Morgunblaðið - 14.10.2000, Blaðsíða 60

60 LAUGARDAGUR 14. OKTÓBER 2000
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
KRISTINN PÁLSSON
þegar hann var á síldveiðum á Faxa-
flóa.
' Mannbjörg varð. Kristinn var
skipstjóri og veit ég að þetta slys sat
alltaf í honum. Pegar hér var komið
sögu höfðu aðstæður í útgerð breyst
mikið.
Sfldveiðin fyrir Austfjörðum var í
algleymingi og til að veiða hana
komu ný og betri skip. Kristinn og
félagar hans sömdu um smíði nýs
skips, sem kom árið 1963. Skipið var
að kröfum þess tíma. Ekki aðeins
höfðu skipin stækkað heldur þurfti
að bæta aðstæður fyrir mannskap-
inn um borð. Kristir.n var skipstjóri
ý nýja Bergi fyrst í stað en síðar tók
Sævald bróðir hans við skipstjórn-
inni. Útgerðin var farsæl fram til
þess að sfldin hvarf 1967. Enn þurfti
að taka mið af breyttum aðstæðum.
Landhelgin var færð í 50 mflur 1972
og þurfti ný og betri skipt til hráefn-
isöflunar fyrir frystihúsin.
Útgerðarfyrirtæki Bergs og Guð-
mundur Ingi Guðmundsson skip-
stjóri á Huginn VE 55, mágur Krist-
ins, ákváðu að láta smíða skuttogara
í Japan. Skipið hlaut nafnið Vest-
mannaey VE 54. Um útgerð þessara
skipa og rekstur ísfélagsins snerist
líf og starf Kristins á meðan honum
entist heilsa.
Allir þeir sem áttu viðskipti við
Kristinn Pálsson bera honum gott
orð. Hann var fastur á sínu en ósann-
gjarn var hann aldrei. Ég held að
honum hafi ekki geðjast að viðskipt-
um þar sem aflsmunar var beitt.
Kristinn átti traust og virðingu sam-
borgara sinna í Vestmannaeyjum.
Hann var stjórnarformaður ísfélags
Vestmananeyja hf. um skeið og þá
var hann einnig í formaður Útvegs-
bændafélagsins í Vestmannaeyjum
eftir að hafa verið í stjórn þess um
áratugi. Þá vil ég einnig geta þess að
hann átti margar góðar stundir á
fundum í AKOGES.
Eins og fyrr segir þá dvaldi ég á
heimili þeirra Kristins og Þóru, Dídí-
ar, konu hans hluta úr sumri. Það
var lærdómsríkt fyrir mig vegna
þess að ég kynntist þá atvinnulífi og
lífsbaráttunni á landsbyggðinni. Ég
hafði áður verið í sveit austur á
Djúpavogi og í Berufirðinum en þeg-
ar ég var hjá þeim var þroskinn
meiri.
A landsbyggðinni snýst allt um
það að allir hafi nóg að gera. Örlögin
höguðu því svo síðar að ég flutti til
Vestmannaeyja og tók við starfi úti-
bússtjóra Útvegsbankans í Vest-
mannaeyjum. Þá kom sér vel að hafa
unnið í Isfélaginu.
Og enn kom Kristinn mér til hjálp-
ar. Fyrstu vikurnar eftir að ég hóf
störf í Útvegsbankanum í Vest-
mannaeyjum tók Kristinn að sér að
fara með mér í heimsóknir í atvinnu-
fyrirtæki í Vestmannaeyjum. Mér
dugði ekki lengur að hafa bara unnið
í ísfélaginu! Að þessum heimsóknum
bjó ég síðan í mínu starfi.
Stundum þegar ég lít um öxl spyr
ég mig: ,,Hvemig launaði kálfurinn
eldið?“ Ég held stundum að ég hafi
gert meiri kröfur til útgerðar Krist-
ins en annarra. Hvorugur vildi að um
okkur yrði sagt að hann nyti vinátt-
unnar við útibústjórann. Eftir á að
hyggja held ég að hann hafi heldur
grætt á aðhaldssemi minni við hann
því ofeldi lánastofnana er það versta
sem viðskiptavini hendir.
Fyrstu búskaparár mín og konu
minnar voru í Vestmananeyjum.
Kristinn og Dídi og börn þeirra voru
mínir nánustu „ættingjar". Hjá þeim
vorum við „heima“.
Síðustu ár Kristins voru honum
erfið. Maður, sem alltaf hafði verið
eigin hema, varð nú uppá aðra kom-
inn. Það er líf sem enginn óskar sér.
Kristinn tók örlögum sínum af still-
ingu. Það var aldrei þraut að heim-
sækja hann á Sjúkrahúsið í Vest-
mannaeyjum. Einu sinni sagði hann
við mig: „Það er gott að við erum
bara tveir, þegar margir eru fer allt í
einn graut hjá mér.“ Hann var eitt
stórt bros þegar ég kom og hann
kvaddi mig með bros á vör. Stundum
hringdi ég í hann eftir landsleiki í
fótbolta. Þá var hann heima að fylgj-
ast með Birki í markinu. Mikið hefði
hann verið glaður að vita það að ís-
lendingar unnu Norður-Ira og að
Birkir var í markinu.
Ég kveð Kristin Pálsson með
söknuði. Ég þakka honum góða leið-
sögn í lífinu.
Far þú í friði, vinur. Guð geymi
Kristin Pálsson.
Vilhjálmur Bjarnason.
Þó ætíð sé sárt að sjá á eftir vinum
er auðvelt að minnast góðra manna.
Kristinn Pálsson fékk ungur að
reyna ástvinamissi er faðir hans, Páll
skipstjóri í Þingholti, fórst langt um
aldur fram í Glitfaxaslysinu hörmu-
lega 31. janúar 1951.
Þá stóð hetjan Þórsteina eftir með
barnahópinn stóra en Kristinn var
næstelstur 14 systkina. Hann fékk
því ungur að takast á við lífsbarátt-
una og brást ekki.
Það var stutt vegalengd frá Þing-
holti niður að sjó þar sem iðandi lífið
var miðpunktur mannlífs Eyja-
manna og vaskir drengir biðu færis
að fá að vera með.
Kristinn fór ungur að stunda sjó-
inn, lauk námi frá Stýrimannaskól-
anum og var um leið orðinn liðtækur
yfirmaður og þátttakandi í útgerð
ýmissa báta. Kristinn var mikill
happamaður á sjó, kappsfullur, fylg-
inn sér og aflamaður ágætur. Hjúa-
sæll með afbrigðum og fylgdu hon-
um sómaáhafnir í áraraðir.
Þegar skuttogaraöldin var að
ganga í garð í byrjun 8. áratugar 20.
aldarinnar varð Kristinn ásamt fjöl-
skyldu sinni með frumkvöðlum og
mikinn afla hefur Vestmannaey fært
á land á tæpum 3 áratugum.
Kristinn var um langt skeið í for-
ustu fyrir samtök skipstjórnar- og
útvegsmanna og í stjórnum Isfélags-
ins og Lífeyrissjóðsins. Þótti alls
staðar ráðhollur og farsæll.
Kristinn varð fyrir alvarlegri
heilsuskerðingu á besta aldri en
skaphöfn hans var slík að hann bar
harm sinn í hljóði. Það var vissulega
lærdómsríkt að koma að sjúkrabeði
hans og verða vitni að æðruleysinu,
sem honum var gefið í löngu og erf-
iðu veikindastríði.
Þóra Magnúsdóttir, hans trúfasta
eiginkona, bjó Kristni og börnum
þeirra glæsilegt heimili, svo hann
átti gott atlæti er heim var komið af
sjónum og alla tíð.
Verða störf sjómannakonunnar
seint fullmetin. I erfiðleikum sjúk-
dómsáranna sýndi Þóra mikla ástúð
og umhyggju þegar eiginmaðurinn
þurfti mest á að halda.
Að leiðarlokum kveð ég góðan vin
og bið öllum ástvinum og fjölskyldu
Kristins Guðs blessunar.
Jóhann Friðfínnsson.
Þegar mér barst sú fregn að
Kristinn vinur minn hafi látist eftir
löng veikindi leitaði hugur minn
ósjálfrátt aftur til vormánaða ársins
1972 er leiðir okkar lágu fyrst sam-
an. Það var rétt eftir að þeir mágar,
Kristinn og Guðmundur Ingi, stofn-
uðu útgerðarfélagið Berg-Hugin sf.
Þeir höfðu þá þegar saman ráðist í
það stórvirld að láta byggja fyrir sig
fyrsta skuttogarann fyrir Vest-
mannaeyjar í Japan. Ég hafði þá
starfað um árabil sem skipstjóri hjá
stórfyrirtæki í Reykjavík og þegar
Kristinn kom og bauð mér stöðuna á
hinu nýja skipi, sem síðar var gefið
nafnið Vestmannaey VE 54, var það
mikil upphefð fyrir ungan og metn-
aðarfullan mann að vera treyst fyrir
slíku verkefni.
í þau rúmlega 20 ár sem við störf-
uðum saman var alltaf mikil vinátta
okkar í millum. Við Inga minnumst
allra ánægjulegu heimsóknanna og
samverustundanna sem við áttum á
heimili ykkar og víðar, Dídí mín. Nú
þegar ég kveð þennan hægláta góða
vin viljum við Inga votta þér, Dídí
mín, og börnum ykkar okkar dýpstu
samúð.
Og við þig, Kristinn minn, vil ég
segja: „Hvfl í friði, vinur.“
Eyjólfur Pétursson.
Það var hluti af uppeldi mínu að
frændur og frænkur voru sett á sér-
stakan stall. Ekki síst átti móðir mín
þar hlut að máli og sérstaklega ef um
frændfólk úr Vestmannaeyjum var
að ræða. Þannig kynntist ég sem
krakki mörgum síldarsjómönnum úr
Eyjum sem lönduðu afla sínum á
Raufarhöfn. Minnisstæðastir eru
mér Guðjón heitinn móðurbróðir
minn sem er látinn fyrir mörgum ár-
um svo og Kristinn Pálsson sem við
kveðjum í dag en Guðjón var lengi
stýrimaður á Bergi VE 44 sem Krist-
inn stýrði lengi og gerði út. Kristinn
og mamma voru þremenningar og
voru jafngömul og fermingarsystkin
að auki svo þetta var ávísun á kaffi-
sopa í Setbergi án mikilla refja.
Ég kynntist Kristni ekkert að ráði
fyrr en eftir að ég hóf störf við af-
greiðslu íslenskra fiskiskipa í Bret-
landi. Þá var farið í heimsóknir á alla
helstu útgerðarstaði landsins til að
ná í viðskipti og að sjálfsögðu vöru
Vestmannaeyjar þar efst á blaði.
Mér eru mjög minnisstæðar þær
móttökur sem ég fékk hjá þeim feðg-
um Kristni og Magnúsi og öllu þeirra
fólki. Þar var engin fyrirhöfn of mikil
og stuðningur við það sem ég var að
bauka ótvíræður og skilyrðislaus.
Fyrir það vil ég þakka Kristni að
leiðarlokum.
Kristinn var einstakt ljúfmenni.
Hann var geðprýðismaður en samt
ákveðinn þegar á þurfti að halda.
Hann var farsæll sldpstjóri sem afl-
aði vel og sama áhöfn fylgdi honum
ár eftir ár. Eftir að hann hætti sjó-
sókn og einbeitti sér að útgerðinni
voru honum falin fjöldamörg önnur
trúnaðarstörf svo sem formennska í
Útvegsbændafélaginu, stjórnarfor-
mennska í ísfélagi Vestmannaeyja
svo fátt eitt sé talið. ÖIl sín störf
leysti hann af sömu trúmennskunni.
Fyrir um áratug þegar friðarstóllinn
var að nálgast varð Kristinn fyrir
veikindum sem urðu honum þung-
bær og mörkuðu mjög líf hans eftir
það.
í einkalífi var Kristinn mikill
gæfumaður. Eftirlifandi eiginkona
hans, Þóra Magnúsdóttir eða Dídí
eins og hún er alltaf kölluð, var hans
mesti happafengur og barnalán
þeirra mikið. I þeim veikindum sem
Kristinn hefur átt við að stríða und-
anfarin ár hefur hún annast hann af
slíkri alúð að aðdáunarvert er.
Elsku frændi, á þessari kveðju-
stund vil ég þakka þér vinskapinn og
þá fyrirmynd sem þú varst bæði mér
og svo mörgum öðrum. Ég bið al-
góðan Guð að styrkja Dídí og alla
fjölskylduna í þeirra sorg.
Blessuð sé minning Kristins Páls-
sonar.
Pétur Bjömsson.
Sjómennska og útgerð var starfs-
vettvangur Kristins Pálssonar.
Hann hóf að sækja sjó ungur að aldri
og starfaði æ síðan sem sjómaður og
síðar útgerðarmaður.
Kiistinn mun hafa verið tólf ára
gamall þegar hann sótti fyrst sjó.
Leið hans lá síðan í Stýrimannaskól-
ann í Reykjavík en þaðan lauk hann
námi 1948. Fljótlega eftir það hófst
farsæll skipstjórnarferill hans sem
stóð yfir óslitið í um tvo áratugi.
Kristinn var alla tíð mjög farsæll
skipstjóri. Hann skilaði ekki aðeins
öllum skipverjum sínum heilum i
höfn heldur var hann að auki oftsinn-
is fengsælli en flestir aðrir. Slíkur
skipstjóri gat eðlilega valið sér til
samstarfs þá sem hann helst kaus að
hafa sér við hlið. Ekki fór fram hjá
neinum sem naut þess að fá að starfa
með Kristni Pálssyni að milli hans og
skipverja hans ríkti gagnkvæmt
traustogvirðing.
Arið 1954 hefur Kristinn útgerð á
eigin bát þegar hann kaupir ásamt
Magnúsi Bergssyni tengdaföður sín-
um bát sem þeir nefna Berg og fékk
einkennisstafina YE 44. Þetta var
einn svokallaðra Svíþjóðarbáta sem
smíðaðir voru í Svíþjóð um miðjan
fimmta áratuginn eftir teikningu
Bárðar Tómassonar. Bergur VE 44
varð þekkt aflaskip undir stjórn
Kristins. Hvort sem var á vetrarver-
tíð eða sumarsfldveiði þá var Bergur
jafnan meðal aflahæstu báta. Þegar
veitt voru í fyrsta sinn verðlaun þeim
skipstjóra sem skilaði mestu afla-
verðmæti Vestmannaeyjabáta á land
hlaut Kristinn Pálsson þau fyrir afla-
sæld árið 1964.
Sá sem þetta ritar átti ekki aðeins
því láni að fagna að eignast Kristinn
Pálsson að mági og kærum vini,
heldur einnig að fá að njóta þess að
starfa undir hans stjóm á sfldveiðum
í sex sumur á unglingsárum. Margt
af því besta sem ég hef lært kenndi
Kristinn mágur mér. Það var ómet-
anleg lífsreynsla að starfa með hon-
um og harðsnúnu liði skipverja á
Bergi. Kristinn stjórnaði liðinu á
þann hátt að allir hlutfr gengu eftir
sem best varð. Með hæglæti en þó
festu tókst honum á undraverðan
hátt að fá alla til þess að gera ná-
kvæmlega það sem hann vildi án
þess að maður yrði beinlínis var við
að einhver væri að stjóma. Þar fór
samtaka hópur manna sem allir
lögðu sig fram eftir mætti til þess að
ná sem bestum árangri.
A síldaráranum lagði Bergur VE
44 jafnan upp sfld til söltunar á
Siglufirði hjá Vigfúsi Friðjónssyni.
Eitt sumarið minnist ég þess að um
tíma var óvenjugóð sfldveiði skammt
undan Siglufirði. Bai’ svo við eina
vikuna að Bergur VE 44 lagði að
bryggjunni á Vigfúsarplani með sfld
til söltunar daglega og ávallt klukk-
an 2 e.h. eða því sem næst. Var þá al-
mælt meðal sfldarstúlknanna að nú
mætti orðið stilla klukkuna eftir því
hvenær Bergur legðist að bryggju. Á
þessum áram urðu miklar tækni-
framfam’ í sfldveiðum. Hringnótin
fór úr snurpubátnum við hlið skips-
ins og upp á afturenda þess, síðar
upp á bátapall, kraftblökkin kom til
sögunnar og fiskleitartæki komu
hvert á fætur öðra. Gjörhugull skip-
stjóri eins og Kristinn Pálsson fylgd-
ist grannt með öllum slíkum fram-
föram og var í hvert sinn meðal
þeirra fyrstu sem tóku nýja tækni í
sína þjónustu.
í desember 1962 er Bergur VE 44
var á síldveiðum á Breiðafirði varð
það óhapp að hann lagðist skyndi-
lega á hliðina og sökk á skömmum
tíma. Svipuð urðu örlög flestra Sví-
þjóðarbátanna og virtist sem þeir
hefði ekki þolað þann mikla þunga
sem hlaðið hafði verið upp á báta-
dekk þeirra með nót og kraftblökk.
Það voru erfiðar stundir sem liðu frá
þeim tíma að fréttir bárust af því að
Bergur hefði sokkið og þar til upp-
lýst var að öllum skipverjum hefði
verið bjargað um borð í Halkion VE.
Ekki leið langur tími frá því að
Kristinn hafði þannig misst bátinn
sinn þar til hann hafði gert samning
um nýsmíði í Noregi og réttu ári síð-
+
Ástkæreigínmaður minn, faðirokkar, tengda-
faðir, afi oglangafi,
KRISTINN PÁLSSON
útgerðarmaður
frá Þingholti,
Vestmannaeyjum,
er lést miðvikudagínn 4. október, verður
jarðsunginn frá Landakirkj u í Vestmannaeyjum
í dag, Iaugardagínn14. október kl. 10. 0 .
Þóra Magnúsdóttir,
Magnús Kristinsson, Lóa Skarphéðinsdóttir,
Jóna Dóra Kristinsdóttir, Björgvin Þorsteinsson,
Bergur Páll Kristinsson, Hulda Karen Róbertsdóttir,
Birkir Kristinsson,
barnabörn og barnabarnabörn.
+
Ástkær eiginmaður minn, faðir okkar, tengda-
faðir, afi, sonur og bróðir,
JÓN ÍVAR HALLDÓRSSON
skipstjóri,
sem lést á hafi úti föstudaginn 6. október,
verður jarðsunginn frá Akureyrarkirkju þriðju-
daginn 17. október kl. 13.30.
Sólveig Hjaltadóttir,
Heiðar Jónsson, Guðmundur Heimir Jónsson,
Helga Berglind Jónsdóttir, Hjörtur Jónsson,
tengdabörn og barnabörn,
Hjördís Jónsdóttir, Halldór Kristjánsson
og systkini.
+
Elskuleg móðir okkar, tengdamóðir, amma,
langamma og langalangamma,
GRÓA J. JAKOBSDÓTTIR
frá Vatnagarði,
Eyrarbakka,
lést mánudaginn 9. október síðastliðinn,
Útför hennar verður gerð frá Fossvogskirkju
mánudaginn 16. október næstkomandi og
hefst athöfnin kl. 13.30.
Blóm vinsamlegast afþökkuð, en þeim, sem vilja minnast hennar, er bent
á slysavarnafélagið Landsbjörg.
Börn, tengdabörn, ömmubörn,
langömmubörn og langalangömmubörn.
+
i i
Föðurbróðir minn og frændi okkar,
JÓHANNES FRIÐGEIR STEINDÓRSSON
frá Munaðarnesi,
sem lést á Sjúkrahúsi Hólmavíkur fimmtudaginn 5. október, verður jarð-
sunginn frá Árneskirkju mánudaginn 16. október kl. 15.00
Fyrir hönd ættingja og vina,
Sigurgeir V. Sigurgeirsson,
Guðmundur G. Jónsson, Sólveig Jónsdóttir.