Skírnir - 01.01.1860, Blaðsíða 77
Holland.
FRÉTTIK.
79
á vínföng og annan óþarfa, og verör þá ýmist vínsufeumaíirinn,
vínsalinn eíir veitíngamafcrinn aí) greiba tollinn, og á stundum borga
þeir hann tveir ebr fleiri. Stundum er tollr þessi lagbr á matvöru,
er seld er í einum bæ ebr á markabi, eins og ef menn þyrfti ab
greiba toll af saubum og nautum , er seld eru í Reykjavík. Tollr
þessi hefir jafnan verib mjög óþokkabr, og er því eigi hafbr framar
í frjálsum löndum, heldr ab eins í þeim, er annabhvort ekki þjób-
frelsi hafa ebr eru á eptir í framförum öllum. Tollum þessum eru
þeir tollar líkir, er greiddir eru af fasteigna sölu ebr lausafjár,
ebr af sölu varníngs á uppbobsþíngum. }>á eru og enn tollar
nokkrir, er greiddir eru af lofum og veitíngum, ebr þá af því, er
einn hefir hlut nokkurn sér til gamans ebr fyrir sakir ríkidæmis
og mikillætis. Líkr veitíngatollinum er erfbatollrinn, meb því ab
hvorrtveggja er nær því ab vera eignaskattr, nema hvab þeir eru
greiddir um sinn, en eignaskattrinn ár hvert; sama er ab segja um
leyfistollana á landi voru. En leyfistollar eru vanalega ársgjöld eptir
leyfi, til ab búa einn hlut til, selja hann ebr hafa á bobstólum,
svo sem eru víngjörbarmenn og vínsalar, tóbaksgjörbarmenn og
tóbakssalar. Á Englandi eru 20 flokkar atvinnu, er slík leyfi þarf
til ab kaupa, og kasta þau af sér ár hvert um hálfa abra miljón
pd. st. í sjób ríkisins; þó eru þau í öbrum löndum miklu fleiri.
Á Englandi greiba menn og toll af vögnum, af vebreibarhestum,
af starfsveinum sínum og hárkollum, fyrir því ab menn hafa slikt
til munabar sér ebr metnabar. í Hollandi gáfu skipatollar árib 1858
af sér 4,248,970 gyllina '), neyzlutollar gúfu í tekjur 19,705,460
gyllina og abrir tollar 12,385,500 gyllina, ebr tekjur ríkisins af
tollum öllum voru þab ár rúmar 36 miljónir gyllina, en þab er
nálega helmíngr af öllum ríkistekjum, er þá voru rúmar 74 milj-
ónir gyllina ebr 55j miljón ríkisdala. Hollendíngar hafa nú, sem
þegar er sagt, tekib af marga tolla, en abra hafa þeir lækkab
’) Hollenzkt gyllini er jafnt 72 sk. í vorum peningum. Alls eru til
ferns konar gyllini; eitt í Austrríki, a 88 sk.; annab gengr í Bæjara-
landi, Babin, Vurtemberg, Frakkafurbu, Hessen og vibar á Jijóbverja-
landi, og jafngildir þab 72£ sk í vorum peningum; hib þribja gengr
á Svisslandi, og er á'75 sk., en hib fjórba er gjaldeyrir Hollendínga,
sem nú var sagt.