Skírnir - 01.01.1860, Blaðsíða 60

62
FRÉTTIR.
Englaiul.
Stepbenson. Hróbjartr var sonr Gorgs Stefánssonar, er almennt
er kallabr höfundr júrnbrautanna og gufuvagnsins. Hann var bor-
inn 12. desember 1803, og ólst hann upp hjá föfeur sínum viS
lítil efni. FaÖir hans bjó |)á skammt frá Nýkastala og hafÖi ofan
af fyrir sér meb ýmsri vinnu, hann sneife skó og bætti, hreinsabi
úr og skar föt handa verkmönnum í kolanámunum. Bábir voru
þeir febgar mestu hugvitsmenn á allt völundarsmíÖi, |)ó var fabirinn
hugvitssamari, en sonrinn var aptr lærbari. Gorgr haf&i aldrei
gengib í neinn skóla og kunni varla ab klóra nafnib sitt, þótti
honum ])ab harbla leibinlegt, og fyrir því varbi hann hverjum þeim
peníngi, er hann gat misst frá lífsbjörg sinni, til kennslu og mennta
syni sínum; hann setti hann fyrst í barnaskóla, þar til hann var
15 vetra, síban kom hann honum fyrir hjá kolanema og lét hann
læra hjá honum allt er til kolnáma heyrbi. þá er Hróbjartr hafbi
verib þrjá vetr hjá kolanemanum, þá kom fabir hans honum til
háskólans í Edlnaborg, til ab nema efnafræbi, náttúrufræbi og nátt-
úrusögu. þar var Hróbjartr þó eigi lengr en 6 mánubi, en vann
sér þó hróbr í stærbafræbi. Nú var fabir hans fluttr til bæjarins,
Nýkastala, þar hafbi hann sett verksmibju sína og bjó til gufu-
vagna, er hafbir voru til ab draga kolavagna frá námunum. Járn-
brautir og gufuvagnar voru ab vísu fundnir löngu ábr en Gorgr
Stefánsson kom fram meb gufuvagn sinn, og þó er hann kallabr
frumubr gufuvagnsins og járnbrautanna, og er þab ab vísu rétt-
nefni. þegar á mibri 18. öld, ebr enda fyrr, voru menn farnir
ab leggja járnteina eptir götunum frá kolanámunum; járnteinar
þessir voru tveir og svo langt á milli þeirra, sem bilib var milli
hjólanna á vagninum. Á þenna hátt varb miklu léttara ab aka
kolavögnunum, og vegirnir entust mjög lengi, er þeir voru vel
lagbir meb fyrsta. þessir vegir eru og enn hafbir mjög víba á Eng-
landi, og í hverri borg sjá menn víba eptir strætunum liggja járn-
teina tvo samfara, eigi breibari en stórt járnmilti, meb hrygg upp
úr mibjunni til ab halda vagnhjólunum á járnteinunum ebr í far-
inu. A vegum þessum aka menn stórum kolavögnum og öbrum
þúngum burbarvögnum nokkurn veginn léttilega, þótt eigi sé nema
einn ebr tveir hestar fyrir. Járnvegi þessa köllubu menn kolavegi
meb fyrsta, meb því ab þeir voru þá ab eins hafbir til kolaflutn-