Árbók Landsbókasafns Íslands - 01.01.1967, Blaðsíða 131
ENDURSKOÐUN VÖLUSPÁR
ALMÁTTUGURGUÐ
127
57. Þá k0mr enn ríki
at regindómi
gflugr ofan,
sá es gllu rœðr.
NIÐURLAG
61. Þar k0mr enn dimmi
dreki fljúgandi,
naðr fránn, neðan
níðit fjgllum.
Berr sér í fjgðrum,
- flýgr vpll yfir, -
Níðhgggr nái.
Nú mun hón s0kkvask.
58. K0mr enn dimmi
dreki fljúgandi,
naðr fránn, neðan
frá Niðg.
Berr sér í fjgðrum,
- flýgr vqII yfir, -
ATðhgggr nái.
Nú mun hón s0kkvask.
Meginþorra þeirra málhreytinga, sem leitt hefur af endurskoðun Völuspár,
þeirri er fram kemur í Hauksbók, má greinilega flokka í þrennt: 1) beinar efnis-
brevtingar, 2) breytingar á torskildu máli og 3) röskun dvergatala. í fjórða lagi eru
ýmsar málbreytingar - og þá eingöngu smábreytingar, - sem ætla má, að gerðar
hafi verið vegna breytts smekks eða af breytingagirni einni saman. Loks hefur efn-
isskipun kvæðisins raskazt verulega, vísum verið sleppt og aðrar ortar inn í. -
Ekki er fyrir að synja, að einhverjar hinna smærri málbreytinga kunni að eiga ræt-
ur að rekja til rétts og slétts skrifara, eins eða fleiri, en þar sem vonlaust væri að
greina milli þeirra og smábreytinga endurskoðandans, verður skammstöfunin E
látin gilda um báða eða alla.
BEINAR EFNISBREYTINGAR
ÁVARP - ÁHEYRENDUR - VETTVANGUR
Af orðalagi í Völuspá Konungsbókar má ráða, að Óðinn sé þar harðar dæmdur en
aðrir æsir: Fall hans er boðað berum orðum, en dauða Baldurs og falli Freys og
Þórs lýst mildilega, óbeint. Fæð E í garð Óðins er hins vegar greinileg: E fellir niður
vísuna um hefnd Óðins (K 51), - þykir væntanlega ekki ástæða til, að hans sé hefnt,
- og gerir hlut Óðins í 1. vísu harla lítinn.
I K 1 er þrefalt ávarp: allar kindir, meiri ok minni megir Heimdallar og Valfgðr.
Hér er um að ræða eitt af mörgum dæmum um stígandi í K. Fyrst er ávarpið mjög