Eir - 01.07.1900, Blaðsíða 47

lega deyi einum færra af hverju þúsundi landsmanna, þáspar-
ast þjóðfélaginu árlega c. 150 þiisund krónur.
Árin 1875—95 dóu hér á landi árlega 25,4 af hverju þiís-
undi landsmanna.
í öðrum löndum er talið, að þriðji hver nmður deyi úr
einhverjum næmum sjúkdómi. Pessu mun líkt varið hér A
landi. Þetta tjón er svo mikið, að það tekur þvi okki, að fara
að tala um kostnaðinn við að afstýra þvi. Hvers manns
hugur hlýtur fyrst og fremst að snúast að þossari spurn-
ingu:
Hvað verður gert til þess að varna þvi, að næmir sjiik-
dómar berist mann frá manni?
Sóttkveykjurnar eru ýmislegs oðlis, að því er snortir lifs-
háttu og sýkingaraðferð. Þess vegna eru ekki sóttvarnir eins,
að því er snertir allar sóttir. Má ekki ætla alþýðu manna að
vita út í æsar hvað gera ber við hverja einstaka sótt; sú þekk-
ing er of víðtæk og margbrotin. En aftur á móti er öldungis
nauðsynlegt að almenningur beri gott slcyn á sóttvarnir yflr-
leitt; að öðrum kosti hljóta þær að fara í handaskolum, hvorsu
vel sem læknarnir eru að sér. Sóttvarnir biessast því að eins,-
að bæði læknar og aiþýða þekki hlutverk sitt og hafi vilja á
að vinna það. Alþýðan verður að skilja sóttvarnarfyrirmælin;
annai-s er ekki við því að búast, að hún geti hlýtt þeim, eða
vilji halda þau. Menn verða að kyrma sér vel fyrri hluta
þessarar ritgerðar (um sóttkveykjur) til þess að hafa not af
þvi, sem hér fer á eftir.
Almeniiar heilbrigðís <>g hreinlætis ráðstafanir.
Heiisufræðin er stundum nefnd því nafni, að hún er köll-
uð „listin að lengja iíflð". Hún fæst við þetta tvent — 1) kennir
ráð til þess, að gera líkamann sem hraustastan og mótstöðu-
mestan gegn öllum skaðsemdum — lýsir því, hvernig eigi
að varast alt það, sem skaðlegt er fyrir heilsu manna.
Veikbygðum mönnum eða heilsuveilum er yfirleytt hætt-
ara við öllum næmum sóttum, en hraustum mónnnm og heilsu-.
góðum. Þá er farsóttir ganga er það mikilsvert, að menn