Lögfræðingur - 01.01.1899, Qupperneq 140

140
Páll Briem.
ætti leiguliði að borga einhverja hæfilega upphæð á liverju
ári, enda er hann þá að sjálfsögðu laus við að borga álag
á húsin, nema því að eins að liann haft vanrækt að hirða
þau, svo sem vera ber.
Til þess að fá þessu framgengt, verður að breyta á-
búðarlögunum og ákveða með lögum, að landsdrottnar
mættu, eptir að lögin kæmu í gildi, eigi byggja jarðir
sínar þannig, að eldsvoðaábyrgð eða fyrning húsa hvíldi á
leiguliðum. fað er með öðrum orðum sama sem að
nema tilskipunina frá 29. nóv. 1G22 og fyigifisk liennar í á-
búðarlögunum 1884 úr gildi, og lögleiða að nýju fornlög vor.
4. I fyrri hluta þessarar ritgjörðar var sagt svo:
»það getur verið mikið skynsamlegt að hafa þjóðjarðir.
J>að er hægt að bæta kjör leiguliða á þeim og sýna í
verkinu, hvernig leiguábúð getur verið til fyrirmyndar fyrir
aðra. pnð er hægt, að framkvæma á jörðunum stórkost-
legar jarðabætur, sem einstakir menn myndu eigi ráðast
í; það er hægt, að ganga þar á undan í því, að koma
upp jarðarhúsum, sem geta verið öðrum til fyrirmyndar.«J)
Ef þjóðjarðirnar eru eingöngu hafðar til þess, að hafa
af þeim tekjur til landsþarfa, þá er eðlilegt að ýmsir
menn hafi litlar mætur á þeim, því að landssjóður getur á
margan annan hátt gjört fje sitt arðberandi. Eneflands-
sjóðurinn er eins konar fyrirmyndarlandsdrottinn , þá er
allt öðru máli að gegna.
J>að fyrsta, sem er að gjöra, það er, að landsstjórnin
ljetti eldsvoðaábyrgðinni á jarðarhúsum af leiguliðum sín-
um við næstu ábúendasldpti, taki hana að sjer sjálf og
vátryggi járðarhúsin fyrir eldsvoða. Öll önnur hús, sem
1) Lögfræðingur. I. 1897. bls. 64.