Skírnir - 01.01.1877, Page 9
AUSTBÆNA MÁLIÐ.
9
ern J>aS sjerílagi Jirjú af þeim, sem máliS hlýtnr a8 varSa meir
enn nokkurt hinna, J>aS er aS segja: England, Rússland og Aust-
urríki. En þó víkur hjer ýmislega viS. Á sjálfu Tyrklandi eiga
Englendingar til einskis aS kalla, en sökum þess ens mikla ríkis,
sem þeir eiga í Asíu (á Indlandi), þá hafa þeir sjeS sjer í því
mesta geig húinn, ef Rússar næSu MiklagarSi, eSa meS öSrum
orSum, ef sú þjóSin, sem leggur undir sig hvert landiS á fætur
öSru í Asíu og færist þar sunnar og sunnar, kæmist á milli Eng-
lands og landeigna þess austur frá, og gæti frá Balkansskaga
teppt þær leiSir, er til Indlands liggja. Af því má sjá, hvaS
Englendingum hefir gengiS til, er þeir hafa látiS svo til síSustu
tíma, sem þeir hlytu aS leggja fyrr sitt líf viS líf Tyrkjans, enn
aS hann yrSi uppnæmur fyrir Rússum. Ári síSar enn þeir og
Frakkar höfSu veitt Rússum fulltingi til aS eySileggja flota Tyrkja
viS Navarino (1827) kaliaSi æSsti ráSherrann á Englandi (Well-
ington) þá orrustu „óhappaviöburS“, og því var þaS samkvæmt,
erBretar tóku þvert fyrir, ab meira yrSi tekiS frá Tyrkjum enn
var, þegar Grikkland var gert aS frjálsu ríki. þaS er og auS-
vitaS, aS Bretum muni hafa þótt annaS og mikilvægara vera í
veSi enn tign Soldáns og ríkisforræSi Tyrkja, þegar þeir vikust
svo greiSlega viS fortölum Napóleons þriSja og rjeSust ásamt
Frökkum í leiSangurinn til Krímeyjar og lögSu þau ár (1853—
1856) svo mikiS í sölurnar. {>a5 mun óhætt aS fullyrSa, aS þau
álit, sem hafa ráSiS svo míklu um tiltektir Englendinga í málum
Tyrkja hingaS til, sje farin aS úreldast, og þaS til muna. þaö
er reyndar víst og satt, aS Bretar vilja eiga óhindraSa farleiS til
eigna sinna í Asíu, en til þess þurfa þeir ekki aS verja ríki
Tyrkja fyrir hvern mnn (sjá Englands þátt), því öSrum verSur
nær höggiS enn þeim, ef þaS verSur fyrir þeim ókjörum, sem nú
virSast vera ekki allfjarri. J>aS er Austurriki, sem fremur öllum
öSrum hlýtur aS láta þaS til sín taka, sem fram fer til breytinga
eSa byltinga á Balkansskaga. I þeim löndum sem hjer megin
Stólpasunds eru talin til Tyrkjaveldis, er megin fólksins af slaf-
nesku kyni, en einmitt hiS sama er um Austurríki aS segja.
Sem öllum er kunnugt, og opt hefir veriS viS komiS í þessu riti,
þá hafa Slafar fyrir löngu — og svo stendur enn á — orSiS