Úrval - 01.11.1973, Síða 72

70
mörg hundruð þúsund hermanna,
fjöldi flugvéla og 30 nýir þotuflug-
vellir — ennfremur aragrúi skrið-
dreka og annarra vígvéla og öflugt
stórskotalið. Síðast en ekki síst hafa
Sovétmenn þarna mikið af kjarn-
orkuflugskeytum, sem geta hæft og
eyðilagt flest skotmörk í Kína, sem
eru að einhverju leyti í sambandi
við kjarnorkuvígbúnað. Varlega á-
ætlað munu nú vera um ein milljón
sovéskra hermanna við kínversku
landamærin.
Það er sem sagt staðreynd að
Sovétríkin hafa aukið vígbúnaðinn
gífurlega síðan 1969. Það er líka
staðreynd, að Kínverjar eru að út-
búa neðanjarðar flugskeytabyrgi á
afskekktum stöðum í fjalllandi Mið-
Asíu. Þarna verður síðar komið fyr-
ir kjarnorkuflugskeytum af nýrri
eerð, sem geta dregið til Moskvu,
Leningrad og annarra skotmarka í
Sovétríkiunum. Þetta hlýtur að
valda Sovétstjórninni óróleika, og
það er ekki út í hött að álykta, að
hættan á styrjöld milli Kína og Sov-
étríkjanna sé meiri en menn hafa
talið.
Enn sem komið er hafa Sovétríkin
ekki tekið ákvörðun um að hefja
árás á Kína, vegna þess að Kína
verður ekki hættulegur andstæðing
ur á kjarnorkusviðinu fyrr en eftir
tvö ár. Sovétríkin, eins og raunar
öll sfórveldi, fresta að taka ákvörð
un um örlagarík mál, þar til ekki
verður hiá því komist. Við verðum
því að bíða og sjá hvað setur.
Mörgu fólki í V-Evrópu og Ame-
ríku kann að virðast það fjarstæðu-
krnnt, að kjarnorkustyrjöld kunni
ÚRVAL
að vera á næsta leyti. En Kínverjar
telja það enga fjarstæðu.
Látið mig útskýra þetta nánar. Á
síðastliðnu ári fór ég í ferðalag til
Kína ásamt konu minni, Okkur var
tekið mjög vel, einkum vegna þess
að ég var í rauninni eini maðurinn
sem hafði skrifað ítarlega um hinn
feikilega vígbúnað Sovétríkjanna á
norðurlandamærum Kína. Eg ræddi
þennan vígbúnað við marga Kín-
verja, þar á meðal Chou En-lai, og
þykist því vita um skoðun þeirra á
þessu máli.
Ég ræddi við Chou En-lai í þrjár
klukkustundir og mestur tíminn fór
í umræður um Sovétríkin. Þegar ég
spurði Chou um álit hans á núver-
andi leiðtogum Sovétríkjanna, svar
aði hann með beiskju: „Miklu verri
en Khrushcev!“ Samt hafði Khru-
shcev bundið endi á samvinnu Sov-
étríkjanna og Kína, en eftirmenn
hans reyndu í fvrstu að koma
þeirri samvinnu aftur á. Sú tilraun
strandaði á því, að Sovétmenn
töldu sig vera forystuþjóð heims-
kommúnismans, en það vildu Kín-
verjar ekki viðurkenna.
Forsætisráðherrann benti einnig
á, að Sovétstjórnin væri önnum kaf
in við að afla sér stuðnings Aust-
ur-Evrópuríkja við árásarfyrirætl-
anir sínar.
Ég hef lagt mikla áherzlu á vopn
og vígbúnað í þessari grein — eink-
um af því að vopn eru ábreifanleg-
legur vottur ógnunar. Eg fekk á-
kúrur hjá varautanríkisráðherra
Kína fvrir þennan hugsunarhátt. Ég
svaraði því til, að árásarfyrirætlan-
ir Sovétstjórnarinnar væru ekki
fyrst og fremst af pólitískum toga