Skírnir - 01.01.1877, Qupperneq 61

ENGLAND.
61
sjálf "þiiigin me8 allri þeirri tignar viShöfn, sem títt er á
Englandi.
31. maí i fyrra var voru 100 ár iiSin frá því þa8 rit Adams
Smiths kom út á prenti, sem heitir „AuSur J>jó8anna“ (Wealth
o/ nations). HagfræSifjelagiS — eSa gildis menn (Club) þess —
í Lundúnum minntust þess dags meS mikilli fagmaSarveizlu, en
hana sóttu margir fræSimenn frá öSrum löndum. J>ar voru þeir
Gladstone, Leon Say, fjárhagsráSherra Frakka, og Laveleye,
frægur landshagsfræSingur frá Belgíu. Adam Smith er fæddur
1723 (á Skotlandi) og dó 1-790. Kenningar hans hafa eigi aS
eins veriS grundvölluf allra landshagsfræSinga til vorra tíma, en
hafa haft en mikilvægustu áhrif á alla landstjórn, bæSi á Englandi
og í flestum löndum álfu vorrar. þó mótbárur hafi risiS á móti
sumu, þá eru þær í öllum höfuSatriSum enn óhraktar og hafSar
í fuilu gildi.
Mörgum lesenda vorra hefir orSiS kunnugt af þessu riti, aS
ýmsir fræSimenn og aSrir skörungar á Englandi hafa bæSi í ritum
og á þingi (t. d. Stuart Mill) tekiS aS sjer málstaS kvenna og
barizt fyrir jafnrjetti þeirra viS karlmenn. Málinu hefir þokaS
áleiSis, þó þær hafi ekki enn öSlazt kosningarrjett til þingsins.
þaS hefir fariS á Englandi sem víSar, aS konurnar hafa sjálfar
sótt bezt rjett sinn þar sem mest reiS á — en þaS var til at-
vinnu og embætta. En vjer eigum viS þær atvinnugreinir og þau
embætti, sem kalla má, aS karlmenn hafi til vorra tíma viijaS
eiga undir sig eina skilin. Konurnar hafa bjer goldiS líku líkt,
því þeir hafa fyrir löngu tekiS sjer til atvinnu margan starfa,
sem konum einum var lengi ætlaSur, t. d. saum og matbúnaS.
Vjer skulum til færa nokkur dæmi frá Lundúnaborg. ViS bóka-
sölu hafa hjer atvinnu 1077 konur, viS bókband 7557, viS bóka-
prentun 791, og eins margar viS blaSasölu og umburS blaSa.
Á bókhlöSum gegna 135 störfum, en af ritstörfum hafa atvinnu
255 konur. — Vissum vjer tölu á þeim, sem hafa skólakennslu
á böndum eSa embætti á pósthúsum og á hraSfrjettastöSvum, þá
mundi hjer þó um mest muna.
J>ar sem vjer sögSum frá hernaSarflota Englendinga, hefSum
vjer átt aS minnast á verzlunarflotann, og þaS því heldur, sem