Skírnir - 01.01.1884, Page 156

158
NOREGUR.
nærri má geta, þar sem þessi þjóðsnillingur á sjer svo marga
heiptarfuila öfundarmenn, þó hann sje óskabarn hinnar norsku
þjóðar. Aðalstefna þessa leikrits er, að leiða mönnum fyrir
sjónir, hvern hurðarás þeir reiða sjer um öxl, sem ætla sjer
fortakslaust að gegna i öllu kröfum kristindómsins og halda í
það dauðahaldi, að það standi allt á bjargstuddum rótum, sem
fram er borið í kenningunum. Höðuðpersónan er prestur i
norðurbyggðum Noregs, þar sem allt er við manni blasir, er
áhrifamikið, kynjalegt og tröllaukið, ef svo mætti að orði kveða.
Maðurinn er sannkölluð trúarhetja. Hann sjest ekki fyrir i
neinu sjálfs sin vegna, hlífir sjer ekki við neinu, ef þvi skiptir,
að hlýða til fullnaðar boðorðum Krists og hans kenninga.
Hann trúir fast og óbifanlega á krapt bænarinnar, og hins
sama krefst hann af konu og börnum, já af öllum. |>ví fylgir,
sem náttúrlegt er, traust á, að Guð verði við ákallinu, stöðvi
eðlisrás viðburðanna almáttkri hendi, eða með öðrum og
algengari orðurn; geri kraptaverk á þá vísu, sem lýst er í
helgum fræðum. En þar kemur, að hetjari ljemagnast undir
byrði trúarinnar og hnígur í faðm dauðans með þau orð á
vörum sjer: „eða var það ekki svo að skilja?“ — Á eptir þejta
leikrit er von á tveimur öðrum út af sama efni. Ovinir Björn-
stjerne Björnssons og þeir, sem þykjast vera traustaverðir
kristindómsins, segja, að það sje auðsjeð, hvað 'nann fari, hann
vilji útrýma kristinni trú, og hann sje líka einn af antakristum
vorrar aldar, og svo frv. En allir sjá þó, að það er sitt hvað,
að reyna að skýra, hvernig sumar greinir kristinna fræða, sem
kirkjan hefir gert að trúaratriðum, standa af sjer gagngvart.
skynsemi og eðli mannsins, og hitt, að vilja gera menn kristin-
dóminum afhuga, eða þvi í honum sem mestu skiptir, kærleika-
kenningum Krists og hans siðafræði. — Vjer nefnum enn
skáldsöguna ., Gijt'' eptir Alexander Kjelland og „Bondestudentar“
eptir Arne Garborg. Sagan er rituð á alþýðu- eða landsbyggða-
máli Norðmanna, og hefir fengið mikið lof í ritdómum blaða og
tímarita.