Saga - 2020, Qupperneq 65

átakalínur í sögu jaðarsettra hópa.90 Þrátt fyrir að yfirlitsgrein Mar -
grétar Guðmundsdóttur hafi verið kærkomin og nauðsynleg viðbót
við hina ört vaxandi grein, kvennasöguna, var tímapunkturinn ef til
vill ekki sá heppilegasti þar sem greininni sleppti á árum þegar mikil
gerjun var í faginu. Ef til vill á það einnig við ritun þessarar fram-
haldsgreinar og í rauninni væri það æskilegt án þess að ég fari að
skyggn ast of langt fram í tímann. Kynjasaga hefur verið einn helsti
vaxtarbroddur sagnfræðinnar undanfarin ár enda byggir fagið rétt
eins og kvennasagan á dýnamísku samspili fræða, samfélags og póli-
tíkur sem ljær faginu slagkraft og möguleika til að nálgast efni sitt á
ögrandi hátt. Árið 2000 taldi Margrét landnám kvennasögunnar rétt
hafið og þó svo að 20 árum seinna hafi landnemarnir slegið upp
fyrstu búðum, komið sér vel fyrir og jafnvel klifið nokkra tinda eru
nægar lendur eftir. Það væri hægt að skrifa langan dálk um allar þær
rannsóknir sem ætti eftir að gera en sú bilaða plata er búin að rúlla of
lengi á fóninum. Því er nærtækara að horfa til þeirra tækifæra sem
kynjasagan getur veitt okkur til gagn rýninnar hugsunar. Hún fær
okkur til að horfast í augu við kerfisbundnar skekkjur í frásögn og
knýr okkur til að leita nýrra leiða til að segja frá fortíðinni. Í gegnum
kynjasögulega nálgun má spyrja skapandi og krefjandi spurninga um
hvers er vert að muna og hvernig við munum eftir því.
Abstract
hafdís erla hafsteinsdóttir
THE ARRIVAL OF GENDER HISTORy IN ICELAND
The 38th volume of Saga, which was published in the year 2000, was dedicated to
the state of Icelandic history at the turn of the century. The volume contained an
article by Margrét Guðmundsdóttir which was titled “The arrival of women’s his-
tory in Iceland” and was the first attempt to produce an Icelandic feminist histo-
riography. Margrét’s article traces the development of women’s history in Iceland
from the early 1980s to the year 2000. The article was a valuable contribution to
the growing field of women’s history in Iceland but one of its shortcomings was
its neglect of the emergence and impact of gender history. On the occasion of the
twentieth anniversary of “The arrival of women’s history in Iceland,” this article
landnám kynjasögunnar á íslandi 63
90 Joan Kelly, „Did Women have a Renaissance?“ í Women, History and Theory: The
Essays of Joan Kelly (Chicago: University of Chicago Press, 1984).