Skírnir - 01.01.1860, Blaðsíða 31
Sv/þjóð.
FHÉTTIH.
33
arbót, þá er þeir nú hafa, undu þeir vel hag sínum og frelsi fram
yfir 1830; en þá fór aí) kvikna nýr frelsisandi i Svíþjób sem annar-
staíjar ú meginlandinu; þá var stjórnbyltíngin á Frakklandi nýgengin
um gart), og hafbi vakib þjó&frelsii) í flestum löndum af þúngum
svefni, og þá fengu Danir loksins fyrstu stjórnarbót sína: ráíigjafar-
þíngin, er steypt voru í ramþýzku móti. þótt nú Svíar heffei miklu
betri stjórnarskipun en raíigjafarþíngin eru, þá líkabi þeim samt
mjög illa þíngsköp sín, einkum hife fjórskipta þínghald, sem eigi
var heldr nein furfea. þeir gengu nú í félög til afe rita og ræfea
um endrbætr á stjórnarlögunum; en Karl Jóhanii haffei séö meir en
uóg af frelsishreifíngum á ýngri árum, til þess afe hann væri þeim
viuveittr nú í elli sinni; hann var hinn harfeasti og einbeittasti, los-
afei engi bönd, heldr lagfei hann þá fjötra og höpt á prentfrelsi
Svía, er eigi voru heimilufe í landslögum. þannig stófe allt í stíflu
fram til 1844, þá er Oskar kom til ríkis, því allar frelsisöldur þjófe-
frelsíngjanna höffeu brotnafe á harferæfeisskeri konúngsins og einka-
réttiudum herramanna, klerka og annara landshöffeingja. En svo
sem aldan dregr sig brotin nifer í sjávardjúpife og hopar skamt á
hæl, til þess afe safna nýju vatnsmegni, og rís upp aptr há og geigvæn-
leg, svo grefr þjófefrelsiö sér nýjar rætr í brjósti komandi kyn-
slófear og stígr aptr fram af vörum henuar. Nú snéru allir vonar-
augum sinum til konúngs þess hins nýkomna; en vonin varfe löng
og leifeinleg. þá leife aptr þruma yfir lönd og lýfe, konúnga og
þegna; stjórnarbyltíngin 1848 skelffei harferáfeustu konúnga, og hví
skyldi hún þá eigi mýkja hinn milda Oskar konúng? Hann skipti
þá um ráfeaneyti og lagfei frumvarp fram til nýrra þíngskapa; skyldi
þíngstofur vera tvær, lítill munr var gjörr á kjörgengi aufeugra
landsdrottna og fátækra landeigenda, og misjöfnufer á tignum mönn-
um og ótignum skyldi aftekinn afe mestu. En þá v.ar frelsisöld
uppi, menn voru stórþægir og höfnufeu slíku tilbofei; en j)á var
og skálmöld uppi, þjófefrelsife og harfestjórnin stófe mefe vopnum.
Úngverjar báru ósigr fyrir Rússum og Austrríkismönnum og mefe
þeim hneig jijófefrelsife um stund til jarfear, og enn þótt Oskar segfei
vife þegna sína , afe þjófefrelsismál þeirra ugæti eigi fallife”, þá féll
þafe þó nifer, og er eigi enn stigife á fætr aptr. Nú þó Svíar hafi
eigi fengife bætt þíngsköp sín, þá hafa þeir þó unnife margar endr-
3