Milli mála - 2023, Qupperneq 90

MILLI MÁLA
90 Milli mála 15/2/2023
Þegar gott orð fór að berast af nýlendu við Quill Lakes í
Saskatchewan-fylki þar sem innflytjendur gátu sótt um land til
eignar á hagstæðum kjörum í boði kanadískra yfirvalda ákváðu
Petrína og Steingrímur að freista gæfunnar. Vorið 1905 fluttu þau frá
Winnipegosis til þessarar nýlendu með miðsoninn Þorstein en hinir
synir þeirra, Jón og Pétur, komu árið á eftir. Vatnabyggðin var aldrei
alíslensk nýlenda en þangað fóru margir íslenskir vesturfarar sem
höfðu áður reynt að gerast bændur í Norður-Dakóta, þ.á.m. margt
kunningjafólk Petrínu úr Þingeyjarsýslu. Í Saskatchewan áttu þau
Petrína og Steingrímur eftir að eyða ævidögum sínum á heimilis-
réttarlandi sínu sunnan við Big Quill Lake (NW 24-32-17), skammt
frá eyðiþorpinu Kandahar og rúma sex kílómetra vestur af smábæn-
um Wynyard.23 Synir Petrínu og Steingríms námu land skammt frá
foreldrum sínum.
Synir Petrínu töluðu reiprennandi ensku, enda börn að aldri þegar
þeir fóru vestur. Jón og Þorsteinn giftust konum af íslenskum upp-
runa en Elizabeth Readman, kona Péturs, var enskumælandi – þau
kynntust þegar þau gengu saman í gagnfræðaskóla í Saskatoon.
Petrína segist sjálf í bréfum sínum ekki hafa náð almennilegum
tökum á ensku. Samskipti hennar virðast aðallega vera við aðra ís-
lenska innflytjendur á svæðinu en hún lýsir Elizabeth eða Lissí
tengdadóttur sinni af einstakri hlýju.
Thorsteinson-fjölskyldan hélt áfram að rækta tengslin við ættingja
í Dakóta og víðar innan Norður-Ameríku, m.a. við Metúsalem og
Jakobínu sem settust að við Manitobavatn ásamt Kjartani syni þeirra
sem giftist konu af íslenskum ættum.24 Ekkert þeirra átti eftir að
snúa aftur til Íslands þó svo að a.m.k. eitt barnabarn þeirra, Raymond
eða Ray Thorsteinson (1921–2012) lærði að tala og lesa íslensku til
þess að geta átt í samskiptum við ömmu sína og afa.25 Ferðalög stór-
fjölskyldunnar innan heimsálfunnar voru tíðari og Jón Halldórsson
23 Hér er miðað við Library and Archives Canada, Land Grants of Western Canada, 1870–1930, sótt 13.
febrúar 2023 á https://www.bac-lac.gc.ca/eng/discover/land/land-grants-western-canada-1870-1930/
Pages/land-grants-western-canada.aspx. Um fjölskylduna má lesa í byggðarsögum um Wynyard-
svæðið, Reflections by the Quills, 93–94 og Jón Jónsson frá Mýri, „Safn til landnámssögu Íslendinga í
Vesturheimi: Vatnabygðir vestasti hlutinn“, 62.
24 Patience, Pride and Progress, 123–124.
25 „One of Canada‘s Most Honoured Geologists, Raymond Thorsteinson, O.C., Ph.D., F.R.S.C.“, 6.
Eins og fram kemur í greininni ferðaðist Ray víða um norðurslóðir í starfi sínu, en hann var einn
fremsti jarðfræðingur Kanada.
SVAR VIÐ BRÉFI FRÍÐU
10.33112/millimala.15.2.4