Eimreiðin - 01.01.1902, Blaðsíða 8

8
kveykt líf í með orðum sínum og haft dýpri og sterkari áhrif á
en nokkur annar maður á þessari öld.
Grúndtvíg var fæddur 1783. Faðir hans var prestur og svo
höfðu forfeður hans verið um langan aldur mann fram af manni.
Hann var þegar á barnsaldri fróðleiksgjarn og námfús. Af öllum
þeim mönnum, sem hann las um eða heyrði frá sagt, fanst hon-
um mest til um Lúther. Það leyndi sér heldur ekki þegar fram
í sótti, að honum svipaði mjög til hans í flestum greinum. 15 ára
gamall var hann settur til skólanáms í Árósum og útskrifaðist
þaðan 1800. Síðan fór hann til háskólans í Kaupmannahöfn og
lagði stund á guðfræðisnám eftir ósk foreldra sinna. Sjálfur fann
hann enga hvöt hjá sér í þá átt, og var jafnvel fremur lítið gefið
um trúarefni. Að því leyti til var hann í fullu samræmi við jafn-
aldra sína meðal mentalýðsins, þótt hann að mörgu leyti-öðru
þætti einrænn og undarlegur. Við háskólann sást ekki einu sinni
votta fyrir neinu alvarlegu og innilegu trúarlífi um þær mundir;
aðaláherzlan var lögb á siðferðislögmálið, á dygðina og skylduna,
og öllum þeim kenningum biblíunnar, er ekki gátu sem bezt sam-
þýðst skynseminni, var óðar varpað fyrir borð. Grúndtvíg lauk
námi sínu 1803, og hann, sem síðar varð einhver hin mesta trúar-
hetja á þessari öld, gekk algerlega trúlaus frá prófinu, að því er
hann sjálfur segir.
Tveim árum síðar varð hann heimiliskennari á stórbýli einu
a Langalandi. Þar var næðissamt mjög og gafst honum kostur
á að verja miklum tíma til bóknáms. Bendingar þær, er Steffens
liafði gefið í fyrirlestrum sínum á háskólanum, hvöttu hann til að
leita fyrir sér í hinum fornu norrænu fræðum. Hann las Eddurnar
með mikilli athygli og varð þegar mjög hrifinn af þeim. Öðru
hvoru prédikaði hann fyrir bændunum í nágrenninu og þótti harður
og strangur í kenningum sínum. Sveitadvölin varð honum þó
einnig ávaxtarík að öðru leyti. Hann orti mörg fögur kvæði um
þessar mundir, og var það ástin, sem vakti hjá honum ljóðalistina,
eins og hún hefur vakið hana hjá mörgum öðrum skáldum.
Hann samdi einnig um þessar mundir nokkrar tímaritsgreinar,
sem vöktu töluverða eftirtekt. í'ær voru líka til muna frábrugðnar
hugvekjum þeim, sem menn áttu að venjast, bæði að efni og ytra
búningi. Pað var auðvitað langt frá því, að þær skoðanir, sem
síðar einkendu líf hans og sem bann barðist fyrir með svo frá-
bæru þreki og snild, væru ennþá búnar að festa rætur, en það