Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1921, Side 73

Verksmiðjuiðnaður og þjóðarheilsa
73
veröur að endurnýja hana smátt og smátt úr hinum neðri
stjettum. Reiturinn með strikunum táknar hinn mikla
flokk verkamanna, en svarti reiturinn neðst á botninum
hina meira eða minna dugiausu menn, svo sem flækinga,
óbótamenn og aðra þess konar óknyttamenn. Rannsókn-
irnar hafa sannað, að því lengra sem leitað er niður á
bóginn á meðal þessara manna, því ver eru mennirnir
gerðir.
Með því að auka enn verksmiðjuiðnaðinn verða þær
breytingar á þjóðarlíkamanum, sem myndirnar af 2., 3.
og 4. stigi sýna, fyrst og fremst sú, að mannfjöldinn yfir
höfuð að tala vex allmikið. Iðnaðarvinna getur sem sje
alið marga menn; en jafnframt verður sú breyting á sam-
setningu þjóðfjelagsins, sem auðvelt er að sýna. Hin
gamla meðalstjett minkar og hverfur nærri alveg; að vísu
myndast ný meðalstjett, en hún er önnur og ver kynjuð
en hin fyrri. Jafnhliða því vex bæði yfir- og undirstjettin,
þó einkum hin síðarnefnda. í efstu stjettinni gerast ýmsir
öreigar. Með tímanum verður verksmiðju-vinnulýðurinn
fjölmennastur, auk þess að gruggið vex stöðugt í þjóð-
inni, sori eða þorparalýður mannfjelagsins.
Af þessum breytingum er hinn mikli vöxtur grugg-
lýðsins lang-varúðarverðastur, því líkamlegur og and-
legur aumingjaskapur er einmitt aðaleinkennið á þessum
úrgangslýð. Dómur þessi á eðlilega ekki við um hinn
betri hlut verkalýðsins. En við ýmsa verksmiðjuvinnu
þarf svo lítið verksvit og yfirleitt svo lítinn dugnað, að
alls konar ræflar, sem geta ekki unnið fyrir sjer á annan
hátt, geta unnið fyrir sjer og sínum við hana. Margt af
þessu fólki, karlar sem konur, vilja að vísu ekki giftast,
en það hefur samt sem áður æxlunarfýst og eignast börn,
sem vanalega fara á sveitina, og það bætir ekki úr skák.
Með því að meðalstjettin minkar jafnframt, og efsta
stjettin, er býr í borgunum, eignast fá börn, er það ljóst,