Réttur - 01.04.1972, Blaðsíða 36

fangabúðirnar, brennimerkir rithöfundinn Ossietsky
sem landráðamann, er hann fær Nóbelsverðlaun,
fangi I dýflissum Hitlers, — og heimtar að þaggað
sé niður í verklýðsblöðunum, sem voga sér að
segja sannleikann um Hitler og nazismann.
ELDSTÓLPINN
I þessu svartnætti ósigra alþýðunnar og ofstækis
auðvaldsins rís upp einn maður og býður sem
hlekkjaður fangi allri harðstjórn nazismans byrg-
inn I miðju Þýzkalandi nazismans — og sigrar.
Vörn Dimitroffs fyrir réttinum í Leipzig frá 21.
september til 23. desember 1933 er eitthvert ein-
stæðasta afrek í allri sögu ofsóknarréttarhalda
yfirstétta I heiminum. Einangraður í fangaklefa sín-
um og aðstoðarlaus, hvað venjulega verjendur
snertir, snýr hann vörninni upp í sókn, sannar
sekt hinna nazistísku sökudólga sjálfra á brun-
anum og hreinsar sjálfan sig, ofsóttan Kommún-
istaflokk Þýzkalands og sósíalismann af íkveikju-
áburðinum.
Dimitroff sannar með dirfsku sinni í framkomu
og snilli í málafylgju andlega yfirburði marxism-
ans yfir allri kúgunarvél auðvaldsins.
Hann afhjúpar voldugasta valdamann nazista,
Göring, svo gersamlega við yfirheyrslu hans fyrir
réttinum og flækir hann svo í mótsögnum hans, að
Göring missir alla stjórn á sér, öskrar sem villidýr
og heimtar Dimitroff færðan út. Og þegar forseti
réttarins lætur flytja Dimitroff út úr salnum nauð-
ugan, veitir hlekkjaður fanginn montnum forsætis-
ráðherranum andlega rothöggið með hinni storkandi
spurningu: „Þér eruð víst hræddur við spurningar
mínar, herra forsætisráðherra?" („Sie haben wohl
Angst vor meinen Fragen, Herr Ministerpresid-
ent?"). Þessi orð, mælt á þessu augnabliki, munu
um alla framtíð geymast sem táknið um mátt mál-
staðar sósíalismans I erfiðustu aðstöðu hans gagn-
vart morðvél svartasta afturhalds jarðarinnar.
Dimitroff brá upp þeim kyndli er tendraði von-
ina á ný í brjóstum sósíalista og lýðræðissinna um
gervallan heim. Þeir sáu að nazisminn var síður
en svo ósigrandi, þrátt fyrir vald hans og auðveld-
an stundarsigur. Hvarvetna risu upp varnarnefndir.
Óháðir dómstólar, skapaðir af beztu lögfræðingum
lýðræðisins, sönnuðu sekt nazismans, sakleysi Dimi-
troffs og félaga hans. Það fór mótmælastormur
um þann heim, sem enn var frjáls af kúgun naz-
ismans — og undan honum varð að láta.
Hæstirétturinn í Leipzig neyddist til að viður-
kenna sakleysi Dimitroffs. Nazisminn varð að láta
sér nægja að níðast á verkfæri sínu, van der
Lubbe, sem sinnulaus af innsprautuðum eiturlyfj-
um, var dæmdur til dauða og tekinn af lífi. En
Dimitroff og félagar hans Popow og Tanew voru
sýknaðir.
En úti fyrir dyrum réttarsalsins beið Göring,
blóðþyrstur I hefnd fyrir ófarirnar, hlakkandi til að
myrða varnarlausa fangana, sem fluttir voru I fang-
elsi Gestapos i Berlín. Þá voru það Sovétríkin,
sem björguðu lífi hetjunnar frá Leipzig og félaga
hans með því að veita hinum ríkisfangslausu Búlg-
örum sovézkan ríkisborgararétt 15. febrúar 1934.
Og ríkisstjórn nazistanna neyddist til að beygja sig:
senda sigurvegarann, sem hafði afhjúpað þá
frammi fyrir öllum heimi, og flokksbræður hans I
flugvél til Sovétríkjanna 27. febrúar 1934.
Nazisminn hafði beðið sinn fyrsta auðmýkjandi
ósigur fyrir augliti alls heimsins: hlekkjaður fangi,
en andlega frjáls í fjötrum sínum, hafði sigrazt á
sjálfu rikisvaldi fasismans, — og fyrsta ríki sósíal-
ismans á jörðunni síðan bjargað lifi hans úr helj-
argreipum.
LEIÐTOGI SAMFYLKINGARINNAR
Dimitroff kom til Moskvu 27. febrúar 1934 og
var fagnað stórkostlega sem vænta mátti. Er hann
hafði hvílt sig eftir fangavistina, hófst hann handa
með að undirbúa gerbreytta stefnu kommúnista-
flokkanna til alhliða samstarfs við sósíaldemó-
krata og lýðræðissinna borgaraflokkanna. Án þess
að draga úr sögulegri sekt sósíaldemókrata og
hlifa afsláttar- og uppgjafarstefnu ýmissa leiðtoga
þeirra sýndi hann fram á að lífsnauðsyn bæri samt
sem áður til að verklýðsflokkarnir fylktu liði saman
gegn fasismanum, — það væri of seint að samein-
ast í fangabúðum fasismans. Og hvarvetna um
Evrópu tóku nú einnig vaxandi árásir fasistanna að
knýja slíkt samstarf fram, svo sem í Frakklandi í
febrúar 1934. I Austurríki háðu kommúnistar og
róttækir sósíaldemókratar I febrúar 1934 fyrstu sam-
eiginlegu vopnuðu varnarbaráttu sína gegn árás
Dolfuss-fasismans, sem sigraði þá að vísu, —■