Eimreiðin - 01.01.1904, Side 56

5*5
f’úsundir fugla í flekum
á flóanum móka,
sem lognaldan rólega ruggar
við röðulskin nætur.
I.andbáran lárétta geisla
með ljósbijóti klýfur;
en lending í litklæðum fögrum
við ládeyðu minnist.
Ómþýður árstraumur vakir
og öndunum ruggar,
stefnir að sunnan á sæinn
með sígandi hraða.
Lítur þar sólmánuð sjálfan
í sæförum norður
ljósklæddan, léttbrýnan næsta
og langstígan feta.
Sól yfir sofandi unnum
situr og vakir.
Rauðlitu reflarnir tindra
við rekkjustokk grænan.
Ársalur, ofinn úr gulli,
er uppi til þerris,
breiddur á blágræna teina,
sem bera við himin.
Blundvígðar blómjurtir dalsins
í blælygnri kælu
lokuðum ljósbikar halda
í lágnættis dvala.
Svefnmjöðinn sól hefir blandað
í salkynni Ægis
og borið þeim dáleiðslu drykkinn
og dreypt þeim á varir.
Þetta er óneitanlega falleg náttúrulýsing, en hún á ekki við í
ástakvæði, — er altof langur útúrdúr í því. Alt öðru máli er að
gegna, þar sem náttúrulýsingin er sett í náið samband við ástina og
aðeins notuð sem líking, eins og gert er í kvæðinu »Áin og sjórinn«
(bls. 6 g—70), enda er það eitthvert fullkomnasta kvæðið í þessum
kafla. En venjulegast er ekki því að heilsa. Oftast er sambandið
milli náttúrulýsingarinnar og ástalýsingarinnar annaðhvort ekkert eða
þá svo lauslegt, að hvor virðist eins og úti á þekju hjá hinni. Stund-
um er sambandinu líka svo óheppilega fyrir komið, að það brýtur bág
við allan fullkominn listasmekk (t. d. á bls. 60—6r, 80—81 og 84—
85). Yfir höfuð virðist ástakveðskapur ekki láta G. F. sérlega vel, því
hann getur aldrei stilt sig um að slá út í aðra sálma, þegar hann fer
að yrkja ástakvæði, svo að sjálf ástin verður jafnan á hakanum í lýs-
ingum hans.
þriðji kaflinn heitir >Dánardægur« (bls, 89—140) og er hann
safn af erfiljóðum eftir hina og þessa, flesta lítt kunna, menn-og konur.
Erfiljóð eru búin að fá töluvert óorð á sig á íslandi, enda er það ekki
að ástæðulausu, því að margt af því, sem birzt hefur af því tægi í
seinni tíð, hefur sannarlega ekki verið á marga fiska og naumast átt
neitt skylt við skáldskap. En synd væri að segja slíkt um erfiljóð G.
F. Þau eru ómengaður skáldskapur og má að öllu samtöldu telja
þau bezta kaflann í kvæðabók hans. Allir lesendur vorir kannast við
kvæðið lEkkjan við ána« (Eimr, Y, 146) og mun flestum hafa fundist
mikið til um það. En engu minni tilþrif koma fram í öðru kvæði eftir
aðra fátæka ekkju og 10 bama móður (bls. 98—99). Þar segir svo:
Hún ólst upp við fátækt að innlendum sið
í öreiga moldarklefa;
og átti í höggi við íslenzkan skort
til æfinnar síðustu skrefa.