Lögfræðingur - 01.01.1899, Page 84

84
Páll Briem.
manns eign, undir sína umsjón, og úrþessarium-
sjón hans hefur enginn rjett til að taka fjenaðinn, þangað
til hann er leystur úr henni lögum samkvæmt. Ef fjár-
eigandi að fornu tók fjenaðinn, án þess að leysa út að
lögum, varð hann sekur um lokurán samkvæmt Jónsbók,
en nú verður slíkt að sæta liegningu samkvæmt hinum
almennu hegningarlögum. í þessu er rjettarverndun inn-
setjanda einkum fólgin.
En svo verður spurning um, hvað fjáreigandi á að
greiða eða setja tryggingu fyrir, til þess að fá fjenaðinn
leystan út að lögum. þ>að, sem fjáreigandi á fyrst og
fremst að greiða eða setja veð fyrir, eru uslagjöldin eða
bæturnar fyrir þann skaða, sem ágangsfjenaðurinn hefur
gjört. Ennfremur verður eigandinn að greiða borgun fyr-
ir kostnað þann, sem innsetjandi hefur gjört sjer til hags-
muna fyrir fjáreiganda. í Norsku lögum (3—12—21) er
er beinlínis ákveðið, að fjáreigandi skuli borga innsetjanda,
eigi að eins skaðabætur, heldur og fyrir »sanngjarnlegt
fóður, ef fjeð hefur staðið nokkuð«. þ>etta er eigi beint
sagt í Jónsbók, en bæði er þetta samkvæmt eðli málsins,
og leiðir einnig af öðrum ákvæðum Jónsbókar. J>annig
er ákveðið í Jónsbók um óskilafje, að varðveislumaður
skuli liafa fúlgu (meðgjöf) með fjenaðinum, og jafnframt
er tekið fram, að varðveislumaður skuli eigi láta Jausan
fjenaðinn, fyrri en hann liefur »fúlgu í hendi eða' vörðslu
fyrir, ef hann vill«r). Sainkvæmt almennum grundvallar-
reglum laganna verður hið sama að gilda um ágangsfjenað.
Aptur á móti hefur ágangsþolir eigi rjett til að halda
fjenaðinum í umsjón sinni, þangað til fjáreigandi borgar
1) Jb. Llb. 50. kap., sbr. Grg. II. bls. 2B3, 481, Ib. bls. 157.