Réttur - 01.06.1939, Blaðsíða 42

hel'ur náð, eru skipulagsgáfa hans og rillisl borin uppi
ai yfirsýn hans yfir menn, málefni og alburðaþróun.
Hvatir Jónasar frá Hriflu voru um eill skeið mikið
rætt mál á íslandi. Bæði meginhluti borgarastéttarinn-
ar og mikill hluti alþj'ðunnar trúðu þvi, að hann væri
sósíalisti, jafnvel kornmúnisti, sem væri að vinna fyrir
málefni hinna látæku i landinu. Leyndardómshulan,
sem í þá tíð var yfir Jónasi, er nú horfin. Nú verður
ekki lengur efasl um að aðalhvatir Jónasar við að
byggja upp valdakerfið síðan 1927 hafa verið þæp að
afla sjálfum sér valda og metorða. Hve heiftarlega
hann hefndi sín á Alþýðuflokknum fyrir að hindra
1934, að hann yrði ráðherra, sannar hve afarríkur þátt-
ur valda- og metorðagirnd er i eðli hans.
Eitt af því, sem gerir Jónasi mögulegt að vinna eins
kænlega og liann hefur gert, er skilningur hans á
Stéttaskiftingu þjóðfélagsins og að öll pólitík byggist á
lienni. Á þeim skilningi byggir hann fyrstu skilgrein-
ingu sina á islenzkri pólitik og eftir þeim leiðarþræði
brevtir hann siðan. Og Jónas frá Hriflu er sannarlega
ekki eina dannið um það, meðal núverandi stjórnmála-
manna i Evrópu, hvernig nasasjón af marxistiskum
skilningi á þjóðfélaginu er notuð til að leggja með
grundvöll að hælluleguslu bardagaaðfei'ð gegn verk-
lýðshreyfingunni. Mussolini er eitt af mörgum dæm-
um um hið sama.
Nú dregur hinsvegar að þeim tímamótum, að Jónas
verði opinberlega maður burgeisastéltarinnar á ís-
landi. Lað er óhætt að álykta, að Jónasi hafi alllengi
verið það ljóst, livert braut hans myndi liggja og hann
hafi nú alllengi búið sig undir opinbera samvinnu við
burgeisastéttina, en upp á þá skilmála að verða hennar
fremsíí maður. Og .Tónas hefui- virkilega sterk tromp
á hendinni í þeim verzlunarviðskiptum. I5að er ekkert
smáræði, sern hann getur boðið henni upp á.
Fyrst og fremst sjálfan sig, — þann mann, sem er
einn af þeim örfáu borgaralegum stjórnmálamönnum
122