Morgunblaðið - 14.10.2000, Blaðsíða 61

MORGUNBLAÐIÐ
MINNINGAR
LAUGARDAGUR 14. OKTÓBER 2000 61
ar kom nýr Bergur til hafnar í Eyj-
um.
Réttum tíu árum síðar er Kristinn
kominn til Japan til þess að taka á
móti nýju skipi, skuttogaranum
Vestmannaey, sem smíðaður var þar
fyrir útgerðarfélagið Berg-Hugin,
eign máganna Kristins og Guðmund-
ar Guðmundssonar og fleiri. Vest-
mannaey var einn tíu skuttogara
sem samið var um smíði á fyrir ís-
lenska útgerðarmenn í Japan. Samn-
ingaviðræður um smíði þeirra skipa
stóðu nokkuð lengi yfir. Hingað til
lands kom hver japönsk sendinefnd-
in af annarri til viðræðna, oftast fjöl-
mennt lið fjármálamanna og tækni-
manna á hinum ýmsu sviðum.
Viðræðumar voru gjarnan bæði
langar og strangar. Af hálfu íslend-
inga tóku þátt í þeim útgerðarmenn-
irnir sem hugðust kaupa skipin,
skipstjórar, vélstjórar og margir
ráðgjafar, ýmist margir eða nokkrii-
saman. Það var mikill lærdómur að
vera þátttakandi í þessum viðræðum
ásamt Kristni og öllum hinum. Þar
veittu Japanir mönnum nýja sýn á
samningaviðræður og reyndi oft á
útsjónarsemi landans við að tryggja
það að fá hin fullkomnustu skip á við-
unandi verði. Kristinn Pálsson var
meðal þeirra sem einna mest reyndi
á í þessum viðræðum. Eg held að
hann hafi haft betra lag en flestir
hinna á að ræða við Japanina og sjá
hvað þeir raunverulega meintu.
Kannski féll honum betur en öðrum
aðferð Japana við að ræða hvert mál
lengi og ítarlega með síendurteknum
hléum þar sem hvor hópur ræddist
við innbyrðis. Eitt er víst að hann
ávann sér eindregið traust allra sem
þar tóku þátt, íslendingarnir treystu
á skarpskyggni hans, Japanamir
lærðu að meta réttsýni hans og út-
sjónarsemi. Nú nærri þremur ára-
tugum síðar eru þessir Japanstogar-
ar enn í fullum rekstri og hefur
reynslan af þeim sýnt að varla hafa í
annan tíma verið gerð betri kaup á
fiskiskipum fyrir íslendinga.
Eftir að Kristinn hætti störfum á
sjónum gat hann helgað útgerðinni
starfskrafta sína alla. Auk þess að
byggja upp traust útgerðarfyrirtæki
átti hann þátt í vexti og viðgangi ís-
félags Vestmannaeyja sem einn hlut-
hafa, stjórnarmaður til margra ára
og formaður í nokkur ár.
Hann tók einnig þátt í rekstri sfld-
arsöltunarstöðvar á Reyðarfirði,
sem nefnd var Berg hf. Kristinn var
einnig virkur í félagsstörfum fyrir
samtök útgerðannanna, átti lengi
sæti í stjórn Utvegsbændafélags
Vestmannaeyja, þar af formaður í
sjö ár, og sat á sama tíma í stjórn
Landsambands íslenskra útgerðar-
manna.
Þeir sem kynntust Kristni Páls-
syni komust fljótt að því hversu ein-
stakur öðlingur hann var. Hann var
ekki aðeins réttsýnn og víðsýnn
heldur einnig einstakur félagi og vin-
ur. Þess nutu ekki aðeins nánasta
fjölskylda hans og vinir heldur miklu
miklu fleiri.
í djúpri virðingu og þökk er góður
drengur kvaddur.
Halldór S. Magnússon.
Við leiðarlok góðs vinar og sam-
ferðamanns vill hugurinn reika aftur
liðna tíð. Myndir frá förnum vegi
skjóta upp kollinum. Stundum bros-
að, stundum ekki. En það er nú ein-
hvem veginn svo að maður hugsar
ekki um hversu lífið er stutt fyrr en
höggvið er nærri manni. Það var
miðvikudagsmorgunn og Eyjamar
skörtuðu sínu fegursta. Glampandi
sól og stafalogn. Einhver hefði sagt
að þetta væri nú veður til að fara í
ferðalag. Þetta hefur vinur minn
Kristinn Pálsson, útgerðarmaður og
sldpstjóri til margra ára, sennilega
hugsað líka þegar hann hóf sína
hinstu för og kvaddi þennan heim
eftir alllanga legu á Heilbrigðis-
stofnuninni í Vestmannaeyjum.
Ég var gutti norður á Siglufirði
þegar ég sá Kristinn fyrst. Hann var
að koma með sfld á Fúsaplan til sölt-
unar. Ég var með myndavél sem mér
hafði nýlega verið gefin og tókst að
ná hreint ágætri mynd af skipi og
áhöfn, sem þekkja mátti vel á mynd-
inni. Svo einkennilega vill til að fimm
ámm seinna er ég farinn að róa með
þessum mönnum suður í Eyjum og
þekkti ég þá flesta af myndinni. Já,
vegur lífsins er stundum skrítinn.
Arið 1967 hófust kynni mín af
Kristni er ég var ráðinn á Berg VE,
sem þeir bræður Kristinn og Sævald
áttu og skiptust á að vera með. Þetta
var góður skóli fyrir byrjandann að
komast í. Allt var unnið hávaðalaust
og af stakri gætni svo af bar. Krist-
inn var sérstakt prúðmenni hvort
sem var í leik eða starfi. Hann var
óspar á að segja byrjandanum til og
koma honum inn í sjómennskuna og
fræðin sem henni fylgdu. Kvöld eitt
árið 1970 var bankað á dyrnar á Urð-
arveginum, þar sem ég bjó. Úti stóðu
Kristinn og hans hægri hönd og vin-
ur, Fúsi vélstjóri, ásamt betri helm-
ingunum. Erindið var að nú skyldi
strákur i Stýrimannaskólann um
haustið. Það var nú ekki á dagskrá
hjá mér, en undankomu varð ekki
auðið og í skólann var farið og hafðu
þökk fyrir það.
Árin urðu 25 mínus 14 dagar í
starfi hjá Kristni og aldrei bar
skugga á þá samvinnu. Við hjónin
áttum oft ánægjulegar stundir með
Kristni og Dídí og þá sérstaklega
eftir að þau fluttu í Birkihlíðina.
Stutt var að sækja félagsskapinn,
þ.e.a.s. þvert yfir götuna. Alltaf var
Kristinn boðinn og búinn að aðstoða
sína ef eitthvað bjátaði á. Þegar
Kolla gekk með yngri strákinn
fylgdist Kristinn með að allt væri í
lagi heima, mokaði tröðina þegar
snjóaði og annað. „Það verður ein-
hver að sjá um þetta þegar kallinn er
alltaf á sjó,“ sagði hann og ekki
meira um það. Þegar kom að því að
skíra strákinn, á sjómannadaginn
1981, eignaðist Kristinn nafna að
hluta til.
Kristinn var af gamla skólanum og
vildi allt fyrir alla gera og mátti ekk-
ert aumt sjá. Þeim gamla sárnaði
þegar honum fannst góðvild hans
vera misnotuð. Við sigldum stundum
á Þýskaland saman og í einni slíkri
siglingu var tekinn slatti af málningu
með. Nú átti að dudda við að mála á
leiðinni út, en ekki viðraði til þess og
það átti því að bíða heimferðar. Þeg-
ar byrjað var að landa kom sá gamli
að máli við mig og spurði hvort það
væri ekki alveg tilvalið að bjóða lönd-
unargenginu upp á bjór. Jú, það félli
örugglega í góðan jarðveg og þeir
ynnu betur. Drifið var í að ná 1 tvo
kassa af bjór og slatta af sígarettum
og þessu var dreift á liðið og vel
þakkað. Daginn eftir fer Kristinn að
kíkja yfir svæðið og sér þá að búið er
að stela allri málningunni. Seint
gleymi ég því þegar hann kom alveg
sótillur og sagði mér að löndunar-
gengið hefði stolið allri málningunni.
Atti hann ekki til orð að lýsa þessum
drullusokkum og bætti svo við: „Við
sem gáfum þeim allan bjórinn."
Þetta var ekki hans stfll. Oft hefur
maður brosað að því eftir á hversu
innilega sár sá gamli var yfir þessum
trakteringum.
Því miður datt Kristinn alltof
fljótt út úr hinu daglega amstri
vegna veikinda þeirra er hrjáðu
hann og að lokum höfðu betur. Það
er víst einn sem ræður öllu í þessum
málum og Kristins tími var kominn.
Við á Birkihlíð 9 kveðjum góðan
dreng og þökkum þér samfylgdina
gegnum árin. „Sendu nú gullvagninn
að sækja mig...,“ syngur Björgvin og
örugglega hefur vagninn verið send-
ur eftir þér, kæri vinur. Elsku Dídí
mín og fjölskylda, við sendum ykkur
innilegustu samúðarkveðjur og megi
góður guð styrkja ykkur í sorg ykk-
ar.
Sverrir, Kolbrún og synir.
Við viljum með nokkrum orðum
minnast frænda okkar Kristins Páls-
sonar. Við vonim svo heppnar að
kynnast honum þar sem hann lá á
sjúkrahúsinu og við unnum þar í
sumarafleysingum. Þar varð hann
strax mikill vinur okkar enda ekkert
smámontinn með það að hafa tvær
frænkur sínar að annast um sig. Þó
svo að heilsan hafi ekki verið góð þá
var samt oftast stutt í húmorinn
enda var hann oft eitthvað að grín-
ast. Við erum mjög þakklátar fyrir
að hafa kynnst þér þó svo að sá tími
hafi ekki verið langur. Elsku Dídí,
Maggi, Jóna Dóra, Bergur, Birkir og
aðrir aðstandendur megi guð styrkja
ykkur á þessum erfiðum tímum. Guð
blessi þig, elsku frændi.
Kristín Inga og Þdrunn.
AAGE REINHOLT
L’ORANGE
+ Aage Reinholt
L’Orange fædd-
ist í Stykkishólmi 29.
júní 1907. Hann lést í
Reykjavík 2. október
síðastliðinn og fór
útför hans fram frá
Laugameskirkju 9.
október.
Ekki fæ ég stillt mig
um að stinga niður
penna í minningu Aag-
es L’Oranges, þessa
lundljúfa danska lista-
manns úr Hólminum
sem hélt uppi menning-
arlífi höfuðstaðarins svo áratugum
skipti. Brotthvarf hans úr heimi hér
fór undarlega hljótt þegar tillit er
tekið til þess hvflíkur Atlas hann var í
tónlistarlífi íslendinga í skauti þeirr-
ar aldar sem nú i-ennur senn sitt
skeið. En svo fljótt gleymast menn og
málefni í tímans flaumi að samtíman-
um hefur vart þótt taka því að líta
upp eitt augnablik þótt slíkur tónjöf-
ur fyrri tíma gengi fyrir ættemis-
stapa.
Én sem ég sat andspænis honum, í
fallegu stofunni hans í litla húsinu á
Laugamesveginum, þá reis hin
gamla Reykjavík aftur úr gröfum
sínum í frásögnum hans. Það var
sama hver nefndur var úr íslands-
sögu hinnar tuttugustu aldar; allir
hringdu bjöllum hjá Aage; hann hafði
lifað þá, heyrt séð og mælt málum.
Og óspart miðlaði hann mér minn-
ingu þeirra af stálminni sínu, gáfum
og geðprýði, svo þeir risu mér Ijóslif-
andi fýrir hugskotssjónum, öðluðist
líf og liti sem væra þeir enn í fullu
fjöri okkar á meðal. Þama sat hann
og sagði frá, þessi fallegi listamaður,
með lífsfjörið ólgandi í æðum. A
veggjum málverk frá Stykkishólmi,
þorpi æsku hans sem hann unni svo
mjög. Og í hominu flygillinn sem
hann settist síðan við og sló lyklana af
list og öryggi: Dægurtónlist áratug-
anna; lög írá fjórða áratugnum þegar
hann sat við hljóðfærið á Hótel Borg
og töfraði fram slíka hljóma að prúð-
búnar Austurstrætisdætur fengu
ekki stillt sig um að stíga sporin við
Reykjavíkursyni í þeirrar tíðar takti.
Og charleston-sveifluna sem forðum
sneri yngismeyjum úr vesturbænum
í örmum breskra og amerískra brilli-
antin-vemdara í glæsilegum „uni-
formum“ stríðsáranna. Allt vaknaði
þetta lífs í frásögnum þessa lífsglaða
og erna Dana af Snæfellsnesi sem
varið hafði ævistarfinu til að fjörga
og kæta höfuðstaðarbúa með spil-
verki sínu um áratuga skeið. Sem ég
sat þama gegnt þessum aldraða lífs-
kúnstner, fékk ég ekki stillt mig um
að slá honum gullhamra fyrir æsku
hans í hárri elli. „Hvemig á annað að
vera, þegar maður á svona kærastu?“
spurði gestgjafinn, leiddi mig út í bfl-
skúr og sýndi mér bflinn sem þar stóð
í öraggu skjóli; japanska Hondu árs-
ins 1976 - muni ég rétt. „Ef þú finnur
eina ryðbólu á henni, þá skal ég gefa
þér hana!“ sagði þessi 91 árs gamli
ökuþór stoltur sem hann sýndi mér
bflinn. Og viti menn; enn átti hann
farkostinn þegar ég kvaddi! Þá tók
Aage til að snyrta í garðinum - rétt
svo að hann mætti vera að því að
kveðja. „Komdu bara þegar þú vilt,“
sagði hann að skilnaði. „En það er
vissara að hringja á undan því ég
gæti verið úti í bæ!“ Svona lúta þeir
Snæfellingamir öðram lögmálum en
við hinir, enda göldróttir upp til hópa.
Fari hann nú ætíð vel, þessi lífs-
glaði, reykvíski danski unglingur á tí-
ræðisaldri af Snæfellsnesinu. Fylgi
honum í framandi heimum hjarta-
hlýja hans, mannvild, gleði og gáski,
tónlist hans, fjölgáfur og lífskúnst öll.
Á þeirri Hótel Borg sem bíður okk-
ar handan heims verður hvorki doði
né grámi meðan Aage L’Orange situr
þar við flygilinn.
Jón B. Guðlaugsson.
Þegar ég var sex ára gömul var ég
send í einkakennslu í píanóleik til
Aage L’Orange og var ég í námi hjá
honum til tólf ára aldurs. Mig langar
að minnast hans með fáeinum orðum
og þakka fyrir þær
stundir sem ég átti með
honum.
Þegar ég hugsa til
baka minnist ég hlýju
hans og góðvildar, hann
tók ætíð á móti manni
með bros á vör og hafði
alltaf eitthvað nýtt og
skemmtilegt að segja
okkur mömmu þegar
við komum til hans í
litla gula húsið. Ég man
þegar við komum keyr-
andi að húsinu sat hann
ætíð annaðhvort inni í
eldhúsi svo það sást
grilla í höfuðið gegnum gluggann eða
var á góðviðrisdögum að sópa laufin
sem féllu á gangstíginn við húsið
hans. Aage naut þess að ganga um á
friðsælum stöðum og sagðist oft fá
sér göngutúra í kirkjugarðinum, því
þar væri svo kyrrt og rótt, og indælt
að sitja þar á bekk og hlusta á fugla-
sönginn. Stundum gekk hann um
garðinn sinn, sem honum var mjög
annt um. Hann hugsaði alltaf sér-
staklega vel um bflinn sinn, sem hann
bónaði við hvert tækifæri og sýndi
okkur svo stoltur árangurinn.
Það sem gerði kennslustundirnar
hans svo sérstakar var það að Aage
leit ekki á tímana eingöngu sem
kennslu heldur þótti honum einnig
gaman að setjast niður og spjalla.
Hafði hann þann vana á að taka sér
alltaf hié í miðri kennslustund og
bauð þá upp á smákökur eða konfekt
og epla- eða peracider. Síðan þá er sá
drykkur alltaf til í ísskápnum heima.
Áhugi minn á tónfræðinni var lítill
sem enginn og vandi ég mig því á það -
að hlusta á Aage spila lagið sem ég
átti að læra og spilaði ég svo eftir eyr-
anu og minni. Áage gerði þó margar
tilraunir til að fá mig til að líta upp á
nótnablöðin. Til dæmis fór hann að
kalla nótumar mannanöfnum og þá
sumar í höfuðið á þekktum íslending-
um. Ég gleymi því aldrei þegar hann
gaf mér loks möppu af lögum með
nótum sem vora svo stórar að aðeins
örfáar nótur komust íyrir á hverju
blaði. Hélt hann að stærri nótur
myndu frekar fá mig til nótnalesturs.
Framan á ljósritaðar nótnabækur,
sem hann gaf mér, skrifaði hann allt- V.
af Til Sólar fra Aage og teiknaði
geisla í kringum ó-ið.
Þær era dýrmætar minningarnar
um svo yndislegan og ljúfan mann
sem Aage var. En núna læt ég staðar
numið þótt ég gæti skrifað endalaust.
Svo margar og góðar minningar á ég
um hann. Ég mun ætíð varðveita þær
í hjarta mínu eins og ég mun alltaf
geyma litlu styttuna sem hann gaf
mér eitt sinn og sagði að í hvert sinn
sem ég ræki augun í hana ætti ég að
æfa mig á píanóið. En þó núna hafi ég
tekið mér hlé frá píanónámi mun ég
ætíð hugsa til Aage þegar ég horfi á
styttuna þar sem hún stendur í
gluggakistunni heima.
Eg sendi mínar innilegustu sam-^í
úðarkveðjur til allra ástvina og ætt-
ingja Aage L’Orange og megi minn-
ing hans lifa um ókomna tíð.
Sól Hrafnsdóttir.

Elskulegur sonur minn, faðir, bróðir og sam-
býlismaður,
ÞORVARÐUR HALLDÓRSSON,
Mýrarbraut 21,
Blönduósi,
verður jarðsunginn frá Blönduóskirkju í dag,
laugardaginn 14. október, kl. 14.00.
Halldór Þorvarðarson,
Vilhjálmur Hólmar Þorvarðarson,
Ivar Snorri Halldórsson,
Ulrike Brilling
og aðrir aðstandendur.
+
Utför
dr. philos. BJARNA EINARSSONAR
handritafræðings,
Háaleitisbraut 109,
verður gerð frá Dómkirkjunni mánudaginn 16. október kl. 13.30.
Þeim, sem vildu minnast hans, er vinsamlegast bent á Styrktarfélag
vangefinna.
Sigrún Hermannsdóttir,
Guðný, Einar, Stefanía Sigríður, Hermann, Guðríður,
tengdabörn, barnabörn og systkini hins látna.
+
Innilegar þakkir til allra þeirra, sem sýndu
okkur samúð og vináttu við andlát og útför
ÞRÚÐAR SIGURÐARDÓTTUR,
Hvammi,
Ölfusi.
Sérstakar þakkir til lækna og starfsfólks á
deild 11E á Landspítalanum, Hringbraut,
Sjúkrahúsi Suðurlands og Ljósheimum, einnig
til starfsmanna Heimaþjónustunnar í ölfusi.
Einar F. Sigurðsson, Helga Jónsdóttir,
Halldór Ó. Guðmundsson, Sigurbjörg Jóhannesdóttir,
Guðný L. Guðmundsdóttir, Steingrímur E. Snorrason,
Svanfríður Kr. Guðmundsdóttir, Gunnar Kolbeinsson,
Lovísa Guðmundsdóttir,
Bergur G. Guðmundsson,
Birna Guðmundsdóttir,
Pétur B. Guðmundsson,
Erna B. Guðmundsdóttir,
Guðni Kr. Guðmundsson,
Reynir M. Guðmundsson,
Sigrún Óskarsdóttir,
Jóhann Sveinsson,
Charlotte Clausen,
Jón B. Gissurarson,
Jóninna Pétursdóttir,
barnabörn og barnabarnabörn.
&