Réttur - 01.04.1972, Qupperneq 9

eitt stórfelldasta afsal réttinda, sem saga þjóðar-
innar greinir. Til þess að gefa slíkt réttindaafsal
hefur enginn þingmaður umþoð, enginn þingmaður
hér í þessum sal, því að allir flokkar og allir þing-
menn sóru þann eið fyrir síðustu kosningar að
hvika hvergi i landhelgismálinu. Vegna þess er
skylt að hafa þjóðaratkvæði um þetta mál. Kjós-
endur einir hafa rétt til að samþykkja samninginn
eða hafna honum. Án samþykkis kjósenda verður
hann því markleysa ein."
í sömu útvarpsumræðum lauk Ólafur Jó-
hannesson ræðu sinni á Jressa leið:
„Hér er um að tefla hreinan nauðungarsamning,
sem felur í sér það tvennt að opna landhelgina
fyrir Bretum og torvelda frekari útfærslu fiskveiði-
lögsögunnar um ófyrirsjáanlegan tíma eða loka
þar jafnvel leiðum. Þess vegna er stundarfriðurinn
í landhelgisdeilunni við Breta of dýru verði keypt-
ur að mínum dómi."
Þegar að lokum dró umræðnanna, — ein-
hverra lengstu, sem orðið hafa í þingsögunni,
lauk ég ræðu minni, þann 9. marz með þess-
um orðum:
„Það dregur nú að lokum þessara umræðna, og
það er nú séð, hvað verða vill, og að því óhappa-
verki, sem hér er verið að vinna, verður ekki af-
stýrt. En það vil ég segja við meðþlngsmenn mína
úr stjórnarflokkunum: Gerið þið ykkur Ijósa þá
ábyrgð, sem á ykkur hvílir í þessu samþandi. Þið
gerið (slandi erfiðara fyrir að ná sinum rétti, eftir
að þessi samningur er gerður. Þið setjið þjóð vora
á ný í þá aðstöðu að verða að sækja rétt sinn i
greipar erlends valds. Og þið berið ábyrgð á öllum
þeim erfiðleikum, sem þessi samningur leiðir yfir
islenzka þjóð. En þið skuluð engir halda, að það
sé þúið að drepa Island til frambúðar í dróma
brezks auðvalds og Atlantshafsbandalagsins með
þessum svikasamningi. Stormur frelsisins fer um
víða veröld. Ánauðugar þjóðir hrista af sér nýlendu-
fjötrana, og Island skal ekki verða eftirbátur ann-
arra landa. Island mun einnig slíta af sér þá svika-
fjötra, sem brezkur níðingsskapur, brezkt ofbeldi,
brezk flærð og vesaldómur íslenzkra valdhafa er
nú að leggja á þjóðina. Island hefur áður verið
þundið undir erlent ok. Það hefur hrist það af sér,
og það mun hrista þetta ok af sér líka þrátt fyrir
allt."
Síðustu ræðuna í umræðunum flutti Lúð-
vík Jósepsson og lauk henni með þessum
orðum:
„Ég vil svo að lokum vekja enn athygli á þvi,
að báðir andstöðuflokkar hæstvirtrar rikisstjórnar
hér á Alþingi hafa gefið út yfirlýsingar um það,
að þeir tefji þjóðina ekki skuldbundna af þessum
samningi, þó að hann verði samþykktur hér á Al-
þingi og af hæstvirtri rikisstjórn, og að þeir muni
báðir beita sér fyrir því að losa þjóðina undan oki
þessa samkomulags, svo fljótt sem tök eru á. Ég
hef sagt það hér áður í þessum umræðum og end-
urtek það hér enn: Þessi svikasamningur, sem hér
er ráðgert að gera, getur aldrei verið í gildi lengur
en sú ríkisstjórn, sem nú situr við völd, situr þar.
Um leið og hún fer frá völdum, fellur þessi samn-
ingur lika úr gildi. Það verður reynt að sjá til þess
af þjóðinni, að nýr meirihluti, sem skapast á Al-
þingi, uni ekki við þennan samning. Og við skul-
um vona, að það verði ekki langt eftir því að bíða,
að þær kosningar komi i þessu landi, að sá dómur
verði kveðinn upp yfir þessari rikisstjórn og þess-
um samningi, sem með þarf.
OG NÚ
Þeir tímar eru nú liðnir að „íslands óham-
ingju verði allt að vopni". Svo mikil er nú
gæfa þjóðar vorrar að allir flokkar þings, allir
þingmenn, hafa sameinazt um að samþykkja
einróma álykmn þar sem hatramasta deilu-
málið frá 1961 er afgreitt á eftirfarandi hátt
í 2. grein þingsályktunarinnar:
„2. Að rikisstjórnum Bretlands og Samþandslýð-
veldisins Þýzkalands verði enn á ný gerð grein
fyrir þvi, að vegna lífshagsmuna þjóðarinnar og
vegna breyttra aðstæðna geti samningar þeir um
landhelgismál, sem gerðir voru við þessi ríki 1961
ekki lengur átt við og séu íslendingar ekki bundnir
af ákvæðum þeirra."
57