Eimreiðin - 01.01.1902, Page 48

48
skólalíf. Að baki flestra háskólaheimilanna standa félög, sem öðru
hvoru stofna til fyrirlestra um kirkjuleg, söguleg og náttúrufræðis-
leg efni og gangast fyrir skemtisamkomum með söng og ræðu-
höldum.
Eitt fyrirtæki er það enn, sem stendur í sambandi við alþýðu-
háskólastefnuna og á rót sína að rekja til hennar, og get ég ekki
leitt hjá mér að minnast á það hér, þó það sé nokkuð sérstakt
í sinni röð. Maðurinn, sem hefur ráðist í það og kornið því á
framfæri, er sjómaður og heitir Jep Hagedorn. Hann er vef-
arasonur af fátækum ættum og var alt frá barnæsku stiltur og
alvörugefinn. Hann var fyrst framan af í förum á sumrin, en varði
vetrarmánuðunum til náms á Askovháskóla. Varð honum brátt
svo vel ágengt við námið, að það kom jafnvel til tals, að hann
tæki prestvígslu og yrði prestur hjá Dönum í Vesturheimi. En
hann hafði allan hugann á siglingum og sjómensku og vildi ekki
úr þeirri stöðu víkja, en óskaði þess um leið, að sér mætti auðn-
ast að bæta svo kjör hásetanna, að þeir skoðuðu sig eins og
heimilisfasta á skipinu og héldu til við það, í stað þess að stofna
fé og fjörvi í hættu á illræmdum sjómannaknæpum, þar sem skipið
kæmi við land. Niðurstaðan varð sú, að nokkrir efnamenn, sem
leizt vel á þessa hugmynd og báru traust til hans, lögðu fram fé
til að kaupa gufuskip handa honum, og hefur hann nú farið á því
landa á milli í nokkur ár og leitast við að koma hugmyndum sín-
um fram í verkinu. Auðvitað er skipið engin háskólastofnun, en
þó hvílir talsvert einkennilegur blær yfir lífinu innanborðs, og
skilur það með Hagedorn og flestum öðrum dönskum skipstjórum,
að hann lætur skipshöfnina njóta sem mest samvistar við sig.
Hann gerir sér far um að hlúa sem mest og bezt að sálar- og
siðferðislífi hásetanna, og þess vegna hefur verið lögð sérstök
áherzla á að láta þá hafa svo góðan aðbúnað, sem föng voru á.
Skipstjórinn ætlast til þess, að þeir skoði skipið sem heimili sitt,
og kona hans ferðast stöðugt með honum. Hann gerir sér sem
mest far um að velja alvörugefna, siðprúða og samvizkusama
menn til yfirstjórnar með sér á skipinu og með líkum skoðunum
og hann. Pegar skipsstörfin leyfa, safnast skipshöfnin saman til
bóklesturs og samræðu, og þegar við land er komið, er stofnað
til ýmsra saklausra skemtana innanborðs, til að bægja hásetunum
írá drykkju og ólifnaði. Dálítið bókasafn er á skipinu til almennra
.afnota fyrir skipshöfnina.