Goðasteinn - 01.09.1998, Síða 189

Goðasteinn 1998
FERÐAÞJÓNUSTA Á
HOLTAMANNAAFRETTI
Þegar farið var að huga að gerð
virkjana á vatnasviði Þjórsár og
Tungnaár þurfti að bæta samgöngur
bæði að afréttinum og um hann. Arið
1963 var sett brú á Köldukvísl, en hún
var helsti farartálmi á Sprengisandsleið
eftir að Hófsvað fannst. Brúin var eink-
um byggð með tilliti til rannsókna
Vatnamælinga Raforkustofnunar en
einnig var uppi áætlun um veg norður
Sprengisand.
Önnur samgöngubót var svo af
kláfferju sem sett var á Tungnaá ofan
við Hald árið 1964. Ferjan hefur einn-
ig komið bændum að gagni því síðan
hún kom hefur hún verið notuð til að
flytja sauðfé af og á afréttinn yfir
Tungnaá. I framhaldi af smíði kláfferj-
unnar var gerður vegur inn með
Tungnaá og Köldukvísl norður undir
Klifshagavelli. Einnig var hægt að fara
yfir Köldukvísl á Trippavaði undan
Hálsamótum.
I tengslum við stækkun Þórisvatns
og gerð Sigölduvirkjunar var lagður
vegur að virkjuninni og inn að Þórisósi
og hyggð brú á Tungnaá við Sigöldu
árið 1968.
Á árunum 1978-79 var lagður veg-
ur að Hrauneyjafossvirkjun frá Galta-
læk í Landsveit og sett brú á Tungnaá
árið 1979, neðan við Hrauneyjafoss.
Einnig var lagður vegur frá Sigöldu að
Hrauneyjafossvirkjun.
Loks var í tengslum við fram-
kvæmdir við Kvíslaveilu gerður vegur
frá Þórisósi að Háumýrum á Sprengi-
sandi. Þetta var gert á árunum 1981 -84.
Hluti af þessum vegi er farinn þegar
ekið er um Sprengisand en beygt er af
honum til austurs við Stóraver og farið
yfir brú sem sett var á Stóraversskurð
árið 1985.
Það hefur því verið gerð virkjana
sem varð til þess að lagðir voru vegir
og byggðar brýr á þessu svæði. Stór
hluti af þessum vegum eru í dag orðnir
aðalvegir að afréttinum og áleiðis upp
á Sprengisand, þannig að í dag hafa
þeir ekki bara notagildi fyrir virkj-
anirnar.
Upphaf ferðamennsku á
Holtamannaafrétti
Á Holtamannaafrétti og í nágrenni
hans eru fjölbreyttir útivistar-
möguleikar og má þar nefna Nýjadal
og Vonarskarð, Hágönguhraun, Þjórs-
árver, Veiðivötn og Landmannalaugar.
Fljótlega eftir síðari heimstyrjöldina
fóru bílfærar slóðir að teygjast í átt að
hálendinu og þegar Hófsvað fannst árið
1950 var orðið fært um Sprengisand og
víðar á góðum fjallabUum þeirra tíma. I
kjölfarið fjölgaði ferðum í átt að
hálendinu, ekki síst af ferðafólki í
skemmtiferðum. Upphaf ferðamennsku
á Holtamannaafrétti má í raun rekja
aftur til ársins 1948 er Páll Arason
öræfabflstjóri og Ferðafélag Akureyrar
hófu skipulagðar hópferðir að norðan
og suður að Tungnaá. Upp úr 1950 fór
svo Guðmundur Jónasson öræfabíl-
stjóri að fara með fólk yfir Tungnaá á
Hófsvaði.
Ferðaþj ónustustaðir
Þegar ferðamönnum á hálendinu fór
að fjölga kom að því að huga varð að
aðstöðu fyrir þá. Fyrsti skálinn sem
reistur var í nágrenni Holtamanna-
afréttar með ferðamenn í huga var
byggður í Landmannalaugum árið
1951 af Ferðafélagi íslands. Þessi skáli
rúmaði 40 manns í gistingu. Með fundi
Hófsvaðs opnaðist leið fyrir ferðamenn
-187-