Lögfræðingur - 01.01.1899, Side 116

Páll Bricm.
llfi
petta hefur verið tekið hjer fram. til þess að vjer
gætum gjört okkur ljóst ástand jarðarhúsa fram að þess-
um tíma. Svo sem er kunnugt, liafa landsdrottnar eigi
lagt fje til þess, að bæta jarðarhús á leigujörðum sínum;
þetta gildir einnig um þjóðjarðirnar; en eins og áður
hefur verið tekið fram, hafa leiguliðar eigi verið skyldaðir
til að skila húsum öðruvísi en þau voru, þegar þeir tóku
við þeim. Baðstofur liafa að vísu batnað mjög á þessari
öld. þ>annig mun það nú óvíða koma fyrir, að bað-
stofur sje með árepti, og þær eru venjulega orðnar breið-
ari; en þetta má skoða sem gjöf frá leiguliðum til lands-
drottna. .Jjeir hafa verið neyddir til að gefa þetta, af því
að þeir liafa eigi getað unað við að búa í baðstofunum,
eins og þeir tóku við þeim. En hins vegar hafa leiguliðar
opt eigi viijað gefa meira, en þeir voru neyddir til. þess
vegna er það alvani nú á tímum, að þiljur í baðstofum
eru eign leiguliða, en fylgja eigi baðstofunni, og stundum
fylgja gluggarnir eigi baðstofunni, af því að leiguliðar hafa
eigi fundið ástæðu til þess að gefa þá.
Jeg hygg því, að það sje eigi ofsagt, þótt sagt sje,
að jarðarhús á leigujörðum hjer á landi sjeu að jafnaði
óhæfileg og ekki samboðin þeim tíma, er vjer lifum á.
Með þeim jarðarhúsum, sem vjer liöfum, er meðal annars
ómögulegt að hafa smjörgjörð í góðu lagi. það er því
rjett, að húsin eru fyrsta stigið í búnaðinum; þau eru,
ef þau eru ekki í góðu lagi, því til fyrirstöðu, að vjer
getunr tekið önnur stig til framfara.
landinu (Sjá Olaus Olavius, Oeconomisk Reiso igjenuem Is-
land. Khavn. 1780. II. bls. 487, sbr. ferðasögu Eggerts og
Bjarna. II. bls. 690).