Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1921, Page 139

Arne Magnussons private brevveksling
39
Michelangelo átti 42 ár heima í Flórens, en 47 í Róm,
og þar andaðist hann aðfaranóttina til 18. febr. 1564. Þó
hann væri þá 89 ára, var hann sístarfandi þangað til rjett
áður en 'hann dó.
Arne Magnussons private brevveksling’. Udgivet af
Kommissionen for det Arnamagnæanske legat Kmhöfn 1920
4 -(- 734 -t- 1 bls. 8. (Gyldendals bókaverslun). f’etta er
bók sú, sem getið er um í Arsritinu í fyrra bls 102, og dr.
Kristjan Kálund hafði verið að gefa út, er hann fjell frá. í
henni eru prentuð 760 brjef frá Árna Magnússyni og ýmsum
mönnum til hans; er mikill fróðleikur þar saman kominn.
Verðið 12 kr. er gjafverð, þá er þess er gætt, hve bókin er
stór og vel úr garði gerð.
Fínnur Jónsson, Norsk-islandske kultur- og sprog1-
rhold i 9. Og 10, arh. Rit þetta er gefið út í iitum
hins danska vísindafjelags. T’að er samið til að andmæla
kenningum þeirra manna, sem hafa haldið því fram, að Norð-
menn og íslendingar hafi á 9. og io. öld orðið fyrir miklum
áhrifum af Keltum, sjerstaklega írum. Rit þetta hefst með
því að skýra frá hinum elstu samgöngum og viðkynningu
milli Norðmanna og Vestmanna, fundi íslands ,og veru land-
námsmanna vestan hafs og áhrifum þeim, er norræn tunga
hafi orðið fyrir af Keltum og Engilsöxum. T*á er um goða-
fræði og sögusagnir, upphaf íslenskrar sagnaritunar, viðkynn-
ingu við Suðurlönd, norræna menningu á 9. og 10. öld,
þekkingu Islendinga á útlendum bókmentum og að lokum
lengsti þátturinn um norræna tungu í Noregi og á íslandi.
Rit þetta er samið af miklum lærdómi og er mikill fróð-
leiksbrunnur um forntungu og menningu Norðmanna og ís-
lendinga.
Hjer skal að eins minst á eitt sögulegt atriði. Á bls. 41
telur höfundurinn að l/s landnámsmannanna hafi komið vestan
um haf, en hinir austan um haf (frá Noregi) og greinir okkur
á um þetta. Um hjer um bil 168 landnámsmenn segir eigi
hvaðan þeir komu, og telur höfundurinn þá alla með þeim,
sem komu austan um haf. Jeg skifti þeim aftur á móti í
íslendinga sögu minni hlutfallslega á milli þeirra, sem komu
frá Noregi, og þeirra, sem komu vestan um haf. Fyrir því
er niðurstaðan önnur hjá höfundinum en mjer. Um 249
landnámsmenn er kunnugt hvaðan þeir komu; af þeim komu
58 vestan um haf að því er mjer taldist, þá er jeg ritaði
fyrsta bindið af Islendinga sögu. Annars mætti skýra þetta
atriði nákvæmar en gjört hefur verið enn.