Réttur - 01.01.1968, Blaðsíða 3

4. Myndun alþjóðlegra einokunarsambanda
helztu auðvaldsríkja sem skipta löndum
jarðarinnar á milli sín, leggja á þau eign-
arhald (nýlendur) eða gera þau að „áhrifa-
svæðum" sínum og hefja til þeirra fjár-
magnsútflutning.
Lenín dró skýrgreiningu sína saman í
þennan kjarna: „Imperíalisminn er kapítal-
ismi á því þróunarstigi er drottinvald einok-
unar og fésýsluauðvalds hefur fest sig í sessi,
þegar fjármagnsútflutningur hefur öðlazt á-
berandi áhrif, þegar hafin er skipting heims-
ins á milli alþjóðlegra hringa og voldugustu
auðvaldsríkin hafa skipt öllum löndum jarð-
arinnar milli sín." Jafnframt tók hann fram
að skýrgreining sín væri einskorðuð við hag-
fræðileg grundvallarhugtök.
Eins og Lenín gerði sjálfur grein fyrir,
studdist þessi skýrgreining að mesm leyti við
niðurstöður borgaralegra hagfræðinga sem
orðið hafa „að viðurkenna ákveðnar ótvíræð-
ar staðreyndir um nýjusm efnahagsform auð-
valdsins."
Ein þessara „ótvíræðu staðreynda" var
myndun einokunarhringa og skipting heims-
ins rnilli auðveldanna. Fyrir 1914 höfðu sex
þeirra — Bretland, Frakkland, Rússland,
Bandaríkin, Þýzkaland og Japan — helgað
sér nýlendur sem voru að flatarmáli 65 milj.
km-’, með 523.4 miljónir íbúa. Bróðurparmr
þessa mikla veldis (61.5 milj. km2) hafði
komið í hlut hinna „þriggja söddu" er num
bæði legu sinnar (Rússland) og forskots í
kapítalískri þróun (Bretland og Frakkland);
hin þrjú, einkum Japan og Þýzkaland, voru
ekki búin til leiks fyrr en skiptingin var að
mesm leyti um garð gengin (þ.e. upp úr
1900). Flve ört hún gekk fyrir sig, má marka
af því að 1875 voru ekki nema 11% land-
svæðis Afríku nýlendur, en fyrir 1914 var
nálega öll álfan (96% landsvæðis hennar)
orðin nýlenduveldunum að bráð. Þessi mis-
skipting nýlendnanna milli hinna „söddu" og
„hungruðu" auðvaldsríkja var það sem öðru
fremur leiddi til hildarleiksins 1914.
Önnur ótvíræð staðreynd var hinn mikli
fjármagnsútflutningur þessara sömu stórvelda
er hélzt í hendur við útvíkkun nýlendueigna
þeirra og „áhrifasvæða". Árið 1910 nam
erlend fjárfesting þriggja hæsm útflutn-
ingslandanna 175—200 miljörðum franka
(England: 75—100 miljarðar; Frakkland:
60 milj. Þýzkaland: 44 milj.), á móti 25
miljörðum árið 1870.