Úrval - 01.07.1966, Blaðsíða 44

42
ÚRVAL
sér verkum, en konan er nú ein,
ein við vinnu sína allan daginn, ein
með börnum sínum, svipt þeim fél-
agsskap og valdaaðstöðu, sem hún
naut áður fyrr. Þessi einangrun
giftra kvenna á heimilunum er að
sjálfsögðu sprottin af þeirri hefð
sem skapaðist á meðan vöðvaorka
var í háu verði og sjálfsagt var að
karlmenn stunduðu erfiðisvinnu úti,
en konur sinntu heimilisverkum,
sem á þeim tímum voru léttari, en
það er ósannað að konur séu hæf-
ari en karlmenn til að gegna heim-
ilisstörfum. Þótt gift kona vinni ut-
an heimilis þykir ennþá sjálfsagt
að meginþungi heimilisstarfanna
hvíli á henni, og það jafnvel þótt
hún hafi menntun og stöðu á borð
við manninn.
Oft er þessi skipun réttlætt með
því að segja að maðurinn sé fyrir-
vinna heimilisins og hafi hærri tekj-
ur, síðan er launamisréttið talið
byggt á því að konan sé ótraustari
vinnukraftur, þar sem hún þurfi að
annast heimili og ef til vill börn.
Margar konur eru óánægðar með
þetta misrétti, og öfunda karlmenn-
ina, sem vonlegt er. En jafnframt
ala þær syni sína upp á þann hátt
að þeir verða eftirmyndir feðra
sinna, og það er ekki jafn auðskil-
ið. En svo hikandi eru konur ennþá
í jafnréttishugmyndum síhum að
þær vanrækja margar hverjar að
kenna sonum sínum að bjarga sér
við algengustu kringumstæður dag-
legs lífs, þótt þær vilji láta dætum-
ar læra að þjóna sér og vinna heim-
ilisstörf. A meðan svo er dæmir
hver kynslóð kvenna þá næstu til að
gegna sérstöku þjónustuhlutverki,
án þess að sannað sé að slíkt hlut-
verk sé meira í samræmi við eðli
og upplag kvenna en karla. Skóla-
stjóri við stóran heimavistarskóla
hefur sagt mér, að hann eyði mikl-
um tíma í að kenna unglingunum
að ganga um híbýli sín og hirða þau,
kveðst hann ekki finna að piltarn-
ir eigi erfiðara með að tileinka'sér
þá fræðslu en stúlkur. Við erum á-
takanlega gamaldags í þessu efni,
það eina, sem virðist hafa gerzt er
að sumar mæður láta dætur sínar
einnig fara á mis við að læra að
ganga um heimili, og er það á viss-
an hátt í samræmi við jafnréttis-
hugmyndir nútímans. Gallinn er sá
að enginn fæst nú lengur til að
vinna þjónustustörf á heimilinu, og
þá er ekki annað til ráða, en að
gera hvern einstakling sjálfbjarga
hvort sem um er að ræða karl eða
konu. Það getur ekki endalaust ver-
ið efni í gamansögu, þótt karlmaður
helli upp á kaffi, bursti skóna sína
eða bvoi upp diskinn sinn. Er nokk-
ur ástæða til að ætla að hæfileik-
um til að vinna svo einföld verk
sé misskipt milli kynjanna?
Við verðum að gera okkur ljóst,
að siálf heimilisstörfin verða því fá-
brotnari og einhæfari, sem tækninni
fleygir meir fram, fataiðnaður og
matvælaiðnaður leggur tilbúnar
neyzluvörur upp í hendur okkar,
eftir er að velja hlutina, hirða þá
og nota. Minna verður um skapandi
og frjó verkefni. Á meðan húsmóð-
urstarfið fól í sér fjölmarga þætti
mannaforráða og athafnalífs, á með-
an heimilið var vinnustaður þar
sem ábyrgðarmikil og vandasöm
störf, breytileg með hverri árstíð,