Andvari - 01.01.1983, Side 61

ANDVARI
,AÐUR MANSTU UNNI HG MEY'
59
erindi. Hann er að yrkja þann hluta kvæðisins 13. apríl 1848 og er að fram
á nótt.32
Kvæði þau, sem Gísli orti á þessum árum, eru mörg í anda Byrons, eins og
Richard Beck benti á í Skírnisgrein 1939,33 þar sem hann ber saman kvæði
Byrons Childe Harold’s Pilgrimage og Farald og dregur fram hliðstæðurnar. I
formála fyrir kvæðinu, sem prentaður er í Ljóðmælum Gísla Brynjúlfssonar,
segir Gísli samt, að Faraldur sé ekki eftirstæling ,,af nokkuru sérstöku kvæði
eftir Byron“. Hins vegar telur hann sér til gildis fremur en ógildis ,,að láta
menn á íslandi fá nokkuð veður af þessum skáldskap“ .34 Gísli hitti svo sannar-
lega í mark, því að þessi tvö kvæði hans voru lærð og sungin á Islandi næstu
áratugina og allt fram á þessa öld.
Á vordögum 1847 bjóst Gísli Brynjúlfsson til íslandsferðar með skipinu
Hercules og var ekki nema 12 daga á siglingu til hafnar í Reykjavík. Hinn 27.
júní skrifar Gísli Brynjólfi Snorrasyni og er þá í Laugarnesi og greinir honum
frá hvað til hafi borið þar á bæ með þessum orðum: „Þegar eg kom inn að
Laugarnesi, stóð ei á löngu, áður en allt var um garð gengið, og skal eg þegar
við finnumst segja þér greinilega frá öllu, nú má þér vera nóg að vita, að eg er
laus allra mála og að margt illt er um mig talað í Reykjavík, og hef eg af því
gaman mikið. Við móðir mín erum enn í Laugarnesi í góðu yfirlæti og erum
nú að búa okkur til norðurferðar; eg býst við, að séra Halldór í Glaumbæ
komi í kvöld, og atla eg að reyna að fá hesta hjá honum norður í Skagafjörð.
Móðir mín siglir með mér í haust af Akureyri, og sendir hún því ýmislegt
góz með Hercules, sem fer á stað eftir 8 daga og bið eg þig nú hér með að
veita því móttöku og geyma það af því, sem þú getur þar til við komum. . ,“33
Helgi biskup Thordersen skrifaði einnig Brynjólfi Snorrasyni 20. ágúst
og víkur þar að meyjarmálum Gísla og segir: „Um G[íslaj Brynjfúlfsson] er
það fram komið, sem mig grunaði - eg gat ei annað en hugsað sona; fyrst
G[ísla] gekk sona illa, jafnvel gáfuðum, þá hefir hann ei hirt um að þóknast
vissu fólki; og það skeytingarleysi gat ei komið nema af kærleiksleysi. - Svo
hefur reynzt, með léttlyndi, gleði og hjartans fögnuði kvaddi hann hér alveg. -
Móðir hans ætlar sér að sigla með hönum, þau fóru héðan bæði undireins, ekki
af því hún þyrfti að fara, heldur af því hún vildi.3G
Bréf Gísla ber það með sér, að hann fagnar frelsinu. Hann lýsir för sinni
austur yfir Hellisheiði ásamt séra Guðmundi Bjarnasyni: „Þá vorum við dá-
lítið við skál, og fagurt var þá að lita úr Kömbum yfir Olfusið með hverareykj-
unum og grænum hlíðum, Flóann og sléttlendið með rennandi ám, Rangár-
vellina og loksins andspænis: Hekla, Tindafjöll, Eyjafjallajökull og Vest-
mann[a]eyjar til að hvíla augað á, og það get eg sagt þér, að „sælla vart er
eitt að öllu“ en drukkinn í góðu veðri með öðrum manni að ríða ofan af fjalli
og horfa yfir Iandið fyrir neðan sig með öðrum manni, þá finnst manni maður
vera konungur.