Skírnir - 01.01.1860, Blaðsíða 115
Bandafylkin.
FRÉTTIR.
117
skyldi álitinn maklegr til forseta a þínginu, og skyldi því enginn
þann mann til kjósa. Um þetta varb þras mikife, en svo lauk aö
uppástúngu Klarks var hrundiS, en bók Helpis varb ab þjóbkunn-
ari. þab er eptirtektavert, afe margir af þýhafendum eru Helpi
í rauninni samdóma, afe þrælaeignin sé hvorki arhsöm { raun réttri
né geti heldr lengi stafeií) meb frjálsum mönnum; en á hinn bóg-
inn segja þeir, aí> þeir hvorki geti né vili láta afe orfeum þýhafn-
enda, mefe því afe þeir vili skapa þeim lög, er í rauninni sé ránslög,
og verfer eigi neitafe afe svo sé. þýhafendr eigu þræla sína sem
afera eign , en þýhafnendr vilja afe þeir gefi þá frjálsa án nokkurs
eudrgjalds úr almennum yófei. þafe er kunnugt, afe Englar, Danir,
Frakkar og aferar þjófeir, þær er leyst hafa þræla sína, hafa keypt
þá af húsbændunum, og því eigi komife til hugar afe neita eignar-
rétti bænda yfir þrælum sinum. En þýhafnendr gjöra ekki tilbofe
um endrgjald, og þVí geta þýhafendr mefe fullum rétti borife þeim
á brýn, afe þeir vili ræna sig eign sinni og kúga sig, en þeir vilja
nú eigi kúgast láta og vilja óræntir vera. Flestum þykir, sem von-
legt er, þafe afe vísu mikill blettr á Bandamönnum, afe þeir hafa
þræla og þý, en hins gæta fáir, afe hægra er um afe tala en í afe
komast, afe mansal og þrælaeign hefir verife þar í landi frá land-
námstífe, afe þræla þessa, sem flestir eru blámenn, vantar mjög svo
mikife á afe vera sem aferir menn og viríast vera fæddir til afe vera
undirlægjur hvítra manna, og afe fátækir verkmenn og þjónar í
öferum löndum eru í raun réttri eigi betr farnir og varla frjálsari
nema afe nafninu til. Hversu margir eru eigi þrælar annara í
mannlegu félagi? Verfer eigi sá afe vægja, sem valdife hefir minna,
hvort sem nú vald þetta er fólgife í fjármunum, vitsmunum efer
hagsmunum, er gjöra einn afe yfirmanni annars í landi hverju?
Menn hafa og fundiö Bandamönnum þafe til, afe þeir gefi og þiggi
mútur fremr en aferir menn. En hversu margir í öferum lönd-
um selja þá eigi og hljóta afe selja sannfæringu sína og jafnvel
dýrustu óskir hjarta- síns vife lítilli matgjöf, stundarhæli efer húsa-
skjóli, vife fé, titlum og embættum, og láta ])annig drengskapinn
fyrir naufesynjar líkanis, efer þafe sem er enn verra, fyrir háfeulega
hégómadýrfe og örvesala ambáttar ifeju ? þafe sé fjarri oss afe mæla
bót mútugjaldi og þrælahaldi; en vér hljótum afe segja, afe hitt