Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1981, Blaðsíða 19

Vetrargróffóður.
Þar sem mjólkurkýr eru á gjöf u.þ.b. 8 mánuði ársins, er
gróffóðurverkun ein af undirstöðum fóðuröflunar. Verkunin
miðar að því að varðveita næringargildið sem best. Hvort sem
um er að ræða þurrhey eða vothey má ganga út frá því, að
næringargildið hafi minnkað við slátt og verkun, og sé því
minna en i grasinu. Næringartapið er einkum fólgið í molnun,
tapi á plöntuhlutum, öndun, útskolun, og gerjun.
Þurrhey.
Hin hefðbundna þurrheysverkunaraðferð, að þurrka á velli,
er háð veðurfari og gengur erfiðlega í votviðrasumrum. Góð
súgþurrkunaraðstaða breytir miklu. Bæði er bóndinn ekki
eins háður samfelldum þurrkum til að fullþurrka heyið, og
eins verður minna næringartap úr heyinu. Svo sem fyrr segir
verður næringartap úr því helst á einhvern eftirfarandi hátt:
1. Tap á plöntuhlutum, sem verða eftir þegar rakað er
saman, eða jafnvel fjúka. Molnun verður einkum við
meðhöndlun á þurru heyi, en hún eykur tap á plöntu-
hlutum.
2. Öndunartap, — piönturnar hætta ekki að anda jafn-
skjótt og slegið er.
3. Útskulun næringarefna, ef rignir í heyið, einkum þurrt
hey.
4. Gerjun — ef hitnar í heyi, annað hvort i hlöðum eða í
heyi, sem sett hefur verið saman úti. Gerjun getur valdið
miklu efnatapi og þó hún sé ekki mikil getur hún valdið
mikilli myglumyndun í heyinu. Einkum er hætt við
myglun í heyböggum, og er mikilvægt að hirða baggana
í hlöðu eins fljótt eftir bindingu og auðið er, því þeir
draga auðveldlega í sig raka, séu þeir látnir liggja úti.
Hey, sem hefur hrakist í óþurrkatíð, er oft orðið lítils virði,
þá loks það næst upp. Oft hefði mátt koma í veg fyrir hrakn-
ing með súgþurrkun. Æ fleiri bændur hafa tekið þessa tækni í
þjónustu sína, en þeir eru e.t.v. ekki jafnmargir, sem hafa náð
21