Skírnir - 01.01.1877, Side 5
AUSTBÆNA MÁLIÐ.
5
þeir yröu þangaS aS svara litlu skattgjaldi, þá var þó hitt meira
vert, er Tyrkir ur8u a8 gefa upp hersetu í köstulum þessara
lauda. HvaS hvorum fyrir sig vinnst frekar á, um þaÖ er málin
þar eystra verÖa til lykta leidd, er hágt a8 vita, en lesendum
Skírnis er þegar kunnugt, a8 Eúmenar hafa til þessa haldi8 kyrru
fyrir, þar sem Serbar í fyrra sumar hófu herskjöld móti Tyrkjum
og lýstu yfir því ásamt Svartfellingum, a8 þeir tækju a8 sjer
málstaö uppreisnarlandanna (Bosníu og Herzegóvínu). Hitt var
og hert áform Serba, a8 berjast til fullrar lausnar undan yfirráö-
um Tyrkja e8a ná sama frjálsræSi og Grikkjum tókst a8 ná.
Svartfellingar hafa lengi krafizt landskika me8 höfn vi8 Adríu-
haf, a8 þeim yr8i hægra til aSflutninga. þess hefir jafnan verib
synja8, enda hafa þeir jafnast fariS illa undir fötin vib Tyrki og
veitt þeim þungar búsifjar. Nú munu þeir hafa viljaö freista a8
ná svo miklu, sem ver8a mætti, undir sig af Herzegovínu. A8
uppruna til eru þeir úllagar Tyrkja, og sökudólgar, sem leituSu
hælis á Svörtufjöllum, og höf8u lengi ekki annaS sjer til fram-
færis en þa8, sem þeir öflu8u sjer vi8 rán og útrásir inn i byggSir
Tyrkja. Sífeld víg og illdeildir vife Tyrkja hafa a8 vísu gert þá
bæ8i hrausta og harSfenga, en af' þvi hefir og leitt, a8 þeir eru
eins grimmir í viSskiptum og Tyrkir, og a8 ö8ru leyti eru þeit
enn lítt si8a8ir, enda er þa8 fyrst á síSustu tímum, a8 þeir hafa
fari8 a8 taka eptir si8u8um þjóÖum1. Frá Dunárlöndum, Serbíu
og Montenegró (Svörtufjöllum) eru Múhame8strúendur útbolaÖir til
fulls, en eiga byggSir i Bosníu og Herzegovínu og sita þar á
flestum stórbúum. Reyndar eru nálega allir landsbúar af Serba-
kyni, en eöalmenn og stóreignamenn tóku flestir Múhameös' trú,
þegar Tyrkir höföu unniS' landiS undir sig, og hafa síöan seti8
aö sínu og kúgaö og sogiö svo út leiguli8ana sem altyrkneskir
landsdrottnar. þaö hefir fariö hjer, sem ví8ar, þar sem Tyrkir og
kristnir menn eiga sambygg8, aö enum fyrri fækkar aö sama
hófi sem enum síöari fjölgar. Menn reikna t. d., aö nú sje hjer
‘) þeir fjölga nú skólum hjá sjer, og jarlinn lsetur sjer annt um að efla
bóklegt nám og menntir. þó þeir sje á annað hundráð þúsunda,
er sagt að þeir hafi að eins eitt dagblað, og er því haldið út í höf-
uðbænum (Cettinje).