Morgunblaðið - 02.04.1987, Blaðsíða 56
56
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 2. APRÍL 1987
Morgunblaðið/Einar Falur
Ég kalla tónlistina jah-tónlist
(jah=Jahve aths. Á.M.). Ég kalla
hana alheimsjass. Fólk vill halda
jassinum sem einhveiju dular-
fullu, einhveiju sem menn geta
haldið niðri. Alheimsjass er lausn
úr slikum viðjum.
Bob Marley spilaði reggae.
Já, en tónlist hans fól í sér
þetta sama sem er á bak við
heimsjassinn, jah-tónlistina, þetta
sama sem felst á bak við blúsinn,
eitthvað dulrænt.
En hvað með blúsinn? Nú ert
þú fæddur og uppalinn á mestu
blússlóðum í heimi.
Ég syng blús. Blúsinn er í mér
sama hvort hann kemur út sem
rokk eða reggae eða jass. Ástæð-
an fyrir því að ég syng blús er
sú sama og fyrir því að B.B. King
syngur blús. Þú getur ekki farið
í blúsinn, þú getur ekki búið þér
til blús, þú getur ekki farið út og
náð í blúsinn, en þú syngur blús-
inn vegna þess að hann er hið
innra með þér.
Ég er alinn upp á miklu blús-
svæði og ég tek undir með Bunny
Wailer sem sagði að sköpunin
hefði aldrei getað orðið ef ekki
hefði verið til blús. Á sama hátt
má segja að sköpunin hefði aldrei
getað orðið ef ekki hefði verið til
tónlist. Fólki flnnst blúsinn oft
vera ómerkilegur og einfaldur, en
staðreyndin er sú að blúsinn er
flókinn og um leið er hann þannig
að þú getur leikið hvaða tón sem
er, allir tónar finna sér farveg
innan blúsins. Ég hef aldrei getað
leikið skakkan tón innan blúsins.
Þar fínna allir tónar sér sinn stað.
Að lokum Leo. Ætlar þú að
halda áfram að koma til íslands
eins og hingað til?
Já. Þegar ég hef efni á og tíma
til þá ætla ég að koma hingað í
leyfl. Ég ætla að koma hingað
með bömin mín og leyfa þeim að
kynnast landinu.
Hvað með Steina. Vonastu
eftir því að fá hann með þér
til Bandaríkjanna?
Hann er hluti af hljómsveitinni
og verður það. Sama hvar við
spilum.
Alltaf að leita að
besta tjánmgarmáta
Bandaríski tónlistarmaður-
inn Leo Smith hefur þegar
heimsótt ísland þrisvar og er
nú hér í fjórða sinn. Hann seg-
ist hafa tekið ástfóstri við
landið og hefur því til viðbótar
fengið íslenskan hljóðfæraleik-
ara, Þorstein Magnússon, til
liðs við sig í tónleikaferð um
Evrópu. Þeirri tónleikaferð
lýkur með tónleikum á Hótel
Borg í kvöld. Leo Smith játar
rastafaritrú, trúarbrögð sem
eru mönnum ef til vill ekki vel
kunn á Islandi. Eðlilega snerist
viðtalið að miklu leyti um þau
trúarbrögð, enda hafa þau sett
mikið mark á tónlist Leo.
Leo Smith, hvemig var Evr-
ópuförin?
Tónlistarlega var hún mjög
góð, en ekki hvað varðar sam-
skipti við umboðsmenn og álíka.
Hljómsveitin náði mjög vel
saman, mjög vel.
Ætlarðu þér eitthvað meira
með þessa hljómsveit?
Já. Ég er mjog ánægður með
hljómsveitina eins og hún er. Hún
nær mjög vel kjamanum í því sem
ég vil segja. Ef til vill mun ég
síðar bæta við hljómborðsleikara,
einhveijum sem leikur á hljóðgerf-
il.
Þú er semsagt enn að reyna
að bæta víddum við tónlistina.
Já, ég er alltaf að leita að bestu
leiðinni til að tjá sömu hugmynd-
imar.
Hugmyndimar hafa ekkert
breyst í tuttuguþúsund ár, það
eina sem breytist er aðferðir við
að koma þeim til skila. Tónlistin
er því ætíð að koma sömu hlutun-
um til skila þrátt fyrir allar
yflrborðsbreytingar.
Hvað er það sem dregur þig
til Islands og hversvegna vald-
irðu Þorstein Magnússon
(Stanya)?
Það eina sem hægt er að segja
er ást, mikil ást og vinátta, mikil
vinátta. Island á vel við mig, ég
er einangraður persónuleiki og ég
kann vel við mig hér. Og Þor-
steinn er hluti af því. Eins og þú
veist þá hef ég spilað með Steina
oft áður. Við kynntumst þegar ég
kom hingað fyrst til að kenna
fyrir þremur árum og upp frá því
hef ég alltaf leitað eftir því að
spila með honum þegar ég hef
komið hingað. Það var síðan í
framhaldi af því sem ég fékk hann
með mér í þessa Evrópuferð.
Hljómsveitin hefur enda náð ein-
staklega vel saman, hún hefur náð
hápunkti í ferðinni og það held
ég að fólk eigi eftir að fá að heyra
á tónleikum okkar hérlendis.
Nú sér þess greinilega stað
Morgunblaðið/Einar Falur
Leo Smith og hljómsveit hans N’Da. Frá vinstri: Leo Smith, Kamal Sabir, Þorsteinn Magnússon
og Wes Brown.
leyti að við höfum enga presta,
engar kirkjur. Við höfum enga
kirkju þar sem allir sitja utan einn
sem talar fyrir alla. Við höfum
enga kirkju þar sem maður geng-
ur inn og lætur peninga í söfnun-
arbauk. Okkar trúarbrögð
byggjast á virku samlífi, á sam-
vinnu. Við komum t.d. saman á
afmælisdag Haile Selassie I, 23.
júlí, við höldum upp á afmælisdag
Bob Marleys, við höldum upp á
afmælisdag Marcus Garveys. Bob
Marley og Marcus Garvey eru
reyndar tveir brautryðjendur
þessarar hreyfingar. Þeir eru spá-
menn en þó eru þetta ekki beint
trúarbrögð.
Okkar trúarathafnir eru eins-
konar samkomur þar sem nokkrir
rastar (þeir sem eru rastafaritrúar
eru gjaman kallaðir rastar, aths.
Á.M.) koma saman og eru saman
eins og ein stór samhent fjöl-
skylda í fímm til tíu daga eða
lengur. Það er eldaður matur sem
allir eiga þátt að og allir njóta
góðs af. Við kyijum einnig kafla
úr biblíunni við tmmbluslátt.
hátt má líta á það sem svo að í
raun em ekki til margir raun-
verulega kristnir menn í heimin-
um, það em ekki til margir sem
fylgja kenningum Krists út í ystu
æsar, kannski innan við hundrað.
Við trúum því að Kristur hafí
einnig verið guð, við trúum því
að Salómon hafl einnig verið guð.
Við trúum því að allir hinir miklu
spámenn hafl verið guðir. Og
Haile Selassie I er einn þeirra.
Og Marcus Garvey var Iíka
einn þeirra.
Já. Marcus Garvey barðist fyrir
réttindum svertingja og fijálsri
Afríku og hann hafði náð að
mynda hreyfíngu þriggja milljóna
manna, svartra manna, hreyflngu
sem kallaðist Eþíópbúamir,
stærstu hreyflngu svartra manna
í nútímanum, þetta var í kring
um 1920—30. Hann og Bob Mar-
ley vom merkustu fmmkvöðlar
rastafari nútímans. Þeir sögðu að
Afríka væri eini staðurinn þar sem
við getum fundið endurlausn.
En hvað með áhrifin á tón-
listina. Nú heyrði maður vel
síðast þegar þú spilaðir hér að
þessi fasti reggae-taktur var til
staðar, er hann enn bakgrunn-
ur?
Já, takturinn er á víðu sviði og
felur í sér boðskap til fólks. Nú
er fólk oft að segja að það sé
búið að fá nóg af boðskap í tón-
list. En þessi krafa um engan
boðskap felur einnig í sér boð-
skap. Állt í umhverfí okkar felur
í sér boðskap. Maturinn sem ég
borða felur í sér þann boðskap
að hann muni veita mér næga
orku til að komast í gegn um
daginn. Ef ég borða hann ekki
þá mun ég líða fyrir það. Á sama
hátt mun fólk líða fyrir það að
neita að taka við boðskapnum í
kring um það. Og síðan þegar þú
hefur komist að því hver boðskap-
urinn er þá munt þú einnig líða
fyrir, en sú vanlíðan verður ekki
af þekkingarskorti. Það er vanlí-
ðan sem sprettur af ást en ekki
af hatri og blindu.
Og í framhaldi af þessu spil-
ar þú jass.
að trú þín hefur áhrif á tónlist-
ina.
Ég fylgi þeirri trúarsannfær-
ingu að Haile Selassie- sé hluti af
sköpunarmættinum. Við emm
böm hins guðlega og emm því
guðleg sjálf. Öll þróun mannlegrar
vitundar er í átt að hinu guðlega
að okkar mati og þvi marki verð-
ur ekki náð fyrr en mannréttindi
hafa náð til allra íbúa jarðarinnar.
Okkar trúarbrögð em ekki
stofnanabundin trúarbrögð að því
Segja má að í þessu speglist að
rastafari er meira en trúarbrögð,
felur meira í sér.
Nú finnst manni oft sem
þetta séu fyrst og fremst trúar-
brögð fyrir svertingja ein-
göngu.
Ef þú lítur til hinna ýmsu trúar-
bragða þá sérðu að ýmsar gerðir
trúarbragða hafa komið upp með-
al hinna ýmsu fjölskyldna
mannkynsins. Búddatrú kom upp
meðal einnar fjöskyldunnar, krist-
in trú meðal annarrar. Á annan
Leo Smith
Tónabíó sýn-
ir „Blue City“
TÓNABÍÓ hefur hafið sýn-
ingar á myndinni „Blue City“
þar sem hinir ungu leikarar
Judd Nelson og Ally Sheedy
fara með aðalhlutverkin.
Þau hafa áður leikið saman,
t.d. í Morgunverðarklúbbn-
um og St. Elmo’s Fire.
Leikstjóri „Blue City“ er
Michelle Manning.
Myndin fjallar um ungan
mann, Billy Turner, sem kemur
í heimabæ sinn, Blue City í
r tui iud, eftir að hafa verið í
burtu í fimm ár. Hann hafði
verið ósáttur við föður sinn,
sem var bæjarstjóri þar, en nú
kemur Billy til að sættast. Það
fer nú ekki betur en svo að
fyrstu nóttina lendir hann í
fangelsi, síðan fær hann þær
fréttir að faðir hans hafi verið
myrtur fyrir nokkrum mánuð-
um. Billy ákveður að reyna að
upplýsa málið á eigin spýtur,
segir í frétt frá kvikmyndahús-
inu.
Leiga hækk-
ar um 3%
HAGSTOFA íslands hefur sent
út tilkynningu um 3% hækkun
húsaleigu frá 1. april.
Samkvæmt ákvæðum í lögum
hækkar leiga fyrir íbúðarhúsnæði
og atvinnuhúsnæði um 3% frá og
með aprílbyijun 1987. Reiknast
hækkun þessi á þá leigu, sem var
í mars og helst óbreytt áfram í maí
og júní.
Fróóleikur og
skemmtun
fyrir háa sem lága!