Úrval - 01.12.1952, Side 22

Úrval - 01.12.1952, Side 22
20 ÚRVAL mér þó ég tali dálítið um sjálf- an mig. Enginn, alls enginn, sem þekkir mig mun telja mig hjá- trúarfullan. Samt leynist með mér vísir, sem ég reyni eftir mætti að útrýma. Kaupsýslu- maður sem ég starfa allmikið með hefur þann sið að berja undir borðið þegar hann talar um eitthvað sem virðist ætla að lánast vel, en úrslitin eru þó ekki alveg einsýn. Svona uppá- tæki eru smitandi, og ég vand- ist á að berja undir borðið til þess að verjast óláni. Dag nokkurn varð mér á að berja undir borðið þegar ég var að tala við mann sem ég bar mikla virðingu fyrir. Maðurinn sá þetta og sagði hvatskeytlega: „Hvað er þetta, þér eruð hjá- trúarfullur!“ Ég varð svo skömmustulegur, að mér fannst ég verða að færa fram afsak- anir. — Síðan hef ég aldrei barið undir borðið, en í hvert slti'pti sem ég stilli mig um þaö, flýgur mér í hug aö ég muni ná sam,a árangri með þvi að hugsa mér að ég berji undir borðið. Nú getur hver og einn leitað í djúpi sálar sinnar, hvort þar leynast ekki leifar af einhverri svipaðri hjátrú. Ég get ekki skýrt þetta öðruvísi en sem leifar — kannski arfteknar leif- ar — af frumstæðum náttúru- skilningi, sem skynsemin reynir að bæla niður, með misjafnlega góðum árangri. En nú skulum við snúa okk- ur að hjátrú sem tengd er dauðum hlutum. Það er miklu auðveldara að kynnast henni, því að fæstir gera sér Ijóst að hér sé um hjátrú að ræða. Menn kalla það virðingu fyrir hlutnum eða að hann hafi tryggðmæti fyrir þá. I þessum orðum felst í rauninni engin skýring — hér er um að ræða tilfinningamat, sprottið af hjá- trú sem menn gera sér ekki grein fyrir. Og þessvegna reyna menn ekki að leyna því. Við þekkjum öll manninn sem leitar dunum og dynkjum að blýantsstubb sem hann hefur týnt. Var þetta einhver sérstak- ur blýantur? Sei, sei, nei, það var bara lítill stubbur, „Vik- ing nr. 2.“, en ég hef nú geng- ið með hann í vestisvasanum í tvö ár, og ég vil ógjarnan missa hann. Við hjálpum honum að leita, við vorkennum honum, við setjum okkur í spor hans, hugsum okkur að við hefðum misst eitthvað, sem okkur þyk- ir vænt um, — og þegar við finnum loks stubbinn bak við setuna í hægindastólnum, ljóm- ar andlit mannsins af ánægju, og við gleðjumst yfir að hafa hjálpað meðbróður í neyð. Þetta er nú bókstaflega geð- bilun! Nei — það er ekki geð- bilun, það er blátt áfram skurð- goðadýrkun. Alveg óafvitandi situr tilhneigingin í okkur, eftir árþúsundir. Við köllum það tryggðmæti — sláurn fram orði
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116

x

Úrval

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Úrval
https://timarit.is/publication/1841

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.