Lögfræðingur - 01.01.1899, Blaðsíða 141
ErWaábúð. sjálfsábúð og leiguábúð.
141
landssjóður á, eru vátryggð, og það er ekki sjáanlegt, vegna
hvers hús, sem bvggð eru á þjóðjörðum, eiga að vera
undan skilin. Allar siðaðar þjóðir vátryggja hús á jörð-
um. I »Landbygningernes Brandforsikring» í Danmörku
voru vátryggingarupphæðir á húsum í sveit 2ái) milj. kr.
árið 1834, en árið 1883 1131 milj. kr.') Fornmenn vá-
tryggðu hús á jörðum. Fyrir því sýnist vera kominn
tími til þess, að vjer byrjum á þessu.
þ>á er að ljetta fvrningu húsa af leiguliðum á þjóð-
jörðum. Við næstu áhúendaskipti er greitt í landssjóð
eða einhvern sjerstakan bvggingarsjóð, sem landssjóður á,
sá hluti álagsins, sem er fyrir fyrningu. Landskuldin
verður svo að hækka um það, sem árlegri fyrningu nemur,
og sá hluti liennar verður að greiðast í landssjóð eða
byggingarsjóð. f>egar leiguliði hættir ábúð á jörðinni,
greiðir hann að sjálfsögðu ekkert álag fyrir fyrningu og
ekkert álag, ef bann hefur hirt húsin vel. Alag greiðir
hann að eins fyrir vanhirðingu. [>egar liúsin falla verður
landssjóður að sjálfsögðu, að láta byggja upp húsin á
jörðinni, þar sem hann hefur tekið fyrningargjaldið.
5. Ailar siðaðar þjóðir hafa komið húsum á jörðura
í viðunanlegt horf. Danir eru auðvitað afarlangt á und-
an oss í þessu sem öðru, er að búnaði lítur, enda eru á
jörðum þeirra ág-æt liús. í einni landbúnaðarsögu Dana
segir svo: «Á árunum kringum 1830 og 1840 byggðu
menn fyrst fjenaðarhúsin og íbúðarhúsin, síðan hlöðurnar
og eptir 1850 hafa mörg íbúðarhús og önnur hús verið
byggð úr steini.n1 2)
1) C. C. Larsen. Det dauske Landbrugs Historie. Kliavn.
1895. bls. 170.
í!) Sama rit. bls. 170.