Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1921, Page 137

Georg Brandes, Michelangelo Buonarroti
37
Matthías Jochumsson hefur þýtt og mörgum eru kunnar. Hann
ritaði margar aðrar sögur og leikrit, ágætar barnabækur og
skólabækur handa byrjendum. Ein þeirra er kunn á íslandi,
sBók náttúrunnar«, en þó einungis fyrsti þriðjungurinn af
henni, því að hitt hefur því miður eigi kornið út á íslensku;
er vonandi að það komi út bráðlega, því að bókin er ágæt.
Topelius orti og mikið, og eru til 3 ágæt kvæðasöfn
eftir hann: »Ljungblommor«, »Nya blad« og »Ljung«. Alt,
sem hann ritaði og orti, var svo einfalt og ljóst, að allir
skildu það.
1878 sótti hann um lausn frá prófessorstörfum við há-
skólann, en honum auðnaðist að vinna enn í 20 ár fyrir þjóð
sína. Hann var riðinn við afarmörg menningarfyrirtæki meðal
Finna, og studdi alt, er miðaði til framfara og góðs. Hann
var hið mesta ljúfmenni, sannkristinn maður í orðum og verk-
um, og hugljúfi allra góðra manna. Hann var virtur og elsk-
aður öllum Finnum framar á síðustu 20 æfiárum sínum.
Georg; Brandes, Michelangelo Buonarroti, Kmhöfn
1921. 2 bindi í stóru broti. 448 bls. og myndir á 100
blöðum. Gyldendals bókaverslun, verð 48 kr. — Það hefur
vakið undrun hve miklu nokkrir háaldraðir menn hafa orkað
í heimsófriðinum, og má þar einkum nefna Hindenburg, yfir-
hershöfðingja Þjóðverja, og Clemenceau, ráðaneytisforseta
Frakka, sem báðir eru um áttrætt. En í raun rjettri verð-
skuldar það ekki minni aðdáun, sem dr. Georg Brandes
hefur unnið nú á ófriðarárunum, og hann er á sama reki
sem menn þessir, verður áttræður 4. febr. á næsta ári.
Brandes hefur síðan ófriðurinn hófst gefið út hvert ritið á
fætur öðru, og á meðal þeirra eru fjögur stór rit, hvert í tveim
bindum. Hið fyrsta þeirra er um Goethe, stórskáld Þjóð-
verja, og kom út 1915, annað um Francois de Voltaire,
eitthvert hið mesta skáld og rithöfund Frakka, hið þriðja um
Cajus Julius Cæsar og nú hið fjórða um Michelangelo.
Michelangelo er hinn tilþrifamesti, tignarlegasti, stórgerð-
asti, frumlegasti og fjölhæfasti listamaður, sem uppi hefur verið,
að minsta kosti síðan listir Forn-Grikkja voru í mestum blóma.
Hann lagði í upphafi mesta stund á höggmyndalist, og kall-
aði sig sjálfur höggmyndara; en hann var svo ágætur málari,
að eftir hann eru hin frægustu og mestu málverk, sem til
eru. Um byggingarlist hans ber Capitolium í Róm vitni og
Pjeturskirkjan, hið mesta og fegursta hús í heimi. Auk þessa
var Michelangelo allmikið skáld.