Lögfræðingur - 01.01.1899, Side 54

54
Páll Briem.
Stundum getur það haft þýðingu, hver á haglendið,
en þar sem um ágang afrjettarfjár er að ræða, getur það
eigi gert neinn mun. Afrjettarfje er það fje, sem rekiö
er í afrjett, en þó yirðist fjeð eigi geta heitið svo nema
um þann tíma, er fjeð á að vera í afrjett, eða frá því á
vorin, þegar farið er að reka fje þangað, og til hausts,
þegar fjallsöfn eru úti.
Afrjettarfje er einkum sauðfje, en með því verður og
að teljast annað búfje, sem til afrjetta er rekið, svo sem
nautpeningur, geitur og hross. Aptur á móti verða svín
eigi talin með, því að það er bannað að reka þau til af-
rjettar ').
pví næst skal athuga, hverjar sjerstakar reglur gilda
um ágang afrjettarfjár í Jónsbók, og viijum vjer þá fyrst
snúa oss að ákvæðunum í Landsleigubálki 53. kap. þ>ar
segir svo: »Ef fé manns gengr úr afrjett í land þess
majins, er næstr býr afrétt, þá má hann reka þat fé aptr
í afrétt miðjan; rétt er honum at hafa í sínu landi, svá
at láta reka iieim til þess er á. En ef liann rekr féit í
annars land, bæti þeim fyrir skaða, sem menn meta, ok
landnám með. Sama mál á sá, er þá er í land rekit fje,
eða gengr sjálft (orðin »eða gengr sjálft« vanta í íslensku
útgáf.), ok hverr þeirra manna, er þat fje kemr í
land. Eétt er þeim at láta fé þat ganga, hvert er vill«.
Lögmæli þessi eru tekin hjer um bil orðrjett úr Grá-
gás1 2). Samkvæmt þessum ákvæðum hefur sá, er fyrir á-
1) Jb. Llb. 51. kap.
2) Grg. II. bls. 495: Ef fé manna gengr úr afrétt í land Jiess
manns, er næstr býr afrétt, þá á sá 3 kosti: þann eimi at reka
fé aptr í afrétt miðja, on annan þann at hafa í sínu landi,
þann hinn þriðja at reka féit heim til þess er á. Ef hann