Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Årgang

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1981, Side 113

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1981, Side 113
MYNDIN AF STEINI BISKUPI JÓNSSYNI 117 hefur haft vitneskju um, að málverk af Steini biskupi hafi verið í Kaupmanna- höfn og telur það því gert þar, en áttar sig ekki á, að allt er þetta eitt og sama málverkið. Einkennilegt er, að Þorvaldur hefur ekki séð hið rétta i þessu máli, því að í Landfræðissögu sinni vitnar hann einmitt í nefnt bréfasafn, AM 410 fol, en greinilega hefur hann ekki kannað það nákvæmlega. Sennilega hafa eftirfarandi orð biskups villt um fyrir honum: ,,og var ekki von til að þér kæmist nær minni mynd en þér gjörðuð.“ En þarna merkir mynd ekki mynd í algengasta nútíma skilningi, heldur eins og í biblíunni, þar sem segir að guð skapaði manninn ,,eftir sinni mynd.“ í fljótu bragði kann að virðast ótrúlegt að séra Hjalti hafi getað gert þolan- lega góða mynd af Steini biskupi eftir minni. Hafa ber þó í huga, að fyrr á tíð voru allt aðrar og minni kröfur gerðar um líkindi manns og myndar en nú er farið að gera eftir að menn hafa vanist ljósmyndum í meira en heila öld. í öðru lagi er vert að minnast þess að séra Hjalti og Steinn biskup voru ná- kunnugir á æskuárum. Þeir voru saman í Hólaskóla í þrjá vetur á árunum 1680 - 1683. Árið 1692 tók Steinn við dómkirkjuprestsembættinu í Skálholti af Hjalta og sennilegt að þeir hafi þá sést, svo og að þeir muni hafa sést stöku sinnum síðar á ævinni, þótt ekki hafi það verið oft. í þriðja lagi er svo til ágæt heimild fyrir því að séra Hjalti gerði hvað eftir annað mannamyndir eftir minni og það eftir að hann var orðinn háaldraður. Þannig gerði hann að til- mælum Jóns Þorkelssonar skólameistara myndir eftir minni af Árna Magnús- syni, séra Páli í Selárdal og líklega Jóni biskupi Vídalín (sjá ævisögu Jóns Þorkelssonar skólameistara í Skálholti, II, Rvk. 1910, bls. 137-139, sbr. einnig Árbók fornleifafél. 1968, bls. 86-88). Málverkið var orðið mjög skemmt þegar Sigurður Vigfússon sá það í Hóla- dómkirkju árið 1886, sbr. Árbók fornleifafél. 1888-92, bls. 101-102. Segir Matthias Þórðarson í skrifaðri athugasemd í eintaki safnsins af Árbók, að Pálmi Pálsson hafi látið gera við myndina í Kaupmannahöfn eftir að hún kom til safnsins (1888), og þá hefur verið skipt um ramma á henni. Er hún nú í dökkum ramma með gylltri rönd. Málverkið sjálft þarf nú að komast í hendur fagmanns til frekari meðferðar og mun það verða gert eins fljótt og unnt er.
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148
Side 149
Side 150
Side 151
Side 152
Side 153
Side 154
Side 155
Side 156
Side 157
Side 158
Side 159
Side 160
Side 161
Side 162
Side 163
Side 164
Side 165
Side 166
Side 167
Side 168
Side 169
Side 170
Side 171
Side 172
Side 173
Side 174
Side 175
Side 176
Side 177
Side 178
Side 179
Side 180

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.