Árbók Landsbókasafns Íslands - 01.01.1967, Blaðsíða 146

142
ENDURSKOÐUN VÖLUSPÁR
(t. d. K 31). Af þrem setningafléttum, sem fyrir koma í K, er efniÖ skýrt aðskilið í
tveim (K 12, 20).
Skulu nú taldir fleygar og fléttur, sem hafa skil milli vísuorða eða vísna:
I. Fleygar: a) 1 vo. (K 31, 34, 43, 59, 61),
b) 2 vo. (K 8, 19,30,41,47),
c) 4 vo. (K 13-14),
d) 5 vo. (K 6),
e) 6 vo. (K 3-4).
II. Fleygur við fleyg (K 42): 1 + 3 vo.
III. Fleygur inni í fleyg (K 32-33): 1 —|— S —f- 2 vo.
IV. Flétta (K 12): a (1.-5. vo.) -f b -þ a -|- b.
V. Flétta og fleygur (K 20): a (5.-6. vo.) -f b -f a -f c (3 vo.) -f- b.
VI. Sér í lagi verður að telja fleyginn mikla: K 9-16, dvergaþátt. Hann er 8 vísur,
62 vísuorð. í honum eru innbyrðis fleygur (K 13-14) og flétta (K 12). Sbr. I. lið
c og IV. lið hér að ofan.
Af þessum dæmum (19 fleygum og 2 flétlum) sleppir E þeim, sem eru í K 30-33
(4 fleygum), ásamt vísunum í heild. Eru þau öll torskilin nema eitt (K 30). Vegna
breytingar E (H 14) má fullyröa, að hann hafi ekki skilið sambandið milli K 13 og
síðari helmings K 14, þ. e. a. s. ekki verið Ijóst, að fyrri helmingur K 14 er fleygur.
Fyrra helmingi K 34 breylir E þannig, að hann virðist hafa séð fleyginn, þótt hann
hafi ekki skilið vísuhelminginn í heild (Sbr. H 30.). Ef álykta má af síðari tíma skýr-
ingum, hefur E e. t. v. ekki skilið til fulls K 6 og 42. Vant er að segja um skilning E
á K 59 (Sjá H 55 og 133. bls.). En breyting E á 12. vísuorÖi K 20 (H 20) bendir til,
að hann hafi skilið sambandið milli þess og 7. vísuorös. Og breyting E á 2. vísuorði K
17 sýnir, að honum hefur verið ljóst sambandið milli þeirrar vísu og K 8. Ónnur dæmi
(7 fleygar og 2 fléttur: K 3^, 8, 19, 41, 43, 47, 61 og 12, 20) eru að mestu eða öllu
auöskilin, þótt eigi sé jafnljóst um þau öll, að stílbragðið sé dróttkvætt (Sbr. einkum
K 3—4.). — Þótt aðeins sé stigmunur á fleygnum K 9-16 (8 vísur) og öðrum fleygum
löngum, einkum K 33 (heil vísa), er hann samt svo mikill, að flevgurinn mikli verður
hvorki talinn vera í dróttkvæða- né Eddukvæðastíl. Hann er einstakur.
Sá, sem skoðar þetta — og ber saman við síðari tíma skýringar, — sér, að hinir drótt-
kvæðu fleygar, sem fyrir koma í Völuspá og nú voru ræddir, hafa torveldað skilning
fyrr og síðar,
a) ef skil fleygs og spannar, annars vegar eða beggja vegna, eru jafnframt
vísnaskil: K 3-4, 13-14, 32-33. Sbr. K 9-16.
b) ef setning er flevguð, þ. e. a. s. ef fleygurinn er ekki rekinn milli setninga:
K 6, 19, 20, 31, 32, 34, 42, 59.
Aths. 1. Fleygurinn í K 61 er auðskilinn, þótt liann sé rekinn í setningu, af því
að báðar setningarnar hafa sameiginlegt frumlag (Sbr. K 59, þar sem mismunandi
líðir umsagna villa sýn.).
Aths. 2. Ef fleygur er rekinn milli setningarhluta, sem eru lausir í eðli sínu, auð-