Morgunblaðið - 14.10.2000, Blaðsíða 10

10 LAUGARDAGUR 14. OKTÓBER 2000
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Þingmenn úr öllum flokkum hlynntir því að ísland
gangi aftur í Alþjóðahvalveiðiráðið
Morgunblaðið/Arni Sæberg
Svanfríður Jónasdóttir (t.h.) mælti fyrir tillögu um inngöngu íslands í Alþjóðahvalveiðiráðið.
Telja kominn tíma
til að hvalveiðar
verði hafnar að nýju
ÞINGMENN úr öllum flokkum
tóku vel í hugmyndir um að ísland
gangi aftur í Alþjóðahvalveiðiráðið
en Svanfríður Jónasdóttir, þing-
maður Samfylkingar, mælti fyrir
þingsályktunartillögu þar að lút-
andi á Alþingi síðastliðinn fimmtu-
dag. Kom fram í umræðum um
þetta mál að þingmenn telja tíma-
bært að hvalveiðar verði hafnar á
ný-
Svanfríður rifjaði í framsögu-
ræðu sinni upp að ísland hefði
gengið úr Alþjóðahvalveiðiráðinu af
þeirri ástæðu að við töldum afstöðu
ráðsins til hvalveiða ekki byggða á
vísindalegum forsendum heldur
pólitískum. Svo virtist hins vegar
sem afstaða ráðsins réði áfram
ákvörðunum og gerðum íslendinga
utan þess. Annað væri ekki hægt
að ráða af aðgerðaleysi stjórnvalda
undanfarin ár, ekki hefði verið far-
ið út í það að veiða hval jafnvel þó
að Alþingi hefði t.d. ályktað í mars
1999 að hvalveiðar skyldu hafnar
hér við land hið fyrsta.
„Rökin fyrir því að standa utan
ráðsins eru harla léttvæg í ljósi
þess að við allar ákvarðanir verð-
ur að taka tillit til stefnumótunar
ráðsins, hversu óvísindaleg sem
hún kann að vera. Hvort sem við
stöndum utan ráðsins eða innan
virðumst við bundin af ákvörðun-
um þess,“ sagði Svanfríður. Taldi
hún möguleika okkar til að hafa
áhrif á stefnu ráðsins mesta ef við
ættum þar sæti, enda væri það
helsti vettvangur umræðu um
hvalveiðar, þar væri baráttan um
þessi mál háð.
Þurfum inn í ráðið til
að geta selt afurðirnar
Árni Gunnarsson, Framsóknar-
flokki, lýsti stuðningi sínum við til-
löguna. Hann sagði að íslendingar
ættu að leita allra leiða til að hefja
hvalveiðar á pýjan leik, og þá í at-
vinnuskyni. Ásta R. Jóhannesdótt-
ir, Samfylkingu, tók í sama streng
og benti á að til lítils væri að hefja
hvalveiðar að nýju ef við ekki gæt-
um selt afurðirnar en til þess að
það mætti verða þyrftum við að
vera innan Alþjóðahvalveiðiráðsins.
Hún tók hins vegar undir orð
Svanfríðar að skoða þyrfti hvernig
samrýma mætti hvalveiðar og
hvalaskoðun, sem væri vaxandi
tekjulind í ferðaiðnaði.
Guðjón A. Kristjánsson, Frjáls-
lynda flokknum, sagði mikilvægt að
hafnar yrðu veiðar á ný á sjávar-
spendýrum, við ættum að nýta
gæði lífríkisins og þetta væri
spurning um að viðhalda jafnvægi
líftegunda í hafínu. Össur Skarp-
héðinsson, Samfylkingu, var á
sömu skoðun og lagði áherslu á
sjálfbæra þróun í þessu sambandi.
Nýta ætti þá stofna sem stæðu
undir sjálfum sér.
Tillaga Samfylkingar felur í sér
að mótmæli Alþingis við hvaiveiði-
banni verði hluti þeirra ráðstafana
sem gera þurfi til að ísland verði
aftur aðili að Alþjóðahvalveiðiráð-
inu. Guðjón Guðmundsson, Sjálf-
stæðisflokki, var hlynntur þessum
fyrirvara og kvaðst hann í grund-
vallaratriðum sammála tillögu
Svanfríðar.
Tenging við
tekjur maka
verði afnumin
ALÞINGI
TEKJUTENGING tekjutrygging-
ar lífeyrisþega við tekjur maka
hans verður afnumin ef frumvarp
til laga um breytingu á lögum um
almannatryggingar, sem Samfylk-
ingin hefur mælt fyrir á Alþingi,
verður að lögum. Einnig er lagt til
að upphæð tekjutryggingar og frí-
tekjumark verði það sama fyrir
aldraða og öryrkja og eru upp-
hæðir miðaðar við tekjutryggingu
öryrkja en þær eru heldur hærri en
hjá öldruðum. Telja flutningsmenn
það óeðlilegt að almannatrygginga-
greiðslur öryrkja lækki við það eitt
að hann verði 67 ára og hefji töku
ellilífeyris.
Ásta Ragnheiður Jóhannesdóttir
er fyrsti flutningsmaður frum-
varpsins og mælti hún fyrir því á
Alþingi á fimmtudag. Hún sagði
það hvergi tíðkast á Norðurlöndun-
um að tekjur lífeyrisþega væru
tengdar tekjum maka hans og kvað
það réttlætismál að þetta kerfi yrði
afnumið hér á landi. Hins vegar
kom skýrt fram í máli Ástu, að ekki
væri verið að kreíjast allsherjar-
afnáms tekjutenginga.
Steingrímur J. Sigfússon, for-
maður Vinstrihreyfingarinnar -
græns framboðs, tók undir efni
frumvarpsins. Hann sagði tíma-
bært að afnema þessa tekjuteng-
ingu með öllu og rökstuðningur fyr-
ir því ætti í raun að vera augljós.
Sagði Steingrímur niðurlægjandi að
gera öryrkja að bagga á mökum
sínum með þessum hætti. Pétur H.
Blöndal, Sjálfstæðisflokki, var ann-
arrar skoðunar og taldi að ef menn
ætluðu að fara að ræða um það
hvort taka ætti tillit til fjölskyldu-
aðstæðna einstaklinga eða ekki þá
hlytu þeir að taka þau mál upp í
heild sinni. Víða í skattkerfinu væri
nefnilega tekið tillit til slíkra þátta.
Guðjón A. Kristjánsson lýsti því
hins vegar yfir að Frjálslyndi
flokkurinn styddi málið og vonaðist
til að það næði fram að ganga.
----------------
Ungt fólk
fái heilsu-
vernd
í ÞINGSÁLYKTUNARTILLÖGU
sem lögð hefur verið fram á Alþingi
er lagt til að ríkisstjórnin skipi nefnd
til að gera tillögur um hvernig skipu-
lagðri heilsuvernd fyrir ungt fólk
verði háttað. Það eru níu þingmenn
úr fjórum flokkum sem standa að til-
lögunni en fyrsti flutningsmaður er
Ásta Möller, Sjálfstæðisflokki.
I greinargerð kemur fram að
skipulögð heilsugæsla er ekki í fram-
haldsskólum hér á landi. Engu að
síður glími ungt fólk við ýmsan
heilsufarsvanda og margt bendi til að
æskilegt sé að nálgast það á þeiiTa
vettvangi, þ.e. í framhaldsskólunum.
Alþingi
Dagskrá
FUNDUR hefst í Alþingi næst-
komandi mánudag kl. 15. Eftir-
farandi mál eru á dagskrá:
1. Neytendalán. Frh. 1. um-
ræðu. (Atkvæðagreiðsla).
2. Stefna íslands í alþjóðasam-
skiptum. Frh. fyrri umræðu. (At-
kvæðagreiðsla).
3. Þátttaka Islands í Al-
þjdðahvalveiðiráðinu. Frh. fyrri
umræðu. (Atkvæðagreiðsla).
4. Landsvegir á hálendi Islands.
Frh. fyrri umræðu. (Atkvæða-
greiðsla).
5. Grundvöllur nýrrar fískveiði-
stjórnar. Frh. fyrri umræðu.
6. Stjórn fiskveiða. 1. umræða.
7. Stjórn fiskveiða. 1. umræða.
8. Fjárfesting erlendra aðila í
atvinnurekstri. Frh. 1. umræðu.
9. Almannatryggingar. Frh. 1.
umræðu.
10. Matvæli. 1. umræða.
11. Landmælingar og korta-
gerð. 1. umræða.
12. Tilnefhing Eyjabakka sem
votlendissvæðis á skrá Ramsar-
samningsins. Fyrri umræða.
Alþingi
Utan dagskrár
Valgerður stóð vaktina í vikunni sem leið
EFTIR DAVÍÐ
LOGA SIGURÐSSON
ÞINGFRÉTTAMANN
INGMENN stjórnarand-
stöðunnar kvörtuðu sáran
yfir fjarveru ráðherra ríkis-
stjórnarinnar í þingsölum í þessari
viku. Ljóst var af máli þeirra á
miðvikudag og fimmtudag að þeir
töldu varla fundarfært á Alþingi en
segja má að aðeins Valgerður
Sverrisdóttir, iðnaðar- og
viðskiptaráðherra, hafi staðið vakt-
ina seinni part vikunnar.
Óvenjumargir ráðherrar hafa
verið erlendis og á fimmtudag var
sjávarútvegsráðherra svo sárt
saknað að umræðum um fiskveiði-
stjórnarlöggjöfina var frestað.
Spilaði þar reyndar inn í að Einar
K. Guðfinnsson, formaður sjávar-
útvegsnefndar, reyndist einnig
vera erlendis. Fjarvera ráðherra
og þingmanna á sér oftast nær
eðlilegar skýringar en skiljanlegt
er að stjórnarandstaðan vilji hafa
tækifæri til að berja á fleiri en ein-
um ráðherra.
Eftirtekt vekur hversu fá stjórn-
arfrumvörp hafa litið dagsins ljós
þessar fyrstu tvær vikur þingstarf-
anna. Sannarlega hafa umræður á
Alþingi tekið mið af þessu því að á
dagskrá í þessari viku voru nánast
eingöngu mál sem þingmenn
stjórnarandstöðuflokkanna hafa
lagt fram. Fyrir vikið er hálfgerð
lognmolla yfir öllu saman, einkum
og sér í lagi þegar ráðherrar eiga
ekki heimangengt í umræður er
tengjast þeiira málaflokkum. Hitt
má vel vera að þetta sé lognið á
undan storminum.
XXX
alldór Ásgrímsson utanrík-
isráðherra er valdur að
hressilegustu orðaskiptun-
um I þessari viku með þeirri
ákvörðun sinni á þriðjudag að hjóla
í Steingrím J. Sigfússon eftir að sá
hinn sami mælti fyrir þingsálykt-
unartillögu um stefnu íslands í al-
þjóðasamskiptum.
Halldór er ómyrkur í máli, sakar
vinstri græna um einangrunar-
stefnu og afturhaldssemi og undir
orð hans taka þingmenn Samfylk-
ingar. Steingrímur heldur uppi
vörnum, eins og hans er von og
vísa, og fyrir vikið vindur umræðan
upp á sig og varir í um fjórar
klukkustundir. Sumir hefðu valið
að þegja málið inn í nefnd en utan-
ríkisráðherranum er mikið niðri
fyrir og hann ver sína framgöngu í
Evrópumálunum af miklum móð.
Því fer að vísu fjarri að Tómas
Ingi Olrich, formaður utanríkis-
málanefndar, lýsi yfir stuðningi við
tillögu vinstri grænna. Tónninn í
máli hans er hins vegar þannig að
einhverjir gætu haldið að Sjálf-
stæðisflokkurinn og vinstri grænir
ættu í pólitísku tilhugalífi. Sama
má víst segja um þann samhljóm
sem virðist vera í málflutningi
Halldórs og Samfylkingarinnar.
Umræðan er því mjög áhugaverð
sökum þeirrar pólitísku undiröldu
sem má með góðum vilja lesa úr
henni. Hitt kemur þó skýrt í ljós í
vikunni, að vinstri grænir eru í
mörgum málum harla einangraðir.
Formaðurinn lætur reyndar engan
bilbug á sér fínna og berst hetju-
legri baráttu fyrir sinni sannfær-
ingu. Sama má segja um annan
þingmann, sem tilheyrir allt öðrum
flokki, en hann heitir Pétur H.
Blöndal.
. ^ XXX
Ovenjumargir varamenn taka
sæti á Alþingi í þessari
viku og tengist það sjálf-
sagt fjarveru ráðherra og þing-
manna, sem áður var drepið á. Af
þeim sjö, sem setjast á þing í fjar-
veru aðalmanna, eru fjórir nýliðar
og mikið fer því fyrir handa-
böndum og heillaóskum inni í
þingsalnum. Og varamenn reyna
gjarnan að nýta stutta viðveru á
þingi til að ýta við sínum hjartans
málum eða i öllu falli til að láta ljós
sitt skína í ræðustól.
Guðjón A. Kristjánsson, annar
þingmanna Frjálslynda flokksins,
er sannarlega einn þeirra sem hafa
látið ljós sitt skína fyrstu daga 126.
löggjafarþings en þó að hann eigi
fast sæti á þingi er hann enn ný-
græðingur miðað við suma. Hann
kemur tvíefldur til leiks og skel-
eggur málflutningur hans vekur at-
hygli, kannski vegna þess að hann
virðist staðráðinn í að láta til sín
taka víðar en í sjávarútvegsmálun-
um. Og það er af sem áður var þeg-
ar öllum hans ræðum - og þá skipti
engu hvort verið var að ræða sjáv-
arútvegsmálin eður ei - lauk með
sama hætti, þ.e. tilmælum um að
kvótabraskinu yrði úthýst og það
hið fyrsta. Markmið Guðjóns er að
sporna við eyðingu byggða og bæja
á meðan hið gagnstæða átti víst við
um Kató hinn gamla forðum daga.