Eimreiðin - 01.05.1913, Síða 18
92
sér upp og sjá einhvern fallegan stað í nágrenninu. Alt þetta
hafði kennarinn romsað upp fyrir foreldrum barnanna einn sunnu-
dag eftir messu, og höfðu flestir tekið því vel og veitt samþykki
sitt; en svo óheppilega hafði til viljað, að Stefán var þar ekki
viðstaddur, enda hefði hann líklega staðið fast á sínu og ekki
látið sannfærast af umtölum kennarans.
Jón litli varð því nú að standa og flytja mál sitt og kennar-
ans frammi fyrir húsbónda sínum, sem var bæði þver og harð-
lyndur. Hann fann, að honum tókst það óheyrilega illa, jafnlítill
og hræddur og hann var, strákgreyið. Röddin í honum skalf og setn-
ingarnar hrutu í sundur í einlæga og samhengislausa mola, sem
Stefán réðist á hvern fyrir sig og kurlaði eins og eggskurn; hann
brýndi raustina og lét hana drynja með eilífum ásökunum yfir
Jón litla, svo krakkaræfillinn varð að engu.
»í skóginn! segirðu: í skóginn? Skemtiferð? P ú! Núna rétt
fyrir sláttinn! Jú, það ætti víst við þig! Pá væri sú stundin eydd
í iðjuleysi!------Og þessu er kennarinn að spýta í ykkur! f*að
er fyrir þetta, sem maður er að borga honum kaup og kirkju-
fórnir og — þessháttar! — til þess hann kenni ykkur að gera
kröfur til húsbændanna! Eins og það sé ekki nóg, sem þið finnið
upp á af sjálfum ykkur. Já, ég hefi fyrir löngu séð, hverskonar
kumpán hann er. Hefðum við bara haldið gamla kennaranum
okkar. Pað var svei-mér kall, sem gat tekið lag í kirkjunni og
haldið miklu lengur út en þessi vesældarkrangi; og jafngóðar
grafskriftir, eins og hann Palli gamli setti saman, getur hann aldrei
á sinni hundsfæddri æfi búið til; það þori ég að bölva mér upp
á. Og svo var það líka maður, sem gat tekið sönsum, gamli
maðurinn; hann gat skilið, að þegar bóndi ræður sér vikadreng
og lætur hann fá fæði og kaup og — þessháttar —, þá er það
ekki til þess að láta hann hanga í skólanum og slæpast, heldur
til þess að gera einhverja vitund af gagni á heimilinu. En biddu
hann hérna að gefa drengnum frí frá skólanum í nokkra daga, og
vittu hverju hann svarar: »Pað get ég ekki með nokkru móti
varið, Stefán minn í For!« — Nei, það getur hann ekki með
nokkru móti varið! Rembingurinn sá arna! — Og svo bætir hann
gráu ofan á svart og heimtar, að maður sleppi stráknum í skemti-
ferð, þegar mestar eru annirnar um hásumarið; það hefði þó ver-
ið dálítið öðru máli að gegna, hefði það verið — hm — að
vetrarlagi, til að mynda.«-------