Saga


Saga - 2020, Blaðsíða 55

Saga - 2020, Blaðsíða 55
gagnkynhneigðar millistéttarkonur að viðfangi sínu og varpa reynslu - heimi þeirra gagnrýnislaust yfir á aðra hópa kvenna.57 Samhliða því sem hugtakið kyngervi tók að hasla sér völl í fræði legri umræðu fóru konur úr jaðarsettum hópum að benda á að kerfi kúgunar á grund- velli til dæmis kyns og kynþáttar væru ekki einangruð ferli heldur hefðu þau áhrif hvert á annað. Hugtakið samtvinnun (e. intersectiona- lity) var kynnt til leiks af bandaríska lög fræðingnum Kimberlé Cren - shaw árið 1989 til þess að ná utan um hvernig mismunarbreytur á borð við kynþátt, kyngervi og kynhneigð tvinnast saman. Hugmyndin var ekki að varpa sjálfsmyndum fyrir borð heldur veita því athygli hvernig þær fléttast saman og hafa áhrif hver á aðra.58 Samtvinnun hefur ekki verið áberandi í íslenskri sagnfræði til þessa. Árið 2017 fjallaði Þorgerður H. Þor valdsdóttir þó nokkuð ítarlega um hugtakið í grein sinni „„Því miður eruð þér ekki á kjörskrá“. Samtvinnun sem greiningartæki í sagnfræði“ í Sögu. Þar beitti hún samtvinnun til þess að (endur) skoða hugmyndir um „sigurgöngu“ kosningaréttar kvenna með því að beina sjónum að konum sem misstu kosningarétt sinn, til dæmis vegna fátæktar eða heilsu brests.59 Íris Ellenberger hafði enn fremur ári áður skrifað grein um samtvinnun réttindabaráttu sam- kynhneigðra og kvennahreyfingarinnar á níunda áratugn um í gegn- um félagasamtökin Íslensk-lesbíska.60 landnám kynjasögunnar á íslandi 53 Orðinu er oft stillt upp sem andheiti við orðið  trans. Vef. Auður Magndís Auðar dóttir og Íris Ellenberger, „Sís, sískynja,“ Hinsegin frá Ö til A, otila.is, sótt 20. september 2020. 57 Sjá til dæmis: Chandra Talpade Mohanty, „Under Western Eyes: Fem inist Scholar ship and Colonial Discourses“ boundary 2 12/13, nr. 1 (1984): 333–358; bell hooks, Feminist Theory: From Margin to Center, (Boston: South End Press, 1984); Patricia Hill, Black Feminist Thought: Knowledge, Con sciousness and Politics of Empowerment. 2. útg. (London og New york: Routledge, 2000); Audrey Lorde, Sister Outsider: Essays and Speeches. 3. útg. (Berkeley: Crossing Press, 2007). 58 Kimberlé Crenshaw, „Demarginalizing the Intersection of Race and Sex: A Black Antiracist Critique of Antidiscrimination Doctrine, Feminist Theory and Black Antiracist Politics,“ University of Chicago Legal Forum (1989): 139–167. 59 Þorgerður H. Þorvaldsdóttir, „„Því miður eruð þér ekki á kjörskrá“. Sam - tvinnun sem greiningartæki í sagnfræði,“ Saga 55, nr. 1 (2017): 74–112. Grein Þorgerðar um hvernig hugtakið samtvinnun nýtist sem greiningartæki í sögu birtist nákvæmlega 20 árum eftir að hún skrifaði samsvarandi grein um kyn- gervi sem greiningartæki í sögu og saman mynda þessar greinar áhugaverða heild um möguleika kenninga úr kynjafræði til sögulegra greininga. Þorgerður lést í júlí 2020 og er þessi grein tileinkuð minningu hennar. 60 Íris Ellenberger, „Lesbía verður til“.
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172
Blaðsíða 173
Blaðsíða 174
Blaðsíða 175
Blaðsíða 176
Blaðsíða 177
Blaðsíða 178
Blaðsíða 179
Blaðsíða 180
Blaðsíða 181
Blaðsíða 182
Blaðsíða 183
Blaðsíða 184
Blaðsíða 185
Blaðsíða 186
Blaðsíða 187
Blaðsíða 188
Blaðsíða 189
Blaðsíða 190
Blaðsíða 191
Blaðsíða 192
Blaðsíða 193
Blaðsíða 194
Blaðsíða 195
Blaðsíða 196
Blaðsíða 197
Blaðsíða 198
Blaðsíða 199
Blaðsíða 200
Blaðsíða 201
Blaðsíða 202
Blaðsíða 203
Blaðsíða 204
Blaðsíða 205
Blaðsíða 206
Blaðsíða 207
Blaðsíða 208
Blaðsíða 209
Blaðsíða 210
Blaðsíða 211

x

Saga

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Saga
https://timarit.is/publication/775

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.