Goðasteinn - 01.09.1998, Page 154

Goðasteinn 1998
ekki svo að treysta mætti. Þær höfðu
smalar inni hjá sér í þetta sinn og
töpuðust út tvö eða þrjú lömb um nótt-
ina en náðust morguninn eftir. Kalt
þótti að gista í Hvítmögubóli.
Hverfum þá aftur fram í Faxaskarð,
en þar kemur vegurinn upp á Faxa.
Skarðið markast af tveimur allháum
móbergshnausum. Sunnan undir nyrðri
hnausnum er hlaðið lítið byrgi sem
fannst fyrir fáum áratugum, ekki hefi
ég heyrt hverju það hefur átt að þjóna
eða nein ummæli um það.
Nú liggur leiðin inn eftir hlíðum
Faxa. Þegar fer að halla norður af niður
í Krókinn, blasir við Fljótsgilið, hamra-
gil sem Markarfljót rennur eftir. Nokk-
uð inn með Fljótsgilinu er stórt skarð í
Faxa sem nefnt er Stóraskarð.
A Króknum var byggður leitar-
mannakofi 1929. Veggir eru úr torfi og
grjóti, pallur í öðrum enda, þar gátu 4-5
menn legið. Aðstaða fyrir hesta þeirra í
hinum endanum. Þetta hús stóð til 1963
en þá var byggður skúr fyrir menn og
hesta. Haustið 1929 var girt smágirðing
sem safnið var geymt í yfir nóttina en
áður en sú girðing kom var vakað yfir
safninu niður við Fljótið eða á
Klöppum eins og það var nefnt. Þarna
rennur Markarfljót á milli klappa. Til
tals kom snemma á þessari öld að setja
þar á skyndibrú til þess að reka féð yfir.
Sigurður Guðmundsson bóndi á Sela-
læk frá 1907 til 1917 mun hafa verið
aðalhvatamaður þessa verks. Misjafn-
lega leist mönnum á þessa hugmynd.
Til þess að sýna mönnum að þetta væri
ekki fjarstæða tók Sigurður til þess
ráðs að stökkva yfir Fljótið á milli
klappa, sem var mikið áræði og ekki á
færi nema allra léttfærustu manna.
Þetta hefir enginn leikið eftir svo ég
hafi heyrt getið um. Eftir þetta var
hafist handa við að koma brú yfir
fljótið, skildi hún vera einungis til að
koma safninu yfir. Steyptir voru stöplar
á klappirnar báðum megin Fljótsins og
í þá voru festir mjög öflugir strengir og
keðjur sem bera áttu lausa fleka sem
lagðir voru á þessa strengi þegar nota
átti brúna. Flekarnir voru bornir upp á
háa brún þar nálægt og geymdir þar
þess á milli. Ekki var þessi brúargerð
til framtíðar þar sem vatnið náði
strengjunum og sleit þá í vetrarhlaup-
um og sjálfsögðu hefur jakaburður átt
stærstan þátt í því. Var þá gripið til þess
ráðs að fá löng tré, 12-14 álnir (7-8 m),
og leggja á milli stöpla. Raða síðan
flekum á trén og hefir þessi háttur verið
hafður á síðan. Flekar og tré voru borin
upp á öruggan stað eftir notkun. Fylgj-
ast þurfti með að ekki færi of margar
kindur út á brúna í einu, stóðu venju-
lega tveir menn við brúarendana og
gættu þess. Aður en brúin kom var féð
ferjað yfir Fljótið en handan þess er
suðurendi Sátu, en hún er nokkuð vel
gróin, lengra var ekki rekið og dreifði
féð sér síðan að eigin geðþótta um
þennan hluta afréttarinnar.
Fjallabaksleið ffá Langvíuhrauni
inn að Alftavatni
Hverfum þá fram í Langvíuhraun
eða þar sem við fórum frá bílveginum
-152-