Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1982, Blaðsíða 121
grösum. Eg flutti þarna erindi og kynnti niðurstöður kal-
rannsókna minna. í vinnuhópnum sjálfum er einn maður frá
hverju Norðurlandanna, en á fundinum voru um 30 manns.
Nú verður þessi vinnuhópur lagður niður eftir 8 ára starf, en
nýjum vinnuhópi verður komið á laggirnar og fæst hann við
kal, bæði hjá grösum og vetrarkorni.
Kalrannsóknir.
Mér hefur lengi verið það nokkurt undrunarefni að ekki skuli
lögð meiri áhersla á rannsóknir á kali hér á fslandi en raun ber
vitni. Aherslan á þessar rannsóknir er ekki í nokkru samræmi
við þann baga sem kalskemmdir valda í íslenskum landbún-
aði. Það er hörmulegt að líta yfir tún margra bænda á Norð-
urlandi, og nægir að vísa til þess meðalgróðurfars sem getið er
hér fyrr í skýrslunni. Það er vonleysislegt fyrir bóndann að sjá
starf sitt unnið til einskis, sáðgresi horfið, illþurrkanlegan arfa
ríkjandi, áburð hálfnýttan, afurðir litlar vegna lítilla og lé-
legra heyja og tekjur þess vegna rýrar. Landbúnaðinum er
hætt þegar grundvöllurinn, grasið, bregst.
Eg tel það tálvon að halda að kalinu megi bægja frá með
kynbótum og nýjum grastegundum. Á þann veg má eitthvað
draga úr því, svo og með bættri meðferð á túngrösunum.
Ennfremur held ég að hinar tíðu og miklu kalskemmdir á
vissum svæðum eigi sér jarðvegsfræðilegar orsakir og úr þeim
megi draga með einhverjum aðgerðum. Málið er því marg-
þætt og allt er þetta þó enn óljóst og þess vegna er hér mikil
þörf rannsókna.
Ræktunarfélag Norðurlands og Tilraunastöðin á Möðru-
völlum eru að koma upp aðstöðu til að þolprófa grös í frysti-
kistum. Þar verður hægt að sjá á einfaldan hátt hvaða grös eru
þolnust og henta best til undaneldis og fjölgunar. Þar verður
einnig hægt að kanna áhrif ýmissra lífeðlisfræðilegra þátta
grasanna á þol þeirra. Þetta eru viðfangsefni sem ég þegar hef
fengist nokkuð við. Hins vegar eru áhrif jarðvegsins á þol
grasanna enn órannsökuð og biða úrlausnar.
Síðastliðinn vetur gerði ég misheppnaða tilraun til að
mynda og halda svellum á túnum svo þar yrðu kalskemmdir.
123