Eimreiðin - 01.01.1902, Blaðsíða 33

33
deildinni tilsögn í hinum almennu skólanámsgreinum. Síðari hluta
dags las Kold hátt kafla úr skáldritum Oehlenschlægers, Grúndt-
vígs og Ingemanns, og að kvöldinu til fór hann yfir Danmerkur-
sögu með þeim. Lærisveinarnir og kennararnir mötuðust saman
og sváfu allir í einni stofu, þar sem Kold og aðstoðarkennarinn
sváfu sinn í hvorum enda. Eftir að allir voru háttaðir á kvöldin,
héldu þeir Kold og aðstoðarkennarinn oft samræður um ýms efni
langt fram á nótt.
Áður langt var liðið komst Kold á þá skoðun, að heppilegra
væri að hafa skólann annarstaðar en í Ryslinge, og sá hann sér
út skólastæði í Dalby. Pað ýtti meðfram undir hann, að íbúarnir
í Dalby lögðu að honum að flytja þangað, og varð það úr á end-
anum, að hann bygði þar skólahús. sem kostaði 4000 kr. Bænd-
urnir léttu undir með alt hvað þeir gátu, með því að annast alla
flutninga og aðdráttu ókeypis. Kold var við því búinn, að það
kynni að fara svo, að hann yrði að flytja þaðan áður langt liði,
og hagaði byggingunni þannig, að hann gat tekið sig upp hve nær
sem hann vildi og flutt hana með sér. »Frískólinn« dafnaði vel
og voru stundum fram undir 70 börn í honum. Að sumrinu til
ferðaðist hann um héruð og setti víða »frískóla« á stofn og út-
vegaði kennara til þeirra. Menn komu víða að úr fjarlægum sveil-
um, til að hlusta á fyrirlestra Kolds, og lærisveinarnir sóttu að
skólanum úr öllum áttum. Fyrirlestrar hans þóttu svo einkenni-
legir, að það var haft á orði, að hann »byrjaði í hrákadallinum og
endaði í himninum«. Meðan hann talaði yfir skólasveinunum var
hann oft að dunda víð að flétta skó úr hálmi, eins og tíðkast enn
í dag út um land í Danmörku, eða hafði einhverja aðra vinnu
milli handa. Hann var framúrskarandi þrifinn og reglusamur og
gerði sér mikið far um að innræta öðrum þessa eiginleika. Pegar
lærisveinunum varð á að hrækja á gólfið, gekk Kold alveg upp úr
þurru fram í eldhús, sótti klút og þurkaði sjálfur upp hrákann al-
veg þegjandi; þetta hafði þau áhrif, að þeir skömmuðust sín og
lögðu þann ósið niður, og svo var um margt fleira.
Skóli Kolds blómgaðist vel, þótt hann auðvitað fyrst framan
af ætti nokkuð örðugt uppdráttar í fjárhagslegu tilliti, og yfirleitt
átti hann miklum vinsældum að fagna frá þeirra hálfu, sem höfðu
nánari kynni af honum. Pó mætti hann á hinn bóginn töluverðri
mótspyrnu úr ýmsum áttum og varð oft fyrir illgjörnum árásum
í opinberum blöðum, eins og oft á sér stað um það, sem nýtt er
3