Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1981, Page 46

komist sem næst raunverulegri normfóðrun hverju sinni.
Takið eftir lítilli átgetu dagana í kringum burðinn.
Eftir þetta á mjaltaskeiðinu fer fyrst að opnast möguleiki á
að spara kjarnfóður einkum ef heyið er gott og aðstaða er til að
köggla það á hagkvæman hátt.
Mikilvægt er, að kúm sé veittur góður tími til að éta, eink-
um ef notkun gróffóðurs er mikil. I því tilviki kann að vera
æskilegt að veita stöðugan aðgang að fóðrinu. Mörgum er í
mun að ljúka fjósstörfunum af á sem stystum tíma. Gjöf á
mörgum mismunandi fóðurtegundum hverri ofan á aðra
getur jafnvel ergt kýrnar og leitt til lakari fóðurnýtingar. Það
sama má segja um það að gefa stóra skammta í eitt mál, þó
svo að aðeins sé um eina fóðurtegund að ræða. Hætt er við að
kýr í hámarksnyt séu undirfóðraðar. Er það álit sumra, að þá
sé best að gefa þeim kjarnfóður eins og þær vilja éta. Sé hins
vegar haft í huga, að aukið kjarnfóðurát hefur í för með sér
minnkað gróffóðurát, þarf meðalhófið að koma til. Hins vegar
er fjölgun gjafa á sólarhring til bóta fyrir allar kýr, einkum þó
fyrst eftir burð. Það liggur í augum uppi að fjölgun gjafa
eykur vinnu, en einnig át og vellíðan kúnna. Ef kjarnfóður-
notkun er mikil er skilyrðislaust æskilegt að gefa oftar en
tvisvar á dag. Til dæmis mætti hafa gjafirnar þrjár eða fjórar,
en gefa ávallt eitthvert hey fyrst á morgnana á undan kjarn-
fóðri. Þetta myndi vissulega kosta þó nokkuð aukna vinnu, en
ekki er að vita nema kýrnar launi hana vel. Ef dagskammtur
af votheyi og rótarávöxtum fer yfir 25-30 kg, ætti endilega
ekki að gefa hann allan í einu.
Mjólk verður auðveldlega fyrir lyktar- og bragðáhrifum frá
fóðrinu. Keimur af fóðri eins og t.d. votheyi, repju og fóður-
mergkáli finnst oft af mjólkinni, sé þetta gefið í miklu magni
stuttu fyrir mjaltir. Slíkt fóður ætti því að gefa t.d. strax að
loknum morgunmjöltum, svo að sem lengstur tími líði fram
að næstu mjöltum, en með því minnka líkurnar á bragð-
áhrifum.
Yfirfóðrun, miðað við þarfir, á sér stað á seinni hluta
mjaltaskeiðsins. A þessum tíma er lyst kúnna mikil, en afurðir
fara minnkandi, svo beint liggur við að auka gróffóður á
48