Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1884, Page 121

121
skáldskapar, sem vér eignum íslandi, og fornra kvæða
erlendis, sem öll eru eldri en vor kvæði, og sem þess
vegna eigi geta skoðazt öðruvísi en fyrirmynd, eða
áminning, eða tilefni til vorra kvæða og vorra hug-
mynda. Upphafið á Hildibrandarkvæði (fornþýzku,
frá q. öld eða eldra): „Ik gihórta þat seggen“ ; upp-
hafið á Oddrúnar-gráti: „Heyrða ek segja“. Jakob
Grimm hefir fyrir löngu minnt á (í Deutsche Mythol.
3. ausg. pag. 530) hversu svipuð Wessubrunnabænin
(8. öld) er Völuspá:
Vessubrunnabæn: J>ýðing: Völuspá (svipað):
Pat gafregin ih mit firahim J>at frá ek með fírum..............
firivizzo meista forvizku mesta ...............
dat ero ni was
no úfhimil
no paum no heinig
no pereg ni was
no sunna ni scein
no máno ni liuhta . .
þat eörð ne vas
ne upphiminn
ne baðmr ne . . . .
ne berg of vas
ne sunna of skein
ne máni ....
jörð fannsk æva
ne upphiminn ...
en gras ekki ....
sól þat ne vissi
hvar hon sali átti
máni þat ne vissi
hvat hann megins
átti.
Svipaðar hugmyndir finnast í indverskum skáld-
skap (t. a. m. i einu lofkvæði í Rigveda; Lassen,
Indische Alterthumskunde 1,915): „þá var hvorki ekk-
ert né nokkuð, enginn heimur, enginn himinn, né
nokkuð þar yfir . . . dauði var ei, né ódauð-
leiki, né deiling dags og nætur“ (sköpunar-skoðanin í
Hesiodus, Theog. 123, er eiginlega ekki mjög svipuð
þessu að forminu til, þótt efnið sé hið sama, en þar á
móti er margt svipað hjá Aristofanes, í því sem G. V.
tilfærirVol. I, CII). — Ef vér nú snúum oss héðan og til
„Vesturlanda‘S þá koma á móti oss heilar herfylkingar af
orðum og hugmyndum, og heilar setningar, sem ekki
þarf annað en snúa dálítið við til að gjöra þær íslenzkar1:
I) Engilsaxnesk skáldrit eru frá 7. öld og síðar; þau eru því eldri
en íslánds bygging.