Úrval - 01.10.1963, Page 124

136
ÚR VAL
tilfærslu meginlandanna, heldur
taldi hann, að svæðin á milli
Jpeirra hefðu sokkið í sjó. Það
var þýzki Jandkönnuðurinn Al-
fred Wegner (1880—1930), sem
fyrstur ruddi þeirri kenningu til
rúms, að núverandi meginlönd
á yfirhorði jarðar hefðu færzt
til. Taldi hann m. a., að N- og S-
Amerika hefðu eitt sinn verið
áfastar við Evrópu og Afríku,
og bentu strandlínurnar beggja
megin Atlandtshafsins á, að svo
hefði verið. Önnur rök fyrir
þessari kenningu voru fetiinga-
fjöllin á vesturströnd bæði N- og
S-Ameríku, sem hefðu myndazt,
þegar þessi meginlönd færðust
vestur á bóginn. Fellingafjöll
þessi eru frá fyrri liluta tertier-
timabilsins, og ætti þessi til-
færsla Jandanna að hafa átt sér
stað þá.
Nú vill svo til, að fellingafjöll-
in á þeim hluta Suðurskauts-
landsins, sem veit að Kyrrahaf-
inu, eru beinlínis framhald af
Andesfjöllunum, svo að vafa-
laust má telja, að þau hafi mynd-
azt. samtímis og á sama hátt. Ætti
þá Suðurskautslandið að hafa
færzt vestur á bóginn um leið
og meginlönd Ameríku.
Þær rannsóknir á jarðlögum
Suðurskautslandsins, sem gerð-
ar hafa verið siðustu árin, eru
taldar styðja kenninguna um til-
veru Godwanalands og til-
færslu meginlandanna. Bendir
margt til þess, að Suðurskauts-
landið hafi verið þar sem nú er
Indlandshaf, en hafi færzt það-
an á tertiertímabilinu og á þann
stað, sem það er nú. Undir lok
tertiertímabilsins tók að kólna
á allri jörðinni, þar á meðal
Suðurskautslandinu, sem þá var
komið á suðurskautið. Yfir það
lagðist síðan ísaldarjökull á
sama hátt og gerðist á norðan-
verðu norðurhveli jarðar. Norð-
urhvelið hefur nú löngu losnað
við meginhlutann af sinum ís-
aldarjökli, en suðurhvelið geym-
ir ennþá á Suðurskautslandinu
stóran hluta af jöklum ísaldar-
innar. Má segja, að enn sé ísöld
á Suðurskautslandinu.
Aðalheimildirnar að þessari
grein eru sóttar í nokkrar greinar
í Scemtific American, september
1962. Teikningarnar gerði Petrína
Jakobsdóttir, að nokkru eftir sömu
heimild og að nok.kru eftir korti,
sem National Geographic Society
gaf út í febrúar 1963.
Sá, sem er heilsugóður, er ríkur, en venjulega veit hann það
ekki.