Lögfræðingur - 01.01.1899, Qupperneq 12

12
Konrad Maurer.
J>essir lögfræðislegu formálar finnast ekki að eins í lög-
bókunum, lieldur og í fornsögunum; sjerstaklega kveður mik-
ið að formálunum í Njálssögu, og virðist svo sem sögurit-
arinn hafi haft fyrir sjer forna formálabók og notað hana
allmjög. Ákvæði þau, er heimfæra má undir hina tvo
síðustu flokka, eru bæði strjál og yfirgripslítil; hafa þau
því ekki mikla þýðingu fyrir rjettarsöguna, en þó skýra
þau ýms einstök atriði og gefa upplýsingar um sumar lilið-
ar á rjettarástandinu, sem rjettarbækurnar að eins drepa á.
4. Útgáfur.
Árið 1776 gaf Grímur Jónsson Thorkelín út krist-
innrjett: »Jus ecclesiasticum vetus sive Thorlaco-Ketilli-
anum constitutum An. Chr. MCXXIII, Kristinnréttr hinn
gamli eðr Thorlaks oc Ketils Biskupa« (Khöfn og Leipzig,
1776,8vo). En útgáfa þessi er óvönduð. Löngu síðar eða
1829 kostaði Árna Magnússonar nefndin útgáfu Grágásar
í 2 bindum, og hefur hún þennan titil: »Hin forna
lögbók Islendinga, sem nefnist Grágás. Codex Juris Is-
landorum antiquissimus, qui nominatur Grágásn. |>órður
Sveinbjörnsson, síðar háyfirdómari, bjó textann undir
prentun. Hann sleppti kristinnrjetti algjörlega og tók að
eins tillit til Konungsbókar og Staðarhólsbókar, en hirti
ekkert um önnur handrit; auk þess var niðurröðuninni á
efninu í handritunum breytt og ákvæðunum úr Konungs-
bók og Staðarhólsbók ruglað saman í textanum. þaö er
því ekki auðið að sjá, hvað einkennilegt er við hvort
handrit fyrir sig. Fyrir tilhlutun fornritafjelags Norður-
landa gaf Vilhjálmur Finsen út Ivonungsbók með viðbæti,
þar se-m voru prentuð 4 merkileg skinnbókarbrot hinna