Andvari - 01.01.1983, Side 90

ÞÓRÐUR KRISTLEIFSSON:
Prestsdóttirin frá Reykholti
og hagyrðingurinn frá Jörfa
Hér skulu sögð nokkur deili á Birni Jakobssyni gullsmið á Fitjum í
Skorradal. Hann fæddist á Búrfelli í Hálsasveit 28. desember 1797. Árið
1835, þegar hinn rómaði klerkur, Þorsteinn Helgason í Reykholti, tekur mann-
tal það ár, skráir hann Björn Jakobsson meðal heimilisfólks á Húsafelli (37
ára). En á Húsafelli bjuggu foreldrar hans, Jakob, f. á Stað í Aðalvík 21. janúar
1756, d. 21. júlí 1839 á Húsafelli, Snorrason prests Björnssonar og kona hans
Kristín, f. 1771, d. 11. júlí 1851, Guðmundsdóttir frá Leirvogstungu í Mos-
fellssveit.
Þetta sama ár (1835) var sóknarprestur á Lundi í Lundarreykjadal séra
Benedikt Eggertsson, þá enn ókvæntur. En hjá honum dvaldist móðir hans,
ekkja sr. Eggerts Guðmundssonar í Reykholti, Guðrún Bogadóttir Benedikts-
sonar úr Hrappsey vestur. Á Lundi var einnig til heimilis systir prestsins,
Ragnheiður Eggertsdóttir. Þetta sama ár er fært í prestsþjónustubók Lundar-
sóknar: „I hjónaband samangefin: Björn Jakobsson gullsmiður 35 ára og
Ragnheiður Eggertsdóttir 31 árs, systir prestsins á Lundi. Gefin saman í kirkju
eftir þrjár lýsingar. Svaramenn: Jakob bóndi Snorrason Húsafelli og presturinn
séra Benedikt Eggertsson Lundi. Morgungjöf 60 spesíur danskar, silfurbikar,
sem vegur 14 lóð.
Haft er fyrir satt, að fölskvalausar ástir hafi tekizt með þeim hjónum, Birni
Jakobssyni og Ragnheiði Eggertsdóttur. Eftir tveggja ára búsetu á Lundi tóku
þau hjón sér bólfestu á Fitjum í Skorradal. Fegurð jarðarinnar er heillandi.
Bæjarhús vita gegnt suðri í öruggu skjóli gegn norðansvalviðri, undir fagurri
skógarhlíð.
Á þessu tímaskeiði höfðu annálaðir gullsmiðir sem Björn á Fitjum í mörg
horn að líta. í þá daga var í tízku að skreyta með silfurhnöppum eða þá hnöpp-
um úr ódýrari málmi ljósbláar prjónapeysur, sem karlmenn skörtuðu í, eða
efnaðir piltar, sem vildu halda sér dálítið til á tyllidögum. Björn á Fitjum
smíðaði feiknin öll af þessum skartgripum af margbreytilegum gerðum og úr
mismunandi málmi. Þá smíðaði hann mikið af skartgripum kvenna úr silfri