Morgunblaðið - 08.12.1999, Qupperneq 6

6 MIÐVIKUDAGUR 8. DESEMBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Styttist í
tímamót
Klæðning ehf. með lægsta tilboðið í
Ólafsvíkurveg og Utnesveg
Bundið slitlag lagt
á báða vegina
KLÆÐNING ehf. í Garðabæ átti
lægsta tilboðið í endurlagningu 01-
afsvíkurvegar og Utnesvegar við
Fróðárheiði við opnun tilboða hjá
Vegagerðinni á mánudag
Tilboð Klæðningar hljóðar upp á
rúmar 128 milljónir króna en hæsta
tilboðið átti Skagaverk sf. Akranesi,
sem hljóðaði upp á tæpar 258 mil-
ljónir króna.
Alls komu tilboð frá ellefu aðilum.
Fyrirhugað er skoða þau tilboðað
sem bárust og ganga til samninga
við einhvern aðila úr hópi lægst-
bjóðenda í þessum mánuði.
Hönnun og framkvæmd endur-
lagningar veganna tveggja er í
höndum Vegagerðarinnar í Borgar-
nsei og er ráðgert að leggja bundið
slitlag á vegina tvo sem samanlagt
eru 11,5 km að lengd. Utnesvegur
er 8,1 km og Olafsvíkurvegur 3,4
km. Sett verður bundið slitlag á
helming Útnesvegar á sumri kom-
anda eða 4 km og afganginn árið
2001.
Beygjur mildaðar og
bratti minnkaður
Um er að ræða talsverðar breyt-
ingar á vegunum og m.a. verða
beygjur verða mildaðar og bratti
minnkaður.
Vinna við hönnun framkvæmda-
nna hefur staðið yfir síðastliðin þrjú
ár frá því er línur voni lagðar gróf-
lega og síðastliðið vor fóru fyrirhug-
aðar framkvæmdir í umhverfismat.
HVORT sem menn líta svo á, að
næstu áramót séu upphaf nýrrar
aldar eður ei, þá er ljóst að fjöl-
margir ætla að halda upp á tíma-
mótin með veglegri hætti en venju-
bundið er. í takt við það eru
verslunaraðilar farnir að kynna
fatnað ársins 2000, eins og þessi
verslun í Kringlunni ber með sér.
--------♦♦ ♦---
Tvísköttunar-
samningar
samþykktir
RÍKISSTJÓRNIN samþykkti í gær
á fundi sínum tillögu Halldórs As-
grímssonar utanríkisráðherra um að
staðfesta tvísköttunarsamninga milli
Islands og Rússlands og Islands og
Lúxemborgar. Samningarnir öðlast
þó ekki gildi fyrr en Rússland og Lúx-
emborg staðfesta þá fyrir sitt leyti.
Einar Oddur Kris^ánsson segir mis-
tök hafa verið gerð í rekstri Básafells
„Snerist
upp í hreina
martröð“
EINAR Oddur Kristjánsson, al-
þingismaður, segir rekstrartap
Básafells hf. á ísafirði hafa veikt
stöðu Flateyrar gífurlega og ljóst
að gerð hafi verið mistök í rekstri
fyrirtækisins. Hann segir að leita
verði allra leiða til að koma byggð á
Flateyri og Suðureyri til bjargar.
Einar Oddur var einn stærsti
hluthafi í Fiskvinnslunni Kambi hf.
á Flateyri sem sameinaðist Bása-
felli hf. á ísafirði árið 1997. Fiskv-
innslan Kambur hefur nú verið end-
urvakin og er Einar einn af
hluthöfum nýja fyrirtækisins. Hann
segir að Kambur hf. hafi gengið til
samstarfs við Básafell af mikilli
bjartsýni á sínum tíma og talið að
með því væri verið að treysta og
styrkja atvinnulífið á svæðinu. „Það
gekk hins vegar ekki eftir og rekst-
ur þessa fyrirtækis hefur fyrir
löngu snúist upp í hreina martröð,
enda hefur það tapað ótrúlegum
fjárhæðum. Það kemur síðan ekki í
ljós fyrr en á næsta ári hvort okkur
tekst að halda aflaheimildum Bása-
fells innan svæðisins en það er ljóst
að staða okkar hefur veikst veru-
lega, enda tapar fyrirtæki ekki
3.000 milljónum án þess að eitthvað
láti undan.“
Einar segist ljóst að verið sé að
grípa til réttra aðgerða við að laga
skuldastöðu Básafells. „Eins og
staðan er í dag höfum við engra
annarra kosta völ og í raun er verið
að bjarga því sem bjargað verður."
Þó ljóst sé að mati Einars að gerð
hafi verið gríðarleg mistök í rekstri
Básafells segir hann það engum til-
gangi þjóna að leita að blóraböggl-
um, heldur verði að byrja upp á
nýtt. Hann segist bjartsýnn á að
hægt sé að koma fiskvinnslu á Flat-
eyri á réttan kjöl. „Fiskvinnsla
bæði á Flateyri og Suðureyri hefur
reyndar gengið ágætlega. Við höf-
um því mikla trú á því að okkur tak-
ist að halda uppi öflugri starfsemi á
báðum stöðum. Við verðum vita-
skuld að hafa úr einhverjum afla-
heimildum að spila og göngum út
frá því að það takist. En þær verða
alltaf minni en áður og því verður
vissulega á brattann að sækja.“
Forsendur ráðstöfunar
byggðakvóta hafa breyst
Stjórnendur Fiskvinnslunnar
Kambs og Fiskvinnslunnar Sögu á
Suðureyri hafa lýst því yfir að þeir
hyggist sækjast eftir þeim byggða-
kvóta sem byggðarfélögunum var
úthlutað sl. sumar en ráðstafað var
til Þingeyrar. Einar Oddur, sem á
sæti í varastjórn Kambs, segir að
gerðar hafi verið ákveðnar ráðstaf-
anir með byggðakvótann síðastliðið
sumar miðað við þær aðstæður sem
þá voru uppi. „Þá var það mat
manna að koma yrði Þingeyri til
hjálpar. En nú hafa aðstæður
breyst og byggðarlög og Suðureyri
og Flateyri standa miklu veikar en
gert var ráð fyrir í sumar. Þá er
eðlilegt að menn leiti allra leiða til
að styrkja stöðu þessara byggða.
En það hefur engum manni á þess-
um stöðum dottið í hug að bregða
fæti fyrir Þingeyringa, það er af og
frá,“ segir Einar Oddur.
Aðalfundi Landssamtaka sauðfjárbænda lýkur í Reykjavík í dag
Lækkun gæruverðs
alvarlegasta áfallið
Morgunblaðið/Sverrir Vilhelmsson
Frá aðalfundi Landssamtaka sauðfjárhænda í Búnaðarþingsal Hótels Sögu í gær en þingið heldur áfram í dag.
„GÆRUVERÐSLÆKKUN er al-
varlegasta áfall sauðfjárbænda varð-
andi afkomu á síðustu árum,“ sagði
Aðalsteinn Jónsson, formaður
Landssamtaka sauðfjárbænda, þeg-
ar hann flutti skýrslu stjórnar á aðal-
fundi LS í Búnaðarþingsal á Hótel
Sögu í gær. Fram kom að fyrir ári
féll gæruverð á heimsmarkaði um
nálægt 74%, „og gæruverð hefur enn
verið að lækka á þessu ári og óvíst er
hvert verðið verður", sagði Aðal-
steinn við Morgunblaðið.
Fyrir ári fór verð á hvítum lambs-
gærum, ósöltuðum í sláturhúsi, úr
313 kiVkg í 62 kr./kg. Aðalsteinn
segir að tekjuskerðingin í ár geti
þýtt allt að 100 þúsund krónur til við-
bótar á meðalbú, en í skýrslunni kom
fram að án stóraukins opinbers
stuðnings við sauðfjárræktina verði
mikill fólksflótti úr greininni með
ófyrirsjáanlegum afleiðingum fyrir
hinar dreifðu byggðir landsins.
Mikilvæg skýrsla
Guðni Agústsson, landbúnaðar-
ráðherra, ávarpaði aðalfundinn.
Hann minnti á að nýr samningur um
framleiðslu sauðfjárafurða væri í
vinnslu og sagði ljóst að mikið væri
undir að vel tækist til. Ríkisstjórnin
vildi ljúka samningsgerðinni sem
fyrst og þá gætu bændur á grund-
velli samningsins gert sínar framtíð-
aráætlanir.
„Sauðfjárræktin sem seinasti
hlekkur byggðakeðjunnar má ekki
veikjast meira en orðið er því þá
gisnar byggðin með þeim afleiðing-
um sem við þekkjum víða,“ sagði
ráðherra. „Það má hins vegar aldrei
gerast að sauðfjárræktin verði látin
borga byggðastefnuna. Þá gengur
sauðfjárræktin handjárnuð til þeirr-
ar samkeppni sem framundan er.“
Hann sagði markmið með nýjum
sauðfjársamningi verða að vera skýr
og helsta markmiðið yrði að vera að
treysta sauðfjárræktina sem at-
vinnugrein. „Ef í tengslum við nýjan
samning verður hægt að auka skiln-
ing bænda á þeim þáttum sem ráða
afkomunni þá getum við unnið stóra
sigra. Gæðastýrð íslensk sauðfjár-
rækt með tilliti til allra þátta er
framtíðarsýn sem vekur vonir. Vonir
um betri tíð og framleiðslu í önd-
vegi.“
Guðni sagði að nefnd sem hann
hefði skipað og fjallaði um útflutning
á kindakjöti hefði gert ýmsar tillögur
til hagsbóta fyrir útflutning. „Þar
vegur þyngst að þeir leggja ekki til
breytingar á kerfinu en vilja styrkja
það og byggja upp. Tillögur nefndar-
innar byggja meðal annai-s á því að
veita styrki til markaðssetningar,
styðja við lífræna framleiðslu til út-
flutnings og að styrkja flutning á
sláturfé. Þá er lagt til að þeir samn-
ingar sem ísland á aðild að og snerta
útflutning á dilkakjöti verði endur-
skoðaðir þannig að auðveldara verði
að flytja út.“
Aukin umhverfis-
vitund
Ráðherra sagði að ef tækist að
styrkja markaði fyrir íslenskt gæða-
kjöt ætti íslenskur landbúnaður
möguleika. Almenningsálitið væri
líka mikilvægt og hann skynjaði það
svo að þjóðin styddi landbúnaðar-
stefnuna en ekki mætti mikið gerast
til að sáttin hyrfi. Aukin umhverfis-
vitund almennings og önnur gildi en
áður kölluðu á breytta og enn betri
landnýtingu.
„Almenningur er nú betur upp-
lýstur um umhverfi sitt og gerir
kröfur um að fá að njóta þess á sinn
hátt. Aukin ásókn í land, nýting til
uppgræðslu og skógræktar kallar á
aðra sýn. Þessa sýn verða bændur
að skynja. Og bændur eiga auðvelt
með það því hver les landið betur en
sá sem þar starfar og hefur alist upp
með því? Þetta gera þeir og taka að
sér ný og stór verkefni í ferðaþjón-
ustu og á sviði skógræktar. Þessi
breytta sýn gefur bændum stór
tækifæri. Tækifæri til að sinna þörf
þéttbýlisbúans og tækifæri til að
taka þátt í endurheimt landsgæða.
Ef íslensk sauðfjárrækt tileinkar sér
gæðastýringu allra þátta framleiðsl-
unnar og ef íslenskir sauðfjárbænd-
ur bera gæfu til að taka þátt í þeirri
vakningu sem nú er, þá er framtíðin
björt,“ sagði landbúnaðarráðherra.